TBMM (AA) - Şiddetle Mücadele Vakfı (HEGEM) Vakfı Başkan Vekili Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Gül Sultan Özeren, "Ev içerisinde şiddete uğramış çocuk bunu götürüp okulda gücünün yettiğini düşündüğü bir başkasına rahatlıkla aktarabiliyor." dedi.
TBMM Dilekçe Komisyonu bünyesinde kurulan İlköğretim ile Ortaöğretim Kurumlarında Akran Zorbalığının Araştırılması ve Alınabilecek Önlemlerin Belirlenmesi Alt Komisyonu, AK Parti İstanbul Milletvekili Yıldız Konal Süslü başkanlığında toplandı.
Toplantıda, İçişleri ve Adalet Bakanlıkları ile Şiddetle Mücadele Vakfı (HEGEM) yetkilileri sunum yaptı.
Adalet Bakanlığı Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanı Meral Gökkaya, "akran zorbalığının, bireyin kendi yaş grubundan diğer bireylere karşı sözlü veya fiziksel saldırıda bulunması" olarak tanımlandığını anlattı.
Çocuk Koruma Kanunu kapsamında yer alan "çocuk", "korunma ihtiyacı olan çocuk" ve "suça sürüklenen çocuk" kavramları hakkında konuşan Gökkaya, çocuk için açıkça "şüpheli" ya da "sanık" ifadelerinin kullanılmadığına dikkati çekti.
Gökkaya, 2024'te suça sürüklenen çocukların yaş gruplarına ilişkin sayısal verilere değinerek, şunları söyledi:
"0-11 yaş, cezai sorumluluğu olmayan ama sisteme girmişler. Bunlar hakkında dava açılmıyor. Bu çocuklardan, 3 bin 462 çocuğa karşı kasten yaralama suçu işleyen 4 bin 515 çocuk olmuş. Cinsel istismar, 1350 çocuğa karşı 1591 olmuş. Hakaret suçundan 799 suça sürüklenen çocuk, mağdur sayısı da 687 görünüyor. Tehditten suça sürüklenen çocuk sayısı 501, mağdur sayımız da 492."
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2023'te, 2022'ye göre güvenlik birimlerine getirilen çocuk sayısında yüzde 10,7 oranında azalış olduğuna dikkati çeken Gökkaya, bunlar arasında mağdur, suça sürüklenen, olaya tanıklık eden çocukların bulunduğunu bildirdi.
- "Kız çocuklarının suç işleme oranı çok daha düşük"
Gökkaya, 2023'te suç sayısının 628 bin, suça sürüklenen çocuk sayısının 304 bin, dosya sayısının ise 299 bin olduğu bilgisini vererek, "Yani 2023'te hakkında Cumhuriyet başsavcılıkları tarafından soruşturma işlemi başlatılan çocuk sayımız 304 bin olarak gerçekleşmiş." dedi.
Çocukların işlediği suçlara yönelik verileri paylaşan Gökkaya, "En çok malvarlığına karşı suçları işlemişler." diye konuştu.
Gökkaya, çocuk ağır ceza mahkemelerindeki erkek ve kız çocuğu istatistiklerini içeren verileri de paylaşarak, "Dosya bazlı baktığımız zaman 5 bin 412'si erkek, 366'sı kız çocuğu gibi görünüyor. Çocuk bazlı baktığımızda da 5 bin 789'a 349 gibi kız çocuklarının suç işleme oranı çok daha düşük." ifadelerini kullandı.
- "Neredeyse bütün fail çocuklar, aynı zamanda mağdur çocuklar"
HEGEM Başkanı Adem Solak, akran zorbalığı uygulayan çocukların, evde kardeşine de şiddet uygulayan çocuklar olduğuna dikkati çekti.
Şiddetin, devam eden bir şey olduğunu belirten Solak, "İnsan birdenbire saldırgan olmaz, birdenbire sakin olmaz. Cezaevlerinde 6 bin mahkumla birebir çalışma yaptık bugüne kadar, yarısı çocuktu. Bu çalışma devam ediyor." dedi.
Komisyonun çocuklar üzerinde etkili bir çalışma yapması gerektiğini ifade eden Solak, şiddetle ilgili bir üst yapı oluşturulması talebini dile getirdi. Solak, 20 değişik faktör üzerinden 81 ilin risk haritasını oluşturduklarını da söyledi.
HEGEM Vakfı Başkan Vekili Gül Sultan Özeren ise yaptıkları araştırma sonucunda göç etme ve akran zorbalığı arasında yüzde 99'luk bir bağlantı olduğunun ortaya çıktığını aktardı.
Akran zorbalığında ev içi şiddetin etkisinin de önemine işaret eden Özeren, "Ev içerisinde şiddete uğramış çocuk bunu götürüp okulda gücünün yettiğini düşündüğü bir başkasına rahatlıkla aktarabiliyor. Yine akran zorbalığı görmeyenlerde uyuşturucuyla ilgili suçtan mahkum olma oranı yüzde 28,2, akran zorbalığı görenlerde yüzde 70,7. Yine aradaki bağlantı yüzde 99 oranında." ifadelerini kullandı.
Akran zorbalığında döngüsellik görüldüğüne dikkati çeken Özeren, "Bir dönem akran zorbalığına kurbansa ilk fırsatta o da bir diğerine zorbalık yapıyor." dedi.
- Mal varlığına karşı işlenen suçlarda düşüş
İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Müdürlüğü Daire Başkanı Mustafa Çiftçiler, sunumunda, 2023 ile 2024 yıllarında asayiş olaylarına karışan suça sürüklenen çocukların sayısına ilişkin bilgi paylaştı.
Çiftçiler, 2023'te işlenen suçlardan 164 bin 551'inin suça sürüklenen çocuklar tarafından işlendiğini, bu sayının 2024'te 165 bin 591 olarak gerçekleştiğini bildirdi.
Mustafa Çiftçiler, mal varlığına karşı işlenen suçlarda çok dikkate değer düşüşler olduğunu da kaydetti.
