Telefonum sabaha karşı çaldı. Açtım. Karşımda Hataylı gazeteci dostum. ‘Yüreğim yanıyor.‘ dedi. ‘Annem ve kardeşim sağ ama akrabalarım göçük altında. Ağlıyordu. Elimden bir şey gelmiyor‘ diye devam etti. Teselli etmekten başka bir şey gelmedi elimden. ‘Umudunu kaybetme‘ dedim. ‘İnsanın en çaresiz olduğu anlar elinden bir şey gelmediği anlar‘ derler. Benimki de öyle bir şey oldu. Almanca bir atasözü var. ‘En son umut ölür‘ diye… Telefonu kapattıktan sonra televizyonu açtım, haberleri izlemeye başladım.
* * * *
Türkiye yüzyılın felaketiyle karşı karşıya… Bunu ben değil biliminsanları söylüyor. Dünya’nın kabuğu ‘levha‘ adı verilen iç içe geçmiş ama aslında birbirinden ayrı parçalardan oluşuyor. Bazen bu levhalardan birinin üzerindeki baskı birikip daha sonra bu basınç enerji olarak yüzeye çıkıyormuş. Bu enerji depreme yol açıyor. Bu depremde de Arap levhası kuzeye doğru hareket ederek Anadolu levhasına baskı yapmış.
* * * *
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Hasan Sözbilir, ‘Bugünkü depremin olduğu bölgede, 500 yıldır stres biriktiren fay parçaları kırıldı‘ diyor. Malatya ile Hatay arasındaki fay parçaları kırılmış. Merkez üssü Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde sabaha karşı 04.17‘de 7.7 şiddetinde ardından Elbistan ilçesinde saat 13:24‘te 7.6 büyüklüğündeki depremle sarsıldı. Depremler özellikle Kahramanmaraş, Gaziantep, Diyarbakır, Adana, Malatya ve Hatay gibi illerde çok şiddetli bir şekilde hissedildi. Depremin 10 ili ve yaklaşık 13 milyon kişiyi etkilemesinden hareket ediliyor.
* * * *
İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği öğretim üyesi, bilim akademisi üyesi Prof. Dr. Naci Korur, Bir yerde aktif fay varsa o fay milyonlarca sene deprem üretmiştir ve bir o kadar da üretecektir. Kahramanmaraş’ta meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki depreme ilişkin, ‚‘Bu depremin gelmekte olduğunu yerbilimciler olarak söyleye söyleye, yaza yaza dilimizde tüy bitti. Hiç kimse ne diyorsunuz diye tepki bile vermedi‘ diyor.
* * * *-
Türkiye'de Kuzey Anadolu Fay Hattı ve Doğu Anadolu Hattı ve Batı Anadolu fay hattı olmak üzere toplamda üç büyük fay hattı bulunuyor. Türkiye’de en az riskli, bir, iki ve üçüncü derece riskli bölgeler var. Uzmanlar sürekli uyarıyor. Depremi ciddiye alalım, yeni bir kentleşme anlayışına ihtiyaç var. Bir taraftan deprem odaklı kentsel dönüşüme hız verirken diğer taraftan da deprem dirençli kent uygulamasına hız vermeliyiz. Artık bu çağda depreme kurban vermemeliyiz.
* * * *
Cumhuriyet tarihinin en büyük bu ikinci depreminde hayatını kaybedenlerin, yaralananların sayısı yüksek. Yıkılan binaların sayısı da binlerle ifade ediliyor. AFAD ekipleri, yerel halk ciddi bir mücadele içinde zaman karşı yarışıyor. Her yere ulaşmaya çalışıyorlar. Uzmanlar ilk 72 saatin kurtarma için önemli olduğunu ifade ediyorlar. 12 Şubat 2023 Pazar günü güneşin batışına kadar milli yas, dördüncü seviye alarm ilan edildi. Bu, uluslararası yardımı da içeren bir alarm. Dördüncü seviye alarm kapsamı, acil durumlar ve çok ciddi tehlikelere karşı kullanılan en yüksek seviye alarmdır.
* * * *
Türkiye’nin eksikleri şu veya bu şekilde mutlaka vardır. Ancak şimdi bunları tartışarak acıları daha da artırma zamanı değil. Gün birlik, beraberlik, acıları paylaşma zamanı. El ele vererek bugünleri en kısa zamanda aştıktan sonra eksikler konuşulacak bir daha böyle acıların yaşanmaması için gerekenin yapılması talep edilecektir. Hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet dilerken, yakınlarına sabır, yaralıların bir an sağlığına kavuşmaları, acıların hafifletilmesi için de çalışmalara hemen başlanması en büyük dileğimizdir.