Türkiye’den emekli olma hakkını elde eden vatandaşımız İngiltere de kazanç getirici bir işte çalışırsa emeklilik aylığı kesilir mi?
Genel olarak Yurtdışında yaşayan vatandaşımız Türkiye’den emekli olduktan sonra belirli bir süre sonra çeşitli sebeplerle yaşadıkları ülkelere geri dönüp çalışmaya yada sosyal yardım almaya devam etmektedirler.
Bu konu her ne kadar vatandaşlarımız tarafından göz ardı edilse de daha sonraları gerek mevzuatı bilmemekten kaynaklanan nedenlerle gerek se de daha fazla kazanç elde etmek için İngiltere’de çalışmaya devam edildiği takdirde kişinin emekliliği üzerinde son derece önemli etkisi olan önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak hepimizin malumu olduğu üzere kanunları bilmemek mazeret olamaz.
Daha önceki yazılarımızın kahramanları Atilla amca/Ayşe teyze; Borçlanma müessesesinden faydalanarak emeklilik hakkı elde etmiş ve kendilerine tebliğ edilen borç tutarını da 3 ay içinde Sosyal güvenlik kurumuna yatırıp ve diğer gerekli şartları sağladıktan sonra emekli olmuş olsunlar hatta ilk emeklilik maaşlarını da alıp arkadaşlarına yemek bile ısmarladılar. Ancak belirli bir süre sonra İngiltere’de yaşadıkları Wimbledon’ı, komşuları David ve Carol’u, arkadaşlarını da özleyip geri dönmek ve Wimbledon’da yaşamak istediler ama bu sefer de Türkiye’den bağlanan emekli maaşlarının akıbetini merak etmektedirler acaba bu aylıkları kesilir mi?
Vatandaşlarımızın Türkiye’den emekli olduktan sonra İngiltere’de daha önce yaşadıkları yere dönüp yaşamaları önünde bir engel bulunmamaktadır. Türkiye’den emekli olabilmek için gereken ‘’Kesin Dönüş Yapmak’’ şartı bir daha yurtdışına çıkmamak anlamı taşımamaktadır. Aylık bağlandıktan sonra istediğiniz yerde yaşayabilirsiniz. Ancak burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus Türkiye’den emeklilik talebinden bulunulduğu zaman gelir getirici yâda aylık elde edilen bir işte çalışılmaması gerekmektedir.
İngiltere’de yaşayan Türk vatandaşlarımız Atilla amca yâda Ayşe teyze Aslında Türkiye’de çalışmak isteselerdi kendilerine daha önce tanınmayan SGDP ödeyerek çalışma hakkı, 16.6.2010 tarihli 5997 sayılı kanun ile düzeltilerek tıpkı Türkiye’de yaşayan vatandaşlarımız da olduğu gibi emeklilik sonra çalışma hakkına İngiltere’de yaşayan ve Türkiye’den emekli olan Atilla amca yâda Ayşe Teyze’ye de sosyal güvenlik destek primi ödeyerek (SGDP) emekli olduktan sonra Türkiye’de çalışmaya devam etme imkânı getirmiştir
Türkiye’den Emekli aylığı almaya hak kazanan Atilla amca/Ayşe teyze ’miz İngiltere’ye geri döndükleri zaman adlarına prim ödenip çalışmalarına devam ederlerse emeklilik aylıkları kesilir mi?
Atilla amca/Ayşe teyze İngiltere’ye geri döndükleri zaman Türkiye’ye gittikleri zaman geride bıraktıkları Wimbledon’ı hayal ederek gelmişlerdi ancak daha sonra İngiltere’de hayatın çok pahalı olduğunu görmüşler ve bu konuda bir yerde çalışıp ek gelir elde etme arayışına girmişlerdir. Acaba Türkiye’den emekli aylığı alıp aynı zaman da İngiltere’de çalışma hakları var mı dır? Genel olarak, Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi yapmış ülkelerde yaşayan Türk vatandaşlarımızın da tabi olduğu mevzuat İngiltere’de yaşayan Türk vatandaşlarımız içinde geçerlidir. Emeklilik hakkı kazanıldıktan sonra dikkat edilmesi gereken bir diğer durumda ‘’İkametgâha dayalı olarak İngiltere’de herhangi bir sosyal sigorta yâda sosyal yardım ödeneği (bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar) alınmaması gerekmektedir. Bu durum tespit edilirse yine emekli maaşının iptal edilmesine neden olmaktadır.Yani, emeklilik aylığını Türkiye’den alan vatandaşımız İngiltere’ye dönüp çalışmaya devam ederse yâda sosyal yardım denilen müesseseden faydalanıp kazanç elde ederse Ülkemizden bağlanan emekli aylığı kesilmektedir.
Ancak bu konuda tıpkı Ülkemiz ile Sosyal Güvenlik Sözleşmesi yapılan diğer Ülkelerdeki Türk vatandaşlarının tabi olduğu ve daha önceki yazılarımız da da değindiğimiz Genel geçer mevzuat hükümleri İngiltere’de yaşayan Türk Vatandaşlarımız için de geçerlidir. Bu hususta Sosyal güvenlik kurumunun iki farklı uygulaması ortaya çıkmaktadır;
Birinci uygulama ’da 13.09.2010 tarih ve 2010/103 sayılı genelgede;’’ sosyal güvenlik kurumundan emekli olduktan sonra sosyal sigortadan muaf kısa süreli yani cüzi çalışması olanların emeklilik aylıkları iptal edilmez ve kesilmez’’ hükmü yer almakta ve bu durum daha sonra 08.06.2011 tarih ve 2011/48 sayılı genelge ile de korunmuştur. Bu genelgelerin önemi şurada ortaya çıkmaktadır. Türkiye’ den emekli aylığı hak kazanmaya başlayan vatandaşımız daha sonra İngiltere’ye tekrar döndüğünde prime tabi olmayan ve yarı zamanlı işlerde çalışsa bile Türkiye’den aldığı emeklilik aylığı kesilmemektedir.
İkinci uygulama ‘da ise 28.06.2012 tarihli ve 2012/24 sayılı sosyal güvenlik kurumunun Genelgesi’dir. Aslında bu genelde daha önce vatandaşa verilen yarı zamanlı ve prime tabi olmayan işlerde elde edeceği cüzi kazancı engellemek anlamına gelmektedir. Söz konusu genelge ’de daha önceki genelgenin aksine, Türkiye’den emekli aylığı almakta iken İngiltere’de kazanç getirici herhangi bir işte çalışan cüzi gelir elde eden vatandaşlarımızın emeklilik aylıkları kesilmektedir.
Burada dikkat edilmesi gereken husus 28.06.2012 tarihidir, çünkü bu tarihten önce emekli aylığı almaya hak kazanan ve alanlar bu tarihten sonra emeklilik aylığı almaya hak kazananlardan avantajlıdır. Çünkü bu tarihli genelge çıkmadan önce emekli olan vatandaşlarımız yurtdışında primden muaf cüzi kazanç getirici işlerde çalışabilir ve emekli aylıkları da kesilmez. Yani bu durumda ki vatandaşlarımızın hakları korunmuştur.
İngiltere emeklilik yazı dizimizin bir sonra ki serisinde ‘’Acaba Atilla amca yâda Ayşe teyze Türkiye’den emekli olduktan sonra İngiltere’den de emekli olabilme hakkı yani çifte emeklilikleri mümkün mü dür?’’ sorusu ele alınacaktır.
