Hükümet galeyana gelip orduyu seferber etmemelidir,
askeri liderler öfkeye kapılıp savaşa yol açmamalıdırlar.
Kızgınlık sevince, öfke neşeye dönüşebilir,
fakat yıkılmış bir ulus var edilemez ve ölüler yaşama döndürülemez.
Sun TZU
Uluslararası strateji satranç gibidir. Oyunu kafanızda kurup üç-beş hamle sonrasını hesap etmeniz gerekir; eğer bunu yapamıyorsanız satranç bilmiyorsunuzdur oynamasanız daha iyi olur.
Oyuna başladıktan sonra bir şahın en büyük ihtiyacı, stratejiyi oluşturabileceği elemanlarıdır. Şah oyuna başlar başlamaz veziri, fili, atı, kalesini hapse atıp piyonlarla saldırıya geçerse bu aklından zoru olduğuna veya başka bir şeye delalet eder.
Şahın yapacağı şey kalmadığı zaman saldırıya geçmesi çok eski bir oyun modelidir; ama kendi açısından sonucu değiştirmez. Sadece olan ülkeye olur.
Hamaset ile dış politika yürümez
Dış politikada tutarlı hedefleriniz ve ülküleriniz olmalı. Ülküleriniz kutup yıldızı gibi en karanlık gecede bile hedefinize kaybolmadan ilerlemenize yardım eder. O ülküye ulaşamasanız bile hedefinize doğru yürümeye devam edersiniz. Önemli olan ülkünüzün gösterdiği yolda tutarlı ve ayağı yere basan hedeflere ulaşmaktır. Eğer ülküyü hedefinize oturtursanız ulaşamayacağınızı anladığınız anda yolunuzu kaybeder ve mahvolursunuz.
Mesela, önünüze bir hedef koyup “su ile çalışan otomobil yapacağım” diyebilirsiniz, hatta bununla ilgili bir kitap bile yazabilirsiniz, daha da önemlisi su ile çalışan otomobil konusunda üniversitede doktora tezi bile hazırlayabilirsiniz ama su ile çalışan otomobil imal edip piyasaya süremezsiniz. Çünkü bunun için çalışan beyinler, el emeği, çok para ve büyük fedakârlıklar gerektiren uzun çalışmalar gerekir.
Su ile çalışan otomobil yapma ülkünüz olabilir. Bu, size çalışmalarınızda yön gösterecektir, şevk verecektir. Bunun için yapmanız gereken, gerekli altyapıyı oluşturmak için mantıklı adımlar atmaktır. Örneğin ilk önce bir otomobilin nasıl çalıştığını öğrenmekle işe başlamanız en mantıklı olanıdır. Otomobilin nasıl çalıştığını dahi bilmeden su ile çalışan otomobil yapmak güzel bir hayalden öte değildir. Hayallerinizle yaşamak istiyorsanız kendi tercihinizdir ama hayallerinizi paylaşmak, üstelik bunun için evinizi ipotek etmek, evdeki eşyayı satmak, çoluk çocuğu aç bırakarak hayallerinizin peşine düşmek sorumlu bir davranış örneği olmaz. Bu bir kumardır, sonu hüsrandır.