Retrospektif Gotik Kurgu

Gotik kurgu, ilk ortaya çıkışından bu yana eleştirmenler, edebiyat alimleri hatta okurlar tarafından kurgusu gereği retrospektif yani tekrarlayan, tersten başlayan, geriye dönük, açıklanamayan, tarifsiz bir ifadeyle şekillenmiştir.

David B. Morris, tipik Gotik vizyonunu “geçmişin şimdiki zamanla iç içe geçirildiği, olayların hiçbir zaman tamamen insan seçimlerinin bir ürünü gibi değil, bilinmeyen veya gömülü bir modelin verileri” olarak tanımlamaktadır. Aslında, en son yapılan araştırmalar Gotik türünün bireysel veya alt türlerinin bir listesiyle değil, “perili olma sanatı” olarak adlandırılan ve her şeyi kapsayan bir terim ile tanımlandığını öne sürmektedir.

Belki de bunun nedeni kendini tekrarlayan, geriye gittikçe günümüzle harmanlanıp, sonsuz kereler okunan hayalet hikayeleridir. Geçmişte yaşanan dramatik, travmatik ve buğulu dünyada gönülsüz bir şekilde varlığını sürdüren, nihayetinde huzur bulacakken bu sefer de karanlık ortamlara ve gecelere hapsedilen hayaletlerdir bunun sebebi.

Gotik kavramının edebiyata ulaşması 18. yüzyıla denk gelmektedir. 1764 yılında türün ilk yapıtı olan “The Castle Of Otranto” Sir Horace Walpole tarafından yazılmıştır. Gotik Edebiyat denilince akla gelen bir diğer isim ise Ann Radcliffe’dir. Radcliffe, bu türü bir adım daha öteye götürerek kır yaşamı, insan yalnızlığı, yabancılaşma ve modern yaşamın etkileri gibi zıtlıkları eserlerine yansıtmıştır. Yine bu dönemde bazı yazarlar hayalet imgesini kullanarak bir korku unsuru yaratmışlardır.

18.yüzyılın en büyük örneği ise Mary Shelley tarafından kaleme alınan “Frankestein” adlı romandır. Yazar, Gotik romanın hayalet imgesini yok sayarak yeni çağın Gotik türünü belirginleştirmiştir. Gotik türün en önemli temsilcisi ise Amerikalı yazar Edgar Allan Poe’dur. Yazarın benim için de çok ayrı bir yeri vardır.

Gotik tür, edebiyatta kendisini korku arka fonu ile gösterir. Bu korku, fantastik hikayeler ile ve kimi zaman da doğa üstü olaylar ile ortaya çıkmaktadır. Psikolojik ve fizyolojik sorunlar da Gotik türün vazgeçilmez nitelikleri arasındadır.

Hem İngiltere’de hem de Türkiye’de ulaşabileceğiniz bu türün kitap önerileri için aşağıdaki linklere göz atabilirsiniz.

https://www.goodreads.com/list/show/1230.Best_Gothic_Books_Of_All_Time

https://www.waterstones.com/category/science-fiction-fantasy-horror/horror-ghost-stories

https://www.tilkikitap.com