Tarihi bilmek ile tarihi yaşamak arasındaki farkı tarihi yaşayarak yine görüyoruz.

Hepimizi heyecanlandıran "Arap Baharı"nın Suriye'deki yansımaları ile sonunda Türkiye'yi "Kürt Birliği mi kuruluyor" sendromuna sürüklemesi, güncel olmaktan öteye tarihsel bir gelişme değil midir?

Arşivlere bakmakta her zaman yarar vardır.

İran'da 1946'da (22 Ocak) Sovyetler'in destek verdiği "Mahabat Kürt Cumhuriyeti" ilan edildiği zaman da Türkiye "Ya bizi etkilerse" diye derinden endişelenmemiş miydi?

Ancak İran'ın bölünmesinin de bütünleştirilmesinin de Sovyet-Amerikan denge hesabının bir parçası olduğu bilindiği için, bugün Suriye'de yer alan gelişmeler ölçüsünde endişe duyulmadı o dönemde.
Nitekim Mahabad Kürt Cumhuriyeti'nin ilanının üzerinden bir yıl geçmeden Sovyetler Birliği ile Amerika anlaştılar ve Sovyetler İran'ı terk etti.
Mahabat Kürt Cumhuriyeti de sona erdi. (17 Aralık 1946)
Bugün ise tarih farklı yazılmak durumunda.


Amerikan ağırlığı

Sovyetler'in yerini doldurmaya çalışan Rusya Beşar Esad'ı destekler görünse de, Ortadoğu dengelerinde artık fazla ağırlığı yok.
Ortadoğu'daki en etkili ağırlığın Amerika Birleşik Devletleri olduğu, Irak'taki gelişmelerle kanıtlandı.
Kuzey Irak'taki Kürt oluşumunu Amerika destekledi. Bu yarı devlet örgütlenmesinin kadrolarını Amerika hazırladı.
Esad sonrası Suriye bölünecekse, bu gelişmenin yönünü de ABD'nin tutumu belirleyecektir.
Bizde bazılarını endişelendiren "Ya Irak Kürtleri ile Suriye Kürtleri birleşip Büyük Kürdistan projesini devreye sokarlarsa" sorunsalına gelince.
Ortadoğu'da artık Sovyet-Amerikan dengesi yok ama özellikle Irak'ta Sünni -Şii dengesi ve dolayısıyla "İran ağırlığı" var.
Eğer Iraklı Kürtler bağımsızlık ilan edip Irak'tan koparlarsa, Irak'ta Şii nüfus ezici çoğunluğa sahip olacaktır... Şu anda Irak'ta Şiiler nüfusun yüzde 60-65'ini oluşturmakta.


İsrail'in de sorunu

Eğer nüfus içindeki oranları yüzde 15-17'yi bulan Kürtler Irak'tan ayrılırlarsa, Şiilik ezici biçimde Irak'ın kimliğini etkileyecektir.
Bu da ABD'nin şimdilik kabul etmesi mümkün olmayan bir durumdur.

Yani "Şimdilik" Iraklı ve Suriyeli Kürtlerin "Büyük Kürdistan" için birleşip adım atmaları, sade Türkiye'nin değil asıl Amerika'nın sorunudur.
Veya İran'ı varlığının tehdidi olarak gören İsrail'in sorunudur bu ihtimal.
Başta da söylediğim gibi tarihi yaşadığımızın farkında olmayabiliriz.

Hatta bazıları Ortadoğu'da tarihi bizim yazdığımızı da sanabilirler.

Hem zavallı hem de zalim Beşar Esad da, Suriye'de iktidarı elinde tutabileceğini zannederken, tarihte yeri olmadığının galiba farkında değil.

(Sabah gazetesinden alınmıştır)