Mutlu bir ilişki için yapılaması gerekenler hep ilgi çekici bir konu olmuştur, çünkü hayatımız sürekli ilişkiler üzerine kuruludur.
Evlilik ve boşanma araştırmalarının duayenleri Dr John ve Julie Gottman, tartışan bir çiftin 10 dakikalık videosunu izleyerek çiftlerin boşanıp boşanmayacaklarını %91 oranında doğru tahmin edeceklerini söylüyorlar. Peki nasıl olurda 10 dakikada çiftlerin gelecekleri hakkında yorum yapabiliyorlar?
Evliliğin mutlu gitmesini sağlayan en önemli faktör eşlerin birbirlerini her şekilde kabul edebilmesidir. Araştırmalar kadınların eşlerinden gelen taleplere daha ılımlı baktığını ve yapıcı bir tutum sergilediğini gösterirken, erkeklerin eşlerinden gelen talepleri kabul etmekte daha çok sıkıntı yaşadığını göstermektedir. Ancak, eşlerinin taleplerini dikkate alan ve daha olumlu tutum sergileyen erkeklerin evlilikleri, diğerlerine göre daha uzun sürmektedir.
Evlikte yaşanan her problem boşanmanın habercisi değildir ancak problemin sürekliliği, şiddeti ve baş etme mekanizmalarında seçtiğimiz yöntem problemin derinliğini arttırabilir. Bu da çiftler arasında tamir edilemez bir soruna dönüşebilir. Tartışma sırasında eşlerin sahip olduğu dört davranış, Gottman’ın tabirine göre ‘mahşerin 4 atlısı’, evliliğin bitimine yol açtığı görülmüştür.
Eleştiri
Beraber yaşadığımız kişi hakkında şikayetlerimizin olması çok normaldir, ancak yapılan en büyük yanlış eleştiri ve şikayetin karıştırılmasıdır. Şikayet eyleme yönelikken eleştiri karaktere yönelik olumsuz bir sözdür ve bu genellenebilir. “Kapıyı kapatmadığın için tüm koku içeri yayıldı” demek bir şikayetken, “Ne kadar bunaksın! Ufacık bir şeyi bile yapamıyorsun.” demek bir eleştiridir.
Küçümseme
Diğer bir deyişle çiftlerden birinin kendisini yüceltmesi ve diğerini hor görmesidir. Küçümseme ilişkide ilk olarak kaldırılması gereken bir davranıştır çünkü eşlerden biri diğerini küçümsediği veya ondan tiksindiğini söylediği zaman bir problemi çözmek imkansızdır. Zaman içerisinde aşağılanan veya küçük düşürülen taraf için problem ile ilgili konuşmak veya çözüm aramak mümkün değildir.
Savunma
Ayrılığı getiren diğer bir davranış ise çiftlerin birbirini anlamaya çalışmadan kendilerini savunmasıdır. Savunma aynı zamanda karşındakini suçlamadır. Birey kendini savunurken sorunun kendinde olmadığını ama ortada sorun olduğunu ve kaynağının da karşındaki olduğunu söyler. Örneğin “Ben hayatta böyle bir şey yapmam” gibi kısa bir cümlenin içinde hem suçlama hem de ahlak dersi vardır. Savunmacılık tartışmayı daha da yukarı tırmandırır.
Duvar Örme
Mahşerin dörtlü atlısının en tehlikesiz görünüp ama en ölümcül vuruşunu yapan davranıştır. Tartışma sırasında çiftlerden birinin fiziksel ve ruhsal anlamda iletişimi kesmedir, konuşmamasıdır.
Duvar ören kişi tartışma sırasında kendini olumsuz düşüncelerle doldurur, endişesini ileten duvar örülen kişiye ise sen değersizsin mesajını verir. “Sustuğuna inanamıyorum, dediğimi bu kadar mı önemsemiyorsun? Dinliyor musun beni?”.
Uzun vadeli ve mutlu bir ilişki için sadece sevgi yeterli değildir. Denge için her iki tarafında emek harcaması gerekmektedir. Tartışmalar sırasında vereceğiniz 10 saniyelik bir ara ve alacağınız bir derin nefes tartışmanın seyrini olumlu olarak değiştirebilir.
Referanslar
Gottman, J.& Siver, N.(1999).The Seven Principles for Making Marriage Work: A Practical Guide from the Country’s Foremost Relationship Expert.