Geçtiğimiz Cuma (20 Eylül) günü aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 139 ülkede hükümetleri iklim değişikliği konusunda harekete geçmeye zorlamak için ‘Küresel İklim’ eylemleri düzenlenmişti. Bu eylemlerin, İsveçli 16 yaşındaki öğrenci Greta Thunberg'in başlattığı gösteriler çerçevesinde bugüne kadar düzenlenen en büyük iklim gösterileri olduğu işaret ediliyordu…
* * * *
Ama bu eylemlerin yanısıra iklim değişikliği konusunda çok önemli bir projeye de sessiz sedasız start verildi. Bu proje Türkiye’de pek duyulmadı sanırım… Bugüne kadar en büyük iklim araştırması olarak nitelenen ‘MOSAiC’ isimli bir araştırma başladı… Kuzey Kutbu'nda başlatılan projenin amacı küresel ısınmanın kutup bölgesini nasıl etkileyeceğini ortaya çıkarmak… Bu amaçla Almanya'ya ait buz kırıcı gemi Polarstern (Kutup Yıldız) aynı akşam saat 20.30 sıralarında Norveç'in liman kenti Tromso'dan demir aldı. Bugün yola çıkışlarının 16. Günü… Sibirya'nın kuzeyindeki Laptev Denizi'ne varacak olan ‘Polarstern’ gemisi, burada motorlarını durduracak ve etrafındaki suyun donmasıyla birlikte buz kütleleriyle birleşmeyi bekleyecek. Araştırmayı merak eden https://follow.mosaic-
* * * *
Proje planlandığı gibi giderse gemi, donarak birleştiği buz kütlesiyle birlikte sürüklenerek 12 ila 14 ay içinde Grönland ve Svalbard Takımadaları'nın arasındaki Fram Boğazı'ndan çıkacak. Kuzey ve Güney Kutupları'ndaki çalışmalarıyla tanınan Alman Alfred Wegener Enstitüsü liderliğindeki 155 milyon dolarlık araştırmaya Avusturya, Belçika, Kanada, Çin, Danimarka, Almanya, İngiltere, Japonya, Norveç, Polonya, Rusya, İspanya, İsveç, İsviçre, ABD’den uzmanlar katılıyor…
* * * *
Gemide 60 uzman ve 40 kişilik mürettebat bulunuyor. Buna ilaveten katılımcı ülkelerden çeşitli disiplinlerden üç yüzü bilim adamı olan beş yüzü aşkın araştırmacı konu ile ilgili datalarını açacak veya değiş tokuş yapacak… Ayrıca üç araştırma uçağı ile helikopterin destek verdiği araştırmada, Rusya, İsveç ve Çin’e ait buz kırıcı gemiler lojistik destek sağlayacak…
* * * *
Yola çıkan Kutup Yıldızı buzkıran gemisinin yapacağı araştırmanın ilk ayağında ABD’den Ohio State Üniversitesi’nde Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde doktora öğrencisi Oğuz Demir de bulunuyor… Demir, araştırmaya aynı üniversiteden diğer bir doktora öğrencisi Brandi Downs ile birlikte katılıyor… Her ikisi de üniversitenin elektro bilim laboratuarında araştırmacı… Oğuz Demir, Ohio State Üniversitesi’nde Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde doktora öğrencisi… Geçen yıl Alaska’daki Utqiagvik kentinde projeye katılan diğer mühendisler ve bilim adamlarıyla birlikte yoğun bir ön eğitim alan Demir, üniversitede geliştirilen geniş bantlı bir radyometre aracılığıyla buzların mikrodalga emisyonlarını ölçecek…
* * * *
Araştırmanın Kuzey Kutbu'na odaklanmasının nedeni, bu bölge dünyanın geri kalanına kıyasla iki kat daha hızlı ısınmasıymış… Araştırmanın lideri atmosfer fizikçisi Alman Markus Rex, mevcut iklim modellerinin Kuzey Kutbu'nun geleceğini tahmin etmede büyük farklılıklar gösterdiğini işaret ediyor… Bu farklılıkların da devletlerin alacağı siyasi kararlar açısından somut bir temel oluşturmaya yetmediğini söylüyor.
