ZUHAL DEMİRCİ
LONDRA
İngiliz Kraliyet ailesinden ayrılarak ABD'ye yerleşen Sussex Dükü Prens Harry'nin 10 Ocak'ta yayımlanacak "Spare" adlı kitabında, "Afganistan'daki görevi sırasında 25 kişiyi öldürdüğü ve bundan utanç duymadığı" ifadeleri, ülkede birçok kesim tarafından tepkiyle karşılandı.
Prens Harry'nin merakla beklenen anı kitabının, 10 Ocak'taki yayın tarihinden önce İspanya'da yanlışlıkla satışa sunulmasının ardından kitaptan bazı bölümler art arda basına sızdı.
İlk olarak İngiliz "The Guardian" gazetesi, Prens Harry'nin 3 gün sonra raflarda yer alacak kitabının ilk nüshasına ulaştı ve kitaptan bazı bölümleri kamuoyuyla paylaştı.
Gazetenin ulaştığı nüshaya göre, Prens Harry, kitabında ağabeyi Prens William'ı kendisine fiziksel saldırıda bulunmakla suçladı. Prens William'ın bir kavga sırasında kendisini yakasından tutarak yere fırlattığını belirten Prens Harry, köpek mama kabının üzerine düştüğünü ve kırılan parçaların sırtına battığını anlattı.
Daha sonra "The Telegraph" gazetesi, Prens Harry'nin kitabında, Afganistan'da görev yaptığı döneme ilişkin anılarına da yer verdiğini yazdı. Kitapta Harry'nin "Afganistan'daki görevi sırasında 25 kişiyi öldürdüğünü ve bundan utanç duymadığını" dile getirdiği aktarıldı.
Savaşta askerlerin genellikle kaç düşman öldürdüklerini bilmediklerini ve gelişigüzel ateş ettiklerini belirten Prens Harry ancak "Apaçiler ve dizüstü bilgisayar çağında", kaç düşman savaşçıyı öldürdüğünü kesin bir dille söyleyebileceğini ifade etti.
Prens Harry, kitabında öldürdüğü kişiler için "Yani benim sayım 25. Beni tatmin eden bir sayı değil ama utandırmıyor da." ifadelerini kullandı.
"SENİ SEVİYORUM PRENS HARRY AMA ÇENENİ KAPATMALISIN!"
Prens Harry'nin Afganistan'da 25 kişiyi öldürdüğü itirafı, ülkede birçok kesim tarafından öfkeye neden oldu.
Afganistan'daki savaşta bomba patlaması sonucu bir kolunu ve bacağını kaybeden ve Prens Harry'nin kahraman olarak nitelediği eski Kraliyet denizcisi Ben McBean, Twitter'dan yaptığı paylaşımda, "Seni seviyorum Prens Harry ama çeneni kapatmalısın! Beraber takıldığı insanları merak ediyorum. İyi insanlar olsalardı, şimdiye kadar biri ona durmasını söylerdi." ifadelerini kullandı.
Afganistan'daki İngiliz kuvvetlerini komuta etmek için 2003’te başkent Kabil'e gönderilen eski Albay Richard Kemp de BBC'ye yaptığı değerlendirmede, Prens Harry'nin Afganistan'da 25 kişi öldürmesini "satranç taşlarının tahtadan çıkarılması" olarak tanımlamasını "düşüncesizce" bulduğunu belirtti.
Eski bir albay olan Muhafazakar Parti milletvekili Bob Stewart da "Böyle şeyleri neden yaptığını merak ediyorum. Gerçek askerler çekinir. Tanıdığım insanlar böyle şeylerle övünmezler. Daha çok bunu yapmak zorunda olduklarına pişman olurlar." değerlendirmesinde bulundu.
"HARRY'NİN İTİRAFI, EŞİYLE BUGÜNE KADAR TAŞIDIKLARI MİSYONLA UYUMLU GÖRÜNMÜYOR"
Prens Harry'nin anı kitabında yer verdiği Afganistan'la ilgili ifadeler halkın da eleştiri ve tepkisine neden oldu.
İngiltere'nin başkenti Londra'da yaşayan Lynn, yaptığı açıklamada, Prens Harry'nin Afganistan'da 25 kişiyi öldürdüğü ifadelerini duymanın hoş olmadığını dile getirerek şunları söyledi:
"(Eşi) Megan Markle, birçok insani yardım çalışması yapıyor, Birleşmiş Milletler'de (BM) feminizm ve kadınların güçlendirilmesi için konuşuyor. Bu (Harry'nin Afganistan ile ilgili ifadeleri), kendilerinin bugüne kadar taşıdıkları misyonla gerçekten uyumlu görünmüyor." dedi.
"PRENS HARRY CEZASIZ KALMALI MI? KESİNLİKLE HAYIR"
Başka bir İngiliz vatandaşı Sara James, Prens Harry'nin Afganistan'da yaptıklarını açıklamasına anlam veremediğini ve kimsenin yaptıklarını duymak zorunda olmadığını dile getirdi.
James, "(Prens Harry) Cezasız kalmalı mı? Kesinlikle hayır. Kraliyet ailesinin bir parçası olmayan sıradan bir insan cezasız bırakılır mıydı? Kesinlikle hayır. Adalet sistemi ne yapması gerekiyorsa yapsın. Günün sonunda, o da bir insan. O da bu dünyadaki herhangi bir insan gibi. (Suç işleyen diğer insanlar) Adalet sisteminden geçmek zorunda kaldılar mı? Ceza aldılar mı? Kesinlikle aldılar. Ona (Prens Harry'e) farklı muamele edilmemeli. Adalet sistemi yapması gerekeni yapsın." diye konuştu.
Hangi şartlarda olursa olsun kimsenin öldürülmeyi hak etmediğini dile getirerek "Hepimiz hayatta kötü şeyler yaparız ama bu öldürülmemiz gerektiği anlamına gelmez. Hepimiz yaşamayı hak ediyoruz. Hepimiz insanız." ifadelerini kullandı.
"KORKUNÇ VE ŞOKE EDİCİ"
İrlanda'dan İngiltere'ye gelen Erin isimli genç de Prens Harry'nin kitapta anılarını paylaşmasını "çok cesur bir hareket" olarak yorumladı.
"Tüm bunları paylaştıktan sonra Kraliyet ailesine tekrar kabul edileceğini sanmıyorum." yorumunu yapan Erin, Prensin 25 kişiyi öldürdüğü itirafını "Bence bu korkunç ve şoke edici. (Afganistan'la ilgili itirafları) Bunu yazmasına şaşırdım. Bunu yazdığını bile bilmiyordum. Yazdıklarının William'la ilgili meseleler olduğunu sanıyordum. Bunu kabul etmesi şaşırtıcı." dedi.
TALİBAN'DAN PRENS HARRY'NİN KİTABINDA YER ALAN İFADELERE TEPKİ
Taliban yetkilileri de kitabında "Afganistan'daki askeri görevi sırasında 25 kişiyi öldürdüğünü ve bundan utanç duymadığını" ifade eden Sussex Dükü Prens Harry'ye tepki gösterdi.
Taliban geçici hükümetinin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abdulkahar Belhi, "Prens Harry'nin bu yorumları masumları hesapsızca katleden işgal güçlerinin elinde Afgan halkının yaşadığı travmanın ufak bir örneğidir." diye konuştu.
Taliban sözcülerinden Bilal Kerimi de Afganların "işgal suçlarını" unutmayacağını belirterek "Böylesi suçlar sadece bir ülkeyle sınırlı değildir. Afganistan'a saldıran her ülkenin buna benzer hikayeleri var." değerlendirmesinde bulundu.
Taliban'ın önde gelen bileşenlerinden Hakkani Grubunun liderlerinden Enes Hakkani de Prens Harry'nin, Afganistan'da 25 kişiyi öldürmesini "satranç taşlarının tahtadan çıkarılması" olarak görmesine tepki göstererek "Bu savaştan mağlup ayrıldınız. Öldürdüğünüz kişiler satranç taşları değildi. Onlar insandı." ifadelerini kullandı.
