Koronavirüs kaynaklı ölüm sayısının 17 bini aştığı Birleşik Krallık’ta, sağlıkta kesintilerin ölümlerde büyük payı var. Bakımevlerindeki özelleştirilmeler ve bütçe kesintilerinin de katkısı büyük.

Birleşik Krallık’ta koronavirüs kaynaklı yüksek hastalanma ve ölüm oranlarıyla sağlık sistemine yönelik kesintilerin ilişkisi tartışılmaya devam ediyor. Ölüm sayısının fazla olmasında kesintilerin büyük payı var. Yine bakımevlerindeki yoğun hasta ölümleri de bu alana yapılan kesintilerin yanı sıra, bakımevlerinin özelleştirilerek birer ticarethaneye dönüştürmesine yönelik süreci de yeniden tartışmaya açtı.

BAKIMEVLERİNİN BÜYÜK KISMI ÖZEL
Birleşik Krallık’ta toplam 15 bin 517 bakımevi var. Bu bakım evleri 457 bin 361 yatak kapasitesine sahip. Büyük bir çoğunluğunu yaşlıların oluşturduğu bakımevlerinin koronavirüs öncesi kapasitesinin yüzde 90 dolu olduğu belirtiliyor. En az 410 bin kişi bakımevlerinde kalıyor.

Bakımevlerinin büyük bir kısmı özel şirketlere ait. Daha az bakıcı ve sağlıkçı ile faaliyetini sürdüren bu şirketler, yaptıkları yatırım miktarının yüzde 12’sini hükümetten alıyor. Basına yansıyan birçok haberde, bu bakımevlerinde kalan yaşlıların birçoğunun akşam yatağa aç gittiği ileri sürülüyor. Temizlik ve sağlık kontrolleri de düzenli yapılmıyor.

Hükümet, 2025 yılına kadar, bu alana ayırdığı toplam 22 milyar sterlinin 3,6 milyarını keseceğini açıklamıştı. Bu da daha fazla işten atmaların ve daha fazla bakımevinin kapanması anlamına gelecek.

5 YILDA 431 BAKIMEVİ KAPATILDI
Birleşik Krallık’ta bir muhasebe ve araştırma şirketi olan BDO, geçtiğimiz yıl sonunda hazırladığı bir raporda, kesintilerin bakımevleri üzerindeki etkilerini ortaya koydu. 2014 yılından 2016 yılına kadar 207, 2017 yılında 123 ve 2018 yılında ise 101 bakımevi kapandı.

Toplam 5 yıl içinde 431 bakımevinin kapandığına dikkat çeken araştırma, buralarda kalanların büyük bir çoğunluğunun hastanelere gitmek zorunda kaldıklarını ve hastanelerin doluluk oranlarında önemli rol oynadıklarını ortaya koyuyor.

EVLERİNDE BAKICI BEKLEYENLER
Ülke nüfusunun yüzde 21’i, 65 ve üzeri yaşa sahip. Bakımevlerinde kalmayıp, evlerinde hizmet görenlerin sayısı ise 540 bin. Bu insanlara sağlık, temizlik ve gıda hizmetinde bulunan bakıcıların çoğunu belediyeler sağlıyor. Belediyeler de 2018-2019 yılı için toplam 700 milyon sterlin kesintiye gitti. Tepkilere ve uyarılara rağmen kesintiler hayata geçirildi. Bu kesintiler son 12 yıldır aralıksız devam ediyor.

BAKICILAR İŞTEN ATILDI
Bakıcıların bir çoğu işten atıldı. 2005 yılına kadar, bir bakıcı günde ortalama 8 kişiyi ziyaret ederken, bu sayı günümüzde 20 kişidir. Evlerde yapılan bu ziyaretlerde bakıcılar, ziyaret ettiği kişinin hangi hizmetini görebilecek? Günde 10 saat çalışsa, 20 kişi ziyaret ettiğine göre, kişi başına sadece yarım saat harcayacak. Yarım saat içinde sağlık kontrolü, temizlik ve gerekiyorsa yemeğini yedirecek.

Salgınla birlikte, bakımevlerinda kalan veya evlerinde bakıma muhtaç kesimlerin büyük risk altında oldukları ortaya çıktı. Günde 20 kişi ziyaret eden bakıcıların henüz koruyucu ekipmana sahip olmadığı belirtiliyor. Bu da salgının yayılması anlamına geliyor.

Hastanelerde de bu sıkıntı devam ediyor. En son hükümet, koruyucu ekipmanın yıkanarak tekrar kullanılmasını önermişti. Buna doktorlar ve sağlık uzmanları büyük tepki gösterdi.

ULUSAL SAĞLIK SİSTEMİ BÜYÜK YARA ALDI
Birleşik Krallık’ta Ulusal Sağlık Servisinin (NHS) yıllık ortalama 8 milyar sterlin ek bütçe alması gerekiyor. Hem artan nüfus ve hem de daha uzun yaşam süresinden dolayı gerekli olan artış gerçekleşmiyor. 2010 yılında NHS bütçesi 115 milyar sterlinken, 2020 yılı için 129 milyar olması bekleniyor. Birçok uzmana göre, NHS bugün itibariyle 236 milyar sterline ihtiyacı var.

On yıldan fazladır yapılan kesintilerden sağlık servisi büyük hasarlar aldı. 1980 yılında hastanelerdeki toplam yatak sayısı 299 binken bu sayı bugün 241 bine düşmüş durumda. Koronavirüs nedeniyle yatak sıkıntısı çekilen ülkede 5 tane sahra hastanesi kurulmak zorunda kalındı. Bu sahra hastaneleri ve diğer hastanelerde toplam 33 bin yatak koronavirüs tedavisi için ayırtıldı. Ülkede şimdiye kadar 120 bin vaka ortaya çıktı.

SAĞLIKÇILAR UYARMIŞTI
Bütün sağlık emekçilerinin üye olduğu Britanya Tabip Odası (BMA) her yıl yaptığı olağan konferanslarla kesintilerin açtığı derin sorunlar konusunda uyarıyor. En son geçtiğimiz Eylül ayında Kuzey İrlanda’nın başkenti Belfast’ta yapılan konferansa sunulan bir önerge ile, sağlık alanında, özellikle de bakımevi ve evlerde bakıma muhtaç insanların bütçesinde kesintilere engel olma kararı alınmıştı.

Önergeyi sunan Dr. Samuel Parker, kesinti politikası devam ettiği sürece bakımevlerinde kalan insanların hayatlarını kaybedeceği uyarısında bulunmuştu.

ÖNLEMLERİN GEVŞETİLMESİNE TEPKİ
Birleşik Krallık’ta koronavirüs nedeniyle hastalananların sayısı 120 bini buldu. Günde en fazla 20 bin test yapılıyor ve bu testlerin en az 4 bini pozitif çıkıyor. Bu durumundayken önlemleri kaldırmak ya da gevşetme tartışmalarını başlatan bakanlara büyük tepkiler geliyor. Okulların bir kaç hafta içinde açılmasını savunan bazı bakanlara Ulusal Eğitimciler Sendikası (NEU) tepki göstererek, “Tam güvenli ortam sağlanmadan okullar açılmamalı” dedi.

17 BİNDEN FAZLA KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
ABD, İtalya, İspanya ve Fransa’dan sonra en çok ölümün yaşandığı Birleşik Krallık’ta 22 Nisan itibariyle 17 bin 337 kişi hayatını kaybetti. Her gün en az 700 kişi ölüyor ve en az 4 bin kişinin pozitif sonuç veriyor. Üstelik günde sadece 20 bin test yapılıyor.

(acikgazete.com)