Türkiye Hollanda diplomatik ilişkilerinin normalleşmesinin ikinci dönemindeyiz.
Bilindiği üzere, 2016 - 2018 yılları arasında, uzun bir süre, iki ülke arasındaki ilişkiler maslahatgüzarlık seviyesinde yürütülmüştü. Sancıları hala hissedilen, bu uzun sürenin bir bölümünde yaşananların, tarihe not düşülmesi için ayrıca yazılması gerekiyor.
Bu konuyu, bir başka sefer ele alacağız, elbette.
İki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin normalleşme süreci, 31 Ekim 2018 tarihinde, Büyükelçi Şaban Dişli’nin, Hollanda Kralı Willem-Alexander’a güven mektubunu sunmasıyla başladı.
Bu köşeyi takip edenler, hatırlayacaklardır. Türkevi Araştırmalar Merkezi’nin bir alt birimi olan Amsterdam Tartışmalarının 56’ncısı “100. Gününde Türkiye Hollanda İlişkileri” olarak yapılmıştı. Rotterdam’da Life24 sutüdyolarında canlı yayınlanan programa Büyükelçi Şaban Dişli konuk olarak katılmıştı.
Programda, Dişli’nin 100 günlük icratları masaya yatırılmış ve normalleşen Türkiye Hollanda diplomatik ilişkilerinde alınan mesafe üzerinde durulmuştu.
Şimdiki Lahey Büyükelçimiz Sayın Selçuk Ünal’ın 100 günlük icraatının anlatımı için geç kalındı. Sayın Ünal göreve başlayalı bir yılı geçti. Aradan geçen süre içinde kendisiyle benzer bir program yapılmadığı için, son bir yılı, medya ve özel kaynaklardan takip edebildiğimiz ölçüde değerlendirmek istedik.
Büyükelçi Ünal’ın, son bir yılda yaptığı icraatlar takip edildiğinde, genel olarak şu başlıklar karşımıza çıkmaktadır:
Şubat depremi ve Türkiye-Hollanda Dayanışması,
Türk iş gücü göçünün 60’ıncı yılı kutlamaları,
Türkiye-Hollanda Dostluk Anlaşmasının 100’üncü yıl dönümü etkinlikleri,
Hollanda Türk toplumuyla ilişkiler ve STK etkinliklerine etkin katılma,
Hollandalı mevkidaşları ve Hollanda’daki diğer ülke diplomatlarıyla ilişkiler,
Türkiye’den Hollanda’ya gelen heyet ve resmi görevlileri kabul.
Büyükleçi Ünal, göreve başlamak için henüz nefes almadan, Türkiye’miz ve Suriye’de meydana gelen 6 Şubat depremiyle birlikte kendisini Hollanda televizyonlarında buldu. Büyük afet sonrası, Hollanda-Türkiye yardımlaşma ve dayanışma sürecini ustalıkla yöneten Büyükelçi Ünal, aynı dönemde, son yıllarda adet olmaya başlayan ve haftalarca süren Türk STK’larının ‘hoş geldiniz’ ziyaretleriyle meşgul oldu.
Deprem yardımlaşma, dayanışma işleri ve gruplar halinde ‘hoş geldin’ ziyaretlerini müteakip, Büyükelçinin gündemine, 1964 yılında Türkiye Hollanda arasında yapılan Lahey iş gücü göçünün yıl dönümü geliverdi. Öyle ya, 2024 yılı Hollanda’da Türk iş gücü göçünün 60’ıncı yıl dönümüydü. Bu doğrultuda etkinler yapılacak, programlar hazırlanacaktı. Büyükelçi, 6 Şubat depreminde olduğu gibi, göçün 60’ıncı yılı için 17 kişiden oluşan bir koordinasyon grubu oluşturdu.
2024 yılının, Türkiye-Hollanda Dostluk Anlaşması’nın 100’üncü yılı olduğunu, ilk kez Büyükelçi Ünal’dan öğrendik. Önce biraz şaşırdık. Ancak, Büyükelçinin farklı toplantılarda 100’üncü yıla vurgu yapmasıyla, Cumhuriyetin ilanından sonra Hollanda ile yapılan ilk Anlaşmanın 1924 yılında imzalanan Türkiye-Hollanda Dostluk Anlaşması olduğunu geç de olsa öğrendik. Elbette bu bizim kusurumuzdur.
Büyükelçi’nin Hollanda Türk toplumu ve dernek, vakıf, cami, federasyon, işletmelerle ilişkileri, etkinliklere ve açılışlara katılımı, ‘60 yıllık göç tarihimizin en renkli dönemidir’ dersek abartmış olmayız. Artık etkinliklerin başarısı, Büyükelçinin veya Konsolosların katılımı ve çekilen fotoğrafların sosyal medyada paylaşımıyla ölçülür oldu.
Büyükelçinin Hollandalı mevkidaşları ve Hollanda’daki diğer ülke diplomatlarıyla ilişkileri ise elbette ayrı bir yazı konusu. Ancak, Türkiye-Hollanda Dostluk Anlaşmasının 100’üncü yılı, diplomatik ilişkilerin gelişmesi için büyük bir fırsat.
Velhasıl, görüldüğü üzere, Büyükelçi Selçuk Ünal’ın işi kolay değil…
Veyis Güngör
18 Nisan 2024