Kıbrıs sorunu, 21 Aralık 1963 gecesi Rumların Kıbrıslı Türklere saldırı ile başladı ve aradan geçen 53 yıla rağmen hala daha devam ediyor. Sorunun kökeninde Kıbrıslı Rumların adaya hakim olmaları ve adayı Yunanistan’a bağlama, Rumca tabir ile “Enosis” hayalleri ve istekleri yatıyor.
Ama Rumlara sorarsanız Kıbrıs adasındaki sorun durup dururken 20 Temmuz 1974 Cumartesi günü sabahı Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) adaya ayak basması ile başlamış. Ondan öncesi varsın Türkler son 11 yıl insanlık dışı bir soykırıma uğramış olsun ama Rumlar için güllük gülistanlık olduğu için, adada huzuru bozan ve sorunu başlatan Türkler ve TSK. Rumların kafaları aynen bu şekilde Kilise ve siyasiler tarafından şartlanmış ve böyle çalışıyor.
2 Eylül Cuma günü Kıbrıs Türk ve Rum liderler arasında yapılan görüşmede, Kıbrıs Rum ve Kıbrıs Türk medyasına göre Türk lider Akıncı ile Rum lider Anastasiadis, güvenlik ve garantiler konusunda bağlayıcı olmayan bir fikir teatisinde bulunmuşlar. Akıncı her ne kadar "Unutmamak gerekir ki Kıbrıs Türk halkı güvenliğini uluslararası güçlerde değil, Türkiye'nin garantisinde görmektedir. Bunu bir kez daha vurgulamakta yarar görüyorum” demiş olsa da kuru kuruya ve bedeli, karşılığı belirlenmeden 1960 Garanti sisteminin değişmesinin gündeme gelmesini kabul etmesi çok büyük bir yanlış, maalesef.
Uluslararası Politika kurallarına göre müzakereler bir “Al-Ver” sanatıdır. Bu aynen bir satranç oyunu gibidir ve her hamlenin bir karşılığı ve bedeli vardır. Hiçbir zaman ve hiçbir koşulda karşılığı olmayan bir adım atılmaz, bir karşı hamle kabul edilmez.
Bizim elimizdeki en büyük birkaç kozdan bir tanesi “1960 Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası Garantiler ve İttifak Anlaşması”dır. Akıncı masada Garantiler konusu açıldığı vakit, bunu hemen ve derhal “Toprak ve Mülkiyet” ile “Nüfus” konusuyla bağdaştırmalı veya ilişkilendirmeliydi.
Adada 1974 Ağustos ayından beridir, yani son 42 yıldır “BARIŞ” hüküm sürmektedir. Hiçbir çarpışma olmamış, Rumların 1963-1974 yılları arasında yaptıkları kalleşçe ve insanlık dışı bir şekilde yollardan bellerden Kıbrıslı Türkeri toplayıp, canlı canlı kuyulara atıp üzerlerine yanmamış kireç döküp, uzun saatler süren bir işkenceyle öldürme olayı yaşanmamıştır. Bu olayların yaşanmaması ve son 42 yıldır süreğen bir barışın kökeninde de Türkiye’nin garantörlüğü ve TSK’nın KKTC torakları içindeki mevcudiyeti yatmaktadır.
Rumların müzakere masasındaki bütün gayreti ve çabası, Kıbrıs adasındaki siyasi yapıyı 1974 öncesi duruma geri dönüştürmek için bu iki güçlü ve işlerine gelmeyen etkenden kurtulmak yolunda.
Akıncı’nın ve müzakere ekibinin ilk büyük hatası ve karşılıksız tavizi Federal Devleti oluşturacak nüfusun Dört Rum’a Bir Türk olacağını, özetle 802 bin Rum’a karşılık sadece 220 Bin Türk’ün olabileceğini kabul etmeleri. Bu açıklamayı 11 Temmuz günü Akıncı’nın sözcüsü Barış Burcu yapmıştır. Böylesi insanlık dışı bir oranı kabul ederken Akıncı’nın ve ekibinin bunun karşılığı olarak buna eşdeğer bir tavizi almalıydı Rumlardan. Ama maalesef ortada alınmış bir taviz yok sadece verilmiş bir nüfus kısıtlaması onayı var. Hepsi o kadar.
Şimdi de sıra “Türkiye’nin Garantörlüğü ve Garantiler”e gelmiş masada.
Akıncı “Garantiler” konusunu bırakın değiştirmeye kapı açmayı, tartışmak için bile masaya bir şart koşmalıydı. Örneğin Toprak ve Mülkiyet konusunu masaya koymalı ve Garantilerin kaldırılması değil, değişmesinin tartışmasının karşılığının, Rumların KKTC sınırları içindeki mülklerinden feragat etmeleri olacağını şart koşmalıydı.
Ama maalesef anlaşılıyor ki Akıncı ve Müzakere heyeti sadece taviz vermeğe odaklanmış. Ne olursa olsun, sonunda 1974 öncesine dönüş olsa da ve de Kıbrıs Türkler ikinci sınıf vatandaş, azınlık statüsünde bir topluma indirgense de müzakereler bitsin düşüncesinde ama Kıbrıs Türk halkının da buna onay vereceğini hiç sanmıyorum. “Adada zaten son 42 yıldır süren bir BARIŞ var, egemen olmadıktan sonra neyleyim ben müzakerelerin bitişini” diyecek çok insan yaşıyor aramızda….