Üçüncü çeyrek daha yavaş olabilir!

YATIRIMLARDA CANLANMA TÜKETİMDE YATAY SEYİR VAR
En son veri olan Sanayi Üretimi Endeksi (SÜE) temmuzda, hazirana göre yüzde 1,7 arttı. İhracat miktar endeksi ise yüzde 1,3 azalırken, ithalat miktar endeksi yüzde 0,1 yükseldi. Temmuz ayında sanayide üretimin artışının devam ettiği ancak ihracatta gerileme olduğu görülüyor. İlk göstergelere göre yatırımlarda canlanma, tüketimde ise yatay seyir var. BETAM'ın üçüncü çeyreğe ilişkin ilk tahmini ekonominin ikinci çeyreğe göre daha yavaş büyüyeceğini söylüyor. Eldeki sınırlı verilerle GSYH'nın yılın ikinci çeyreğine göre yüzde 0,6 oranında büyüyebileceği tahmin edilebiliyor. Bu tahmine göre 3. çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre büyüme oranı ise yüzde 2,7 olarak hesaplanıyor.
Cari açık azalmaya devam ediyor. 12 aylık cari açık toplamı ikinci çeyrek sonunda, ilk çeyrek sonuna kıyaslama yapıldığında, 8,9 milyar dolar azalarak 62,9 milyar dolara indi. Temmuz ayında da 1,6 milyar dolar daha azalarak 61,4 milyar dolar oldu. Son açıklanan revizyona göre ikinci çeyrek sonu itibariyle cari açığın GSYH'a oranı, yüzde 8,2 olarak gerçekleşti. BETAM üçüncü çeyrek sonunda bu oranın yüzde 7,5'e düşeceğini tahmin ediyor. İkinci çeyrekte büyüme ilk çeyreğe kıyasla çok daha yüksek oldu. BETAM çeyrekten çeyreğe yüzde 1 oranında büyüme tahmin ediyordu. Büyüme oranı tahminimizin de üzerinde yüzde 1,8 olarak gerçekleşti. Yatırımlarda beklediğimiz gibi düşüş gerçekleşirken, tüketimde beklediğimiz canlanma stok değişimlerine yansıdı. Bir anlamda tüketim malı üretimi arttı ama tüketim artmayınca bu alandaki canlanma stokları artırarak büyümeye stok değişimi üzerinden katkı yaptı.
Üçüncü çeyreğe dair elimizde henüz kısıtlı sayıda veri var. Temmuz ayı rakamları yatırımlarda canlanmaya, tüketimde ise yatay seyre işaret ediyor. Öte yandan temmuzda ihracat miktar endeksindeki düşüş ve ithalattaki sınırlı artış net ihracatın katkısını sınırlıyor.

TEMMUZ AYINDAKİ İHRACAT 'ALTIN HARİÇ' DÜŞTÜ
Türkiye İhracatçılar Meclisi rakamları ağustos ayında altın hariç ihracatın geçen senenin aynı ayına göre düştüğünü gösteriyor. Eğer üçüncü çeyrekte ihracat zayıf seyretmeye devam ederse, büyüme düşük kalabilir. BETAM'ın üçüncü çeyreğe dair ilk tahmini çeyrekten çeyreğe büyümenin yüzde 0,6, geçen yılın aynı çeyreğine göre büyümenin ise yüzde 2,7 olacağı yönünde.
Araştırmacıların bilimsel tahminlerine, bir de Deniz Gökçe gözlemi eklersek, ülkemizin tarihinde ilk defa cari denge açığı (1980, 1994 ve 2001 yıllarında olandan farklı olarak) bir yerel kriz sonucu mecburen daralmıyor. Bu seferki büyüme ve cari denge açığı daralması bilinçli olarak, global ortamın kötüleşmesi sonucu ve kendi politikalarımızla, bilerek üretilen kontrollü bir büyüme yavaşlaması ve cari denge küçülmesi!

(Akşam gazetesinden alınmıştır)