Liderlik denildiğinde çoğumuzun aklına üst düzey yöneticiler, CEO’lar ya da takım liderleri gelir. Ancak gerçek liderlik, bir unvana ya da resmi bir yetkiye sahip olmakla ilgili değildir. Hepimiz, bulunduğumuz konum ne olursa olsun, bir şekilde çevremizdeki insanları etkileyebilir, ilham verebilir ve yönlendirebiliriz. İş dünyasında başarılı olmak için sadece yöneticiler değil, tüm çalışanlar liderlik yetkinliklerine sahip olmalıdır. Peki, yetkimiz olmadan nasıl liderlik edebiliriz?
İşte ilham veren ve etkili bir lider olmak için kullanabileceğimiz stratejiler… Bazen en büyük liderler, resmi yetkisi olmayan kişiler arasından çıkar. Bir projede tüm ekibi motive eden bir çalışan, takım ruhunu güçlendiren bir ekip arkadaşı veya çözüme odaklanarak işleri kolaylaştıran biri… Bunların hiçbiri yönetici olmayabilir ama liderlik özellikleri sergileyerek çevresindeki insanları etkileyebilir.
Liderlik, ilham vermek, yön göstermek ve çözüm sunmak ile ilgilidir. Dolayısıyla, güçlü bir lider olmak için illaki otoriter bir pozisyona sahip olmamız gerekmez. Günlük iş hayatımızda, verdiğimiz öneriler, gösterdiğimiz inisiyatif ve kurduğumuz ilişkilerle liderlik edebiliriz. Peki, yetki sahibi olmadan liderlik yapmanın temel adımları nelerdir?
· Güvenilir ve Tutarlı Olmak
İnsanlar, güven duydukları kişileri takip eder. Eğer ekibimizin güvenini kazanmak istiyorsak, söylediklerimizle yaptıklarımız arasında tutarlılık olmalıdır. Ne zaman ne yapacağı kestirilemeyen, sürekli fikir değiştiren birinin etrafındaki insanları etkilemesi mümkün değildir.
Güven kazanmak için verdiğimiz sözleri tutmamız, bilgili ve çözüm odaklı olmamız, açık ve şeffaf bir iletişim kurmamız gerekmektedir. Tutarlı olduğumuzda, insanlar bize danışmak ve fikir almak için bize yönelmeye başlar. Bu, otoritemiz olmasa da liderlik rolünü üstlenmemize yardımcı olur.
· Değer Katmak ve Çözüm Sunmak
Yetkisi olmayan biri nasıl lider olabilir? Çok basit: Değer katarak! Bir toplantıda en iyi fikri ortaya atan, süreçleri iyileştiren ya da iş arkadaşlarına destek olan kişiler fark edilir ve zamanla doğal bir lider haline gelir. Bunu yapmak için, sorunlara değil çözümlere odaklanmamız, ihtiyaç duyulan bilgileri paylaşmamız, çevremize ilham verip gelişimi teşvik etmemiz gerekir. Başarıya ulaşmak için sadece şikayet etmek yerine, çözüm önerileri sunan biri olmaktan bahsediyorum. Böylece, otoritemiz olmasa bile çevremizdekileri etkileyen biri haline geliriz.
· İletişim Becerilerini Güçlendirmek
Liderliğin en önemli bileşeni etkili iletişimdir. İyi bir lider, sadece kendi düşüncelerini anlatan değil, aynı zamanda başkalarını dinleyen kişidir. Daha iyi bir iletişimci olmak için, empati yapmamız, karşımızdakini gerçekten dinlememiz, açık ve anlaşılır bir dil kullanmamız, çatışmalarda yapıcı ve çözüm odaklı olmamız gerekir. Güçlü bir iletişim becerisi, insanları etkilememizi ve iş birliklerini kolaylaştırmamızı sağlar.
· Takdir Etmek ve İlham Vermek
Yetkisiz bir lider olmanın en etkili yollarından biri, başkalarını motive etmektir. İyi bir lider, sadece kendi başarılarıyla değil, başkalarının başarısını destekleyerek de öne çıkar. Takım arkadaşlarımıza destek olmak için, küçük başarıları bile takdir etmeliyiz, iş arkadaşlarımıza değerli olduklarını hissettirmeliyiz, ilham veren hikayeler paylaşıp pozitif bir atmosfer yaratmalıyız. Bu yaklaşım, çevremizde güven ortamı oluşturur ve iş arkadaşlarımızın bizi lider olarak görmesini sağlar.
· İnisiyatif Almak ve Sorumluluk Üstlenmek
Yetkimiz olmasa da sorumluluk almak bizi lider yapar. Şirketimizde ya da ekibimizde bir eksiklik gördüğümüzde, birilerinin bizi görevlendirmesini beklemeden harekete geçebiliriz. İnisiyatif almak için, yeni projelerde gönüllü olabiliriz, problemleri çözmek için adım atabiliriz, hata yapmaktan korkmadan ve öğrenmeye açık olabiliriz. Girişimci ruhu olan ve sorumluluk alan kişiler, yöneticiler tarafından fark edilir ve terfi için en güçlü adaylar arasına girer.
Yetkisiz liderlik, sadece iş yerinde değil, hayatın her alanında fark yaratmamıza yardımcı olur. Kendimizi bu becerilerle donattığımızda, sadece bir çalışan değil, bulunduğumuz ortamın gelişmesine katkı sağlayan biri oluruz. Hep aklımızda olsun, büyük liderlerin çoğu, resmi bir unvanları olmadan liderlik etmeye başlamıştır.
Bu yüzden, “Ben yönetici değilim, nasıl lider olabilirim?” diye düşünmek yerine, etkili bir lider gibi davranmaya başlayabiliriz. Çünkü liderlik, bir pozisyon değil, bir davranış biçimidir.
M.Efsun Yüksel Tunç
Eğitmen ve Yönetim Danışmanı
Yaşam ve Yönetici Koçu
efsun@indus.com.tr
https://www.linkedin.com/in/efsunyukseltunc/
Instagram @indusefsun
#yetkisizliderlik #liderlik #etkilemek #işdünyası #kariyer #profesyonelgelişim #inisiyatif #etkiliiletişim #takımçalışması #çözümodaklılık #güven #motivasyon #başarı #işhayatı #yönetimbecerileri #pozitifetki #şirketkültürü
