Yapılan çalışmalar, girişimler, feryatlar bir ses getirmiş olmalı ki T.C. Başbakanlık ve Dışişleri Bakanlığı konuyu 2008-2009 yıllarında sessiz sedasız profesyonelce ele almış ve bir çalışma başlatmış.   

Vakıflar İdaremiz adına Dr. Nazif Öztürk’ün 15 Haziran 2013 tarihinde yayınladığı “Kıbrıs Vakıflarını Araştırma ve Değerlendirme Projesi, Araştırma Süreci ve Elde Edilen Bulgular” başlıklı raporunda araştırmaların nasıl başlatıldığı sayfa 3’de aşağıdaki cümlelerle belirtilmiştir;  

“Bir yürütücü, onun da dâhil olduğu Bilim Heyeti ve alanlarında her bakımdan donanımlı Osmanlıca, Vakıf, Tapu ve Dil uzmanlarından oluşan proje ekibi; arşiv ve saha araştırmalarına dayalı olarak projenin birinci aşamasını 5 Ağustos 2009 - 5 Eylül 2010 tarihleri arasında Kıbrıs’ta, ikinci aşamasını ise, 15 Kasım 2011 — 15 Haziran 2013 tarihleri arasında, Türkiye’de kendilerine ayrılan mekânlarda yürütmüştür. 

Projenin I. Aşamasında, Kıbrıs Vakıflar Arşivi, Kıbrıs Milli Arşivi, Harita Dairesi Müdürlüğü, Tapu Kadastro Dairesi ve Kaza Tapu Müdürlüklerinde, ayrıca Türkiye'de Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi, Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Kuyud-i Kadime Arşivi’nde araştırmalar yapılmış. 

1571 ’den 1974'e kadar geçen dört asırlık zaman içerisinde biriken belgelerden oluşan 2443 Kütük Defteri ve 13.000 dosya içerisinde yer alan sekiz milyon belge/bilgi gözden geçirilmiş, yirmi milyon veri elde edilmiş, Kıbrıs evkâf mallan üzerinde yapılan mülkiyet intikalleriyle ilgili olanlar tespit edilmiş ve bunlar taranıp ya da çekimleri yapılarak belli işlemlerden geçirildikten sonra elektronik ortama yüklenmiştir.”  

Devamla aynı raporda “Kıbrıs Vakıflarını Araştırma ve Değerlendirme Projesi, Araştırma Süreci ve Elde Edilen Bulgular” başlıklı raporunda ilk aşamada nelerin yapıldığı sayfa 3’de aşağıdaki cümlelerle belirtilmiştir 

“Arşiv çalışmalarına paralel olarak Kıbrıs Vakıftan ile ilgili kitap, makale, tez ve raporlardan oluşan literatür taranarak geniş bir bibliyografya hazırlanmıştır. 4 Haziran 1878 de imzalanan Osmanlı- İngiliz İttifak Anlaşması'ndan itibaren Kıbrıs vakıflarıyla ilgili bütün mevzuat derlenmiştir. Bunların analizleri yapılarak gerekli notlar alınmıştır. Ayrıca Kıbrıs’ta araştırma alanı olarak belirlenen kurum ve kuruluşlarda üst düzey görevlerde bulunmuş veya daha önce bu konularda araştırma yapmış olan gerçek kişilerle görüşülmüş, bu şahısların özel arşivlerinde bulunan dokümanlar da sisteme kazandırılmıştır.

Lefkoşa, Mağusa, Dipkarpaz, Güzelyurt ve Girne’de saha araştırmaları yapılmış, başta Abdullah Paşa Vakfı olmak üzere önemli vakıf emlakin vakfiyelerindeki veriler ile gözlem sonucu elde edilen bulgular karşılaştırılarak vakıf yerlerin sınırları belirlenmiştir.” 

Bundan sonra II. Aşama programlanmış ve II. Aşamaya geçiş başlatılmıştır.

Bu aşamanın en önemli ve can alıcı kısmı “Kıbrıs Vakıfları Bilgi Sistemi – KIVABİS”nin tasarımı, yazılımı ve mevcut işletim sistemlerine göre programlanması olmuştur. Elektronik ortama yüklenen belge ve veriler sisteme işlenmiş ve sorgulanabilir hale getirilmiştir. Dile kolay tamı tamına 20 milyon veri girilmiş sisteme. 

“Projenin II. Aşamasında ise, I. Aşamada tespit edilip elektronik ortama aktarılan veri ve belgelerin %50’si, yine bu aşamada proje için özel olarak tasarlanan ve geliştirilen Kıbrıs Vakıftan Bilgi Sistemine (KIVABİS) yüklenmiş ve ait oldukları vakıflarla ve birbirleriyle ilişkilendirilmesi olmuştur.” … (devam edecek)