1 Ekim 2012’de yürürlülüğe girmiş olan yeni bir emeklilik uygulaması olan, işyeri emekliliğinden (Workplace Pension) sizi haberdar etmek isterim. Bu yeni bir uygulamadır ve bir yasal yükümlülüktür. Bu yasal yükümlülüğü yerine getirmeyen işverenler £50 ile £50,000 arasında degişen ceza yaptırımı alacaklardır.
Workplace Pension (işyeri emekliliği) nedir?
Workplace pension, hem işverenlerin hemde işçilerin hak sahibi olan işçiler için emeklilik tasarrufu etmesini düzenlenen ve devlet tarafından standartları belirlenmiş olan bir emeklilik programıdır. Bu yeni ve ilk kez uygulanacak olan ve işveren tarafından düzenlenen yeni sistem ile kişinin, seçilen emeklilik sağlayıcısında bir kasası (mecazen) olucak yani ‘pension pot’. Emeklilik şartlarına uygun olan çalışanların maaşlarından (‘wages’) kişiye her maaş ödendiginde, devlet tarafından belirlenen yüzdelik primler bu kasaya aktarılacak ve kişi emeklilik yaşına gelene kadar bu para emeklilik sağlayıcısı (yani bunu sağlayan şirket) tarafından tutulacak. Çoğu durumda, işveren kişi için emeklilik düzeni içine para ekleyecek ve hükümetten vergi indirimi alabilecek. Bu paradan emeklilik sağlayıcısının poliçesine (şartlarına) göre değişen kesintiler olabiliyor.
Bu emeklilik sistemi kimleri etkileyecek?
1 Ekim 2012’de yürürlülüğe girmiş olan bu yeni uygulamadan ilk etkilenenler 120.000’den fazla işçisi olan büyük işverenler oldu. Küçük ve orta ölçekli işverenler ise önümüzdeki iki yıl içerisinde, Şubat 2018’e kadar, bu uygulamaya geçiş yapmak zorunda olacak. 2012 yılının Nisan ayından sonra kurulmuş olan işletmeler ise bu kanundan en son etkilenecek olan
işverenler olacaklardır.
Bu uygulama ne zaman küçük işletmeleri etkileyecek?
Emeklilik düzenleyici kurumu (The Pensions Regulator), işçilerin emeklilikle ilgili kayıt altına alınması geren (staging date) günü otomatik olarak belirlemiş ve bu günü 18 ay önecesinden işverene bildirmiş veya bildirecektir. Kurum işverenlerin bu kayıt tarihinden itibaren dört ay içerisinde işlemlerini tamamlamış olmasını bekleyecektir. Eğer siz kendi işyerinizin otomatik kayıt gününü bilmiyorsanız muhasebeciniz veya emeklilik düzenleyici kurumu (The Pensions Regulator) ile iletişime geçip öğrenebilirsiniz.
Hangi çalışanlar bu yasadan etkilenmekte?
Geçerli herhangi bir emeklilik düzeninde olmayan
22 yaş ve üzerinde olan
Devlet tarafından belirlenmiş olan emeklilik yaş sınırının altında olan
Birleşik Krallık’ta çalışan
Ve yıllık kazancı £10.000’in üzerinde olan çalışanlar.
Bu çalışma kriterlerine uygun olmayanlar da gönüllü olarak bu emeklilik sistemine kayıt olabilirler.
Bu yütme kanunen zorunlu mudur?
Bu yürütme hukuki bir zorunluluk olduğu için işverenin buna uymamak gibi bir seçeneği yoktur. Küçük ölçekli işyerlerini de kapsayan bu kanun, işyerinde çalışan kayıtlı tek bir kişi olsa bile uygulanma zorunluluğu vardır. Bu kanun uyulanmadığı takdirde emeklilik kurumu £50.000’a varabilen ceza yaptırımı uygulayabilir.
Düzenleyici kurum tarafından belirenmiş olan cezai yaptırımlar şöyledir:
£400’luk sabit bir ceza yasal bildirimlere uymayan veya hukuku ihlal ettiği kanıtlanmış işyerlerine uygulanacaktır. Bu cezanın tahsili belirli zaman ile sınırlanmıştır. Yasal uyarılara uyulmazsa, kurum ayrıca daha yüksek cezalar da uygulayabilir. İşçi sayısına göre değişmekle birlikte, bu rakam günlük £50 ila £10,000 arasında belirlenmiştir. Primler ödenmediği takdirde, kurum sivil ceza uygulamasına da gidebilir. Bu da şahıslar için £5000 ve organizasyonlar için £50.000 olarak belirlenmiştir. İşverenin yasal bildirimlere uymadığı ya da hukuki ihlalinin kanıtlandığı durumlarda kurum davranış cezası bildirimi uygulayabilir; bu ceza, işverenin işçi sayısına bağlı olarak £1,000 ila £5,000 arasında değişmektedir.
Peki işveren olarak bu sistemden çıkabilirmiyim?
İşverenler bu sistemden gönüllü olarak çıkamazlar. Ancak kendileri tek direktör yani tek çalışan iseler çıkabilirler. Eğer bu durum söz konusu olursa, emeklilikleriyle ilgili işverenlerinin yapmış olduğu katkı payını kaybedecek ve hükümetin bu konuyla ilgili yapmış olduğu vergi indiriminden yararlanamayacaklardır. İşverenin işçiyi bu sistemden çıkartma veya çıkmaya teşfik hakkı yoktur. Yanlızca işçi ki oda kendisi ister ise bu sistemden çıkabilir.
Eğer bir çalışan emeklilik sisteminden çıkar ya da prim ödemeyi bırakırsa bu çalışanı otomatik olarak tekrar emeklilik düzenine kayıt ettirmek işverenin yükümlülüğüdür. İşveren bunu belli aralıklarla yapabilir. Genelde çalışanın emeklilik tasarrufunu tekrar gözden geçirmesini sağlayan bu durum her üç senede bir tekrarlanır ki çalışan sistemin içerisinde yada dışarısında kalmayı seçebilsin.
Kişinin yani işçinin sistemden çıkma hakkına sahip olduğunu belirtmiştik. İşçi çıkmak istedigini en erken işverenin otomatik kayıt günü başladıktan sonra seçebilir. Yani işveren için belirttilen otomatik kayıt gününden önce işçi sistemin dışında kalmak istediğini bildiremez. Eğer işçi bu emeklilik sisteminden çıkmak istiyorsa otomatik kayıt gününden 30 gün içinde emeklilik saglayıcısını bizzat arayıp bunu söylediğinde ilk ödenen prim payını geri alabilirler ancak bir aydan sonra eğer iletişime geçer iseler emeklilik kasalarına konan parayı emeklilik hakkı olana kadar alamayacaklar.
Eğer işveren aynı zamanda tek işci ise yasal yaptırım nedir?
Eğer işveren aynı zamanda tek işçi, tek müdür (yani director ise) işçi hakkı gereği sistemden çıkabilir. Eğer kişi yukarıda belirtilen otomatik kayıt şartlarına uyuyor ise otomatik olarak kayıt olucaktır ve kişi ister ise işçi hakkı gereği sistemden yukarıda belirttiğim şekilde çıkabilir.
Peki emeklilik prim payı ne kadar?
Kanun ödenmesi gereken azami prim payını ve kayıt şartlarını belirlemiştir bu yüzdelik paylar işverenin yada işçinin isteğine baglı değildir.
Örneğin 01/10/2017 ye kadar asgari prim 2% dir, yani işçinin yıllık kazancının hesaba dahil edilecek kısmının 0.8%’ni işçi, 1%’ni işveren, 0.2% sini devlet kişinin emeklilik kasasına aktaracak.
Bu yüzdelik kısım artarak 01/10/2017 den 30/09/2018 e kadar işçi payı 2.4%, işveren payı 2% ve 0.6% devlet payı olmak üzere toplam da 5% olucaktır. 01/10/2018 den itibaren ise 3% işveren, 4% işçi prim payı ve 1% devlet payı olarak belirlenmiştir.
Bu toplam ödenmesi gereken miktarı her maaş ödemesi gününden belli bir zaman dilimi içinde işverenin emeklilik sağlayıcısına banka aracılığı (direct debit) ile ödenmesi beklenecektir.
Örnekle yıllık prim nasıl hesaplanıyor?
Örneğin bir kişi yılda £10,000 kazanıyor (vergiden önce) kazancının £5824 ile £42385 arasi bu emeklilik primine tabi. Yani kişinin kazancının £10,000 - £5824 = £4,176 si prime tabi. 1% işveren, 0.8% işçi, 0.2% devlet kasaya prim koyacak; yani bu işçinin kasasina £4176 x 2% = £83.52 girecek. Şu örnekle kasanıza giren parayı hesaplayabiliriz; £40 siz ödediniz, £30 işveren ödedi , £10 devlet kasanıza ekledi toplam kasanıza £80 eklenmiş oldu.
Bu yukarıdaki örnek size çok da mühim bir rakam gibi gelmemiş olabilir. Başka bir örnek verelim. Örneğin 30 yaşında bir kadın için hesap yapalım. Yıllık kazancı £26,000 (vergiden önce) ilk £5824'sı prim hesabından hariç tutulacak o halde geriye kalan £20,176'sından emeklilik kasasına yıllık prim aktarılacak. Varsayalım ki yıl 2018 ve toplamda 8% prim payı kişisel emeklilik kasasına aktarılacak, o halde yılda £1614.08 (0.08 x £20,176) ödenecek. Tekrar varsayalım ki kişi aynı koşullarda 35 yıl daha çalıştı o halde emekli olduğunda £56,492.80 toplu para alıcak.
Ben işveren olarak şuan ne yapmalıyım?
Şuan yapmanız gereken ilk önce bu ülkedeki bu yeni sistemi anlamaya çalışın vede işçilerinizi bilgilendirin. Otomatik Kayıt gününüz başlamaya yakın, ya kalmak yada çıkmak istediğinizi eğer kendiniz sistemi yürütmeyecek iseniz muhasebecinize belirteceksiz. Tekrar altını çizmek isterim sadece tek çalışan aynı zamanda tek müdür ise sitemden işveren olarak çıkabilirler. İşveren işçi adına karar veremez, işçileri eğer prim ödeme şartlarına uygun iseler kendileri istekli olarak çıkabilirler. Eğer işveren kendisi şahsen bu yasal yürütmeyi uygulamayacak ise muhasebecisinin bu sisteme hazır olup olmadığını sorabilir. Muhasebecinin hangi emeklilik sağlayıcısı (örnegin, NEST yada AVIVA) ile çalışacağını, o emeklilik sağlayıcısının poliçe şartlarının neler olduğunu ve elbette o emeklilik sağlayıcısının iletişim bilgilerini alabilirler.
Eğer siz veya işçileriniz yukarıda belirttiğim şartlara uyuyor vede otomatik kayıt olmuş iseniz işçileriniz vede siz bu emeklilik sistemeninde kalmak istemiyorsanız otomatik kayıt olduğunuz günden 30 gün içinde muhasebecinizi bilgilendirmeniz gerekli.
Sistemde kalanlar ise: Maaşlarından kesilen belirli yüzdelik prim payı, her maaş günü, otomatik olarak emeklilik planı kasanıza konucak. Bu işlemi belirlediğiniz emeklilik sağlayıcı şirketi aracılığı ile yapıcaksınız. Her ödeme ayı hesaplanan miktar direct debit olarak saglayıcının banka hesabına aktarılacak.
Kasanızdaki parayı almanız emeklilik planın kurallarına bağlıdır - bu en erken 55 yaşında genellikle 60 ve 65 yaşında olur. Yani o gün geldiğinde siz o güne kadar kasanızda biriken parayı toplam veya prim olarak geri alabileceksiniz. Bu rakam sizin işçi olarak ödediğiniz primler, işverenin ödediği primler, birde devletin verdiği vergi muhafiyeti olarak kasanızda ödediğiniz yıllar boyu toplanan rakam olacaktır. Sağlayıcının varsa herhangi bir işletim ücreti o toplam rakamdan düşecektir.
Eğer günün birinde kendi ülkenize dönmek istiyor vede bu ülkedeki emekliliği istemiyorsanız kasanızdaki parayı alabileceksiniz. Ayrıca kasanızdaki parayı miras olarak devir edebilirsiniz. Örneğin siz öldükten sonra eşinize veya 21 yaşından küçük çocuğunuza bırakabileceksiniz.
Peki emekli olunca ne kadar kazancım olur?
Ne kadar kazancınız olacağını önceden söylemek mümkün degil. Bu hesaplama öncelikle seçilecek emeklilik sağlayıcısının poliçesine göre, sizin ödediğiniz toplam yıllara vede ödediğiniz miktara göre degişir.
Günün birinde kasanızdaki parayı toptan alırsanız para miktarı oldukça küçük ise (elbette o günkü vergi kuralları geçerli olur) şu an için ilk % 25'i vergiden muhaf olacağını ama geri kalanının vergisini ödeyeceğinizi hatırlatırım.
Birleşik Kırallık vergi kurallarına göre; siz hem Devlet Emekliliğini, hem işyeri emekliliğini, hemde başka bir işyerinde ya da başka emeklilikten para alabilirsiniz. Yanlızca vergiye tabi yıllık kazancınızı deklare etmelisiniz eğer asgari vergiden muhaf limitin üstünde ise ozaman vergisini ödersiniz.
Bugün alınan azami temel Devlet Emekliliği tek bir kişi için haftada £115,95 olduğunu hatırlatım. Bu yeni sisteme kayıt olmanız devlet emekliliğinizi etkilemez fakat Birleşik Kırallıkta yasaların sıkça değiştiğini hatırlatırım belki ilerde devlet emekliliği tamamen yok olabilir şu an için birşey söylemek mümkün degil.
Ben bütün bunlarla uğraşmak istemiyorum ne yapmalıyım?
Elebette kendiniz işveren olarak başka bir şirket ile antlaşma yapabilirsiniz ve bu uygulamayı muhasebecinizden bağımsız olarak yürütebilirsiniz. Eğer muhasebecinizin sizin adınıza bu sistemi yürütmesini istiyorsanız onun seçtiği emeklilik sağlayıcısının poliçesine tabi olacaksınız. Muhasebeciniz sizden bu yeni uygulama için extra muhasebe ücreti taleb edebilir çünkü bu size verilen payroll (maaş heaplama ve bordro) işlerinin dışında bir işlem olacak.Zeynep Altin
BA(Hons) Accountancy & Finance
Turner Warran Accountants & Business Adviser
Email: [email protected]
Telephone: 01652 650112
