“Ey okur, benim ikiyüzlü okurum...”
Dur hemen alınma...
Sana Baudelaire’in bu sözleriyle hitap etmeyeceğim.
Ateş etmeden önce beni dinle...
Dinle, ondan sonra ne diyeceksen de...
* * *
Biliyorum sen...
İkiyüzlü değilsin...
Asla değilsin.
Biliyorum, senin bütün davranışların etik...
Öyle küçük yanların, bildik üçkâğıtçılıkların yoktur. Sapına kadar düzgün, sapına kadar ahlaklı...
Sapından bile daha dürüstsündür.
Memleketimizin tanıdığı “dürüst yazarlar” ahvadındansın...
Sen ki, ahlaken bir kişilik abidesisin.
* * *
Sözüm sana değil...
Benim gibi, ölümlüler katında yaşayan küçük solucanlara sesleniyorum...
Bizleri anlatacağım.
Yani küçük insanları...
Şimdi yazacaklarımın bazıları size hiç de etik gelmeyebilir.
Lütfen, seni ilgilendirmese de oku...
* * *
Önceki gün uçakta New York’a gelirken yanıma, 1980’li yılların sonunda Moskova Büyükelçiliği’nde tanıdığım Halil Akıncı oturdu.
Emekliye ayrılmış ancak çalışmaya devam ediyor. Türk dili konuşan ülkelerin oluşturduğu bir örgütün başına geçirilmiş. İlginç bir kişiliktir.
Bana kendi hazırladığı bir metni verdi.
Hayatı boyunca tecrübeyle kazandığı bazı tavsiyeleri alt alta yazmış.
Adını da “Halilname” koymuş.
* * *
Daha önce birkaç köşe yazısında okumuştum. Memleketimden uzakta, günün mağruru, düzgün, dürüst gazetecilerin eğilmez bükülmez, her biri birer dürstlük ve tutarlılık menkıbesi olan makalelerini okurken...
Dilim tutuldu, yazacak bir şey bulamadım. Doğrusu, içimden geçeni de yazmaya cüret edemedim.
Oturdum size “Halilname”den küçük insanlık hallerini yazmaya karar verdim.
Okuyanınız varsa, mahzuru yok.
Hadi aynaya bir kere de birlikte bakalım.
Günümüzde kişiliğinizi geliştirmek için çok mütevazı bir Halilname
- Sinsilik esas, dürüstlük istisnadır.BENİM YORUMUM: Kendisi için hep “dürüst” diyen yazarlarınızın kıymetini iyi bilin.
- Tevazu görüldüğü yerde ezilmelidir.
YORUM: Kendinizi yormaya gerek yok, zaten büyüklerimiz eziyor.
- Yalakalık yap denize at, bir gün işine yarar.
YORUM: Bir günü bile beklemeniz gerekmez. Bugün yap, yarın sonucunu alırsın.
- En büyük hazinen cehaletindir. Onu iyi koru.
YORUM: Her akşam ekranlarda bir devrim muhafızları ordusu cansiperane koruyor.
- Kabiliyetinin cehaletini aşmasına izin verme.
YORUMA NE GEREK.
- Entelektüellik düzeyinin kafa karıştırmadaki becerin ile ölçüldüğünü hatırla.
YORUM: Zaten kimsenin hatırlatmasına gerek yok.
- Asla somut öneride bulunma.
YORUM: Hatta hiç bulunma.
- Fikir üreterek düşünce suçu işleme.
YORUM: Fikir mi? Aslaaa... Bu devirde yanından bile geçmem. Zaten yok...
- Asla karar verme, aleyhine olabilir.
YORUM: Zaten mahkemeler karar veriyor. Karar vermemek için yorulmak gerekmez.
- Başkasına yaptırabileceğin işi kendin yapma.
SORU: Nasıl yani? Soner’in, Mustafa’nın, Tuncay’ın yerine başkasını içerde yatırmak mümkün mü?
- Unutma! Görevin iş yapmak değil, yükselmektir.
YORUM: Tersi de geçerli. Hiçbir şey yapmasan da rütben indirilebilir. Örnek mi? Kafana balyoz istiyorsun galiba...
- Başarı her zaman sana aittir ve devredilemez. Başarısızlığın ise devri esastır.
YORUM: Her gün birileri başarısızlığı başarı ile devretmiyor mu?
- İktidar soru sorma yetkisi demektir.
HAA BAK: Günümüzde ise soru sordurmama yetkisi demektir.
- Kötülükte cömert, iyilikte hasis ol. Unutma, iyilik yapmadığın yerden kötülük gelmez.
YORUMA GEREK Mİ VAR.
- Asla doğruyu söyleme. Yalancılıkla suçlanabilirsin.
YORUM: Sadece yalancılıkla suçlanırsan çok şanslısın. Yalancılık uzun tutukluluktan iyidir. Geçer gider.
- Hakaretin en iyisi iltifat yoluyla yapılır.
EYVAH: Kötülük görmeyi göze alarak bazı arkadaşlara iyilik yapacağım. Dikkat edin, her gün iktidara iltifat ettiğinizi sanıyorsunuz. Bir gün anlayabilir.
- Geleceği biçimlendirme imkânın olmayabilir. Ancak geçmiş ihtiyaca göre şekillendirilebilir.
BİLİYORUZ: Son 10 yılda liberal arkadaşlardan aldığımız en büyük tarih dersi bu.
- Demokrasinin mükemmeli hiyerarşik olanıdır.
NAÇİZANE GÖRÜŞÜM: Daha da mükemmeli ise ileri ve otoriter olanıdır.
- Dünyada hiçbir şey tek olmadığı gibi standartlar da tek değildir. Standart sayısını çıkarına göre ayarlama kabiliyetini kazan ve geliştir.
TEMEL DESTEK KİTABI: Ahmet Davutoğlu’nun “Stratejik Derinlik” adlı eseri. Ondan Machiavelli’in “Prens”i olarak yararlanabilirsiniz.
(Hürriyet gazetesinden alınmıştır)
