ERBİL (AA) - BEKİR AYDOĞAN/HEMİN HÜSEYİN - Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Etnik ve Dini Oluşumlardan Sorumlu Bakan ve Irak Türkmen Cephesi (ITC) Yürütme Kurulu Üyesi Aydın Maruf, IKBY Meclisinde Türkmenlerin 5 kişilik kotasının 2’ye indirilmesi kararını “siyasi” bulduklarını ve bu kararı kabul etmediklerini belirtti.
Türkmen Bakan Maruf, AA muhabirine, IKBY Meclisinde kotaların düşürülmesi kararı, seçimler ve yeni hükümette Türkmenlerin rolüne ilişkin açıklamada bulundu.
IKBY milletvekili seçimlerinin planlanan tarihi olan 10 Haziran’da yapılmasının zor olduğunu belirten Maruf, yakın zamanda eylül ayının ortası veya ekim ayının başında düzenlenmek üzere yeni bir tarih belirlenebileceğini ifade etti.
Maruf, “Bizim görüşümüz bir seçim yapılsın ve etnik gruplar dahil olmak üzere bütün siyasi taraflar katılsın. Temiz ve şeffaf bir seçim yapılmasından yanayız." dedi.
Irak Türkmen Cephesi olarak seçimlere katılacaklarını kaydeden Maruf, kota içinde ve dışında da olsa Türkmenler olarak tek bir liste ile seçime katılmayı desteklediklerini dile getirdi.
- “400 bin nüfusu olan Erbil’de bir kota tahsis edilmesi yanlıştır”
Maruf, Türkmenlerin Irak ve IKBY’de önemli bir tarih ve kültüre sahip olduğunu vurgulayarak, son dönemde Türkmenlerin iradesi dışında bazı yanlış kararlar alındığını savundu.
Irak Yüksek Yargı Konseyinin IKBY Meclisinde daha önce 5 sandalye ayrılan Türkmenlere 2 kota verilmesi kararını eleştiren Maruf, “Bu karar etnik gruplara karşı özellikle de Türkmen kotasına karşı. Biz kabul etmiyoruz, yanlış bir adım ve karardır, siyasi amaç için yapılmıştır.” diye konuştu.
Irak’ta Kerkük’ten sonra Türkmenlerin en yoğun yaşadığı şehrin Erbil olduğuna ve burada da 400 binden daha fazla Türkmen bulunduğuna dikkati çeken Maruf, şunları söyledi:
“Bugün 400 bin nüfusu olan Erbil’de bir kota tahsis edilmesi yanlıştır. Biz daha önce de bunu söyledik; Türkmenlere 7 kota tahsis edilmesi lazım. Şu andaki bu dağılım, özellikle de Erbil’e bir sandalye, Süleymaniye’ye bir sandalye tahsis edilmesi, siyasi partiler arasındaki siyasi çekişmelerden dolayı ortaya çıkmıştır.”
- Türkmenler, yeni hükümette Başbakan ve Başkan Yardımcılığı görevlerine talip
Maruf, Türkmenlerin hak ve hukuklarını korumak için Mecliste olmaları gerektiğine vurgu yaparak, kota içinde veya dışında olmak üzere yeni Mecliste 5 sandalyeden daha fazla Türkmen temsiliyeti olması için çalıştıklarını söyledi.
Seçimler sonrası kurulacak yeni hükümete ilişkin değerlendirmede bulunan Maruf, “Gelecek kabinede Türkmenler olarak, (IKBY) Başbakan Yardımcılığı ve (IKBY) Bölge Başkan Yardımcılığı gibi görevleri de talep ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
- Hristiyan ve Türkmen milletvekilleri kota sayılarının azaltılmasına tepkili
IKBY Meclisinin önceki dönem Hristiyan Milletvekili Romeo Hakari de kotanın azaltılması ve 3 bölgeye ayrılmasından endişe ettiklerini belirterek, tek seçim bölgesi olmasını istediklerini ifade etti.
Hakari, etnik gruplara 5 kota verilmesini Asuri, Süryani, Keldani, Türkmen ve Ermenilerin “haklarının ayaklar altına alınması” şeklinde niteledi.
"Millet Listesi"nin önceki dönem Milletvekili Türkmen Azad Küreci de kotaların geri getirilmesinin sevindirici olduğunu ancak bunun adil bir şekilde olması gerektiğini kaydetti.
Etnik gruplara ayrılan kotaların vilayetlere dağılımını eleştiren Küreci, “Türkmenlerin yüzde 90’ı Erbil’de yaşıyor. Türkmenler için Erbil’de 4, Süleymaniye’de ise bir kotanın olmasını isterdik.” değerlendirmesinde bulundu.
- Irak Yüksek Federal Mahkemesi, 11 kişilik kotayı iptal etmişti
Irak Yüksek Yargı Konseyi, IKBY Meclisinde Türkmenler, Hristiyanlar ve Ermenilere toplamda 5 kişilik kota ayrılması kararı vermişti.
Buna göre, IKBY Meclisindeki 100 sandalye içerisinden Erbil ve Süleymaniye kentleri için ikişer, Duhok için ise bir sandalye ayrılacak. Erbil ve Süleymaniye’de Türkmenler ve Hristiyanlara birer, Duhok’ta ise Ermenilere bir kota ayrılacak.
Irak Yüksek Federal Mahkemesi 21 Şubat’ta, IKBY'nin dört seçim bölgesine bölünmesine karar vermiş ve 111 sandalyeli IKBY Meclisinde Türkmenlere 5, Hristiyanlara 5 ve Ermenilere bir olmak üzere 11 kişilik kotanın "anayasaya aykırı" olduğu yönünde karar almıştı.
Karar kapsamında ayrıca Meclisteki koltuk sayısının da 100'e düşürüldüğü açıklanmıştı.