Katil Iain Packer, kıdemli polis memurları tarafından cinayeti takip eden aylarda şüpheli olarak görülmedi ancak Emma Caldwell'in cesedinin uzak bir ormanda bulunmasından neredeyse 19 yıl sonra suçu kanıtlandı.
BBC’den Sam Poling ve Anton Ferrie’nin haberine göre, soruşturmanın ilk aşamalarında yer alan dört eski dedektif, onun şiddet ve taciz içeren davranışlarına ilişkin kanıtların soruşturmanın başlangıcından beri emniyet tarafından bilindiğini söyledi.
Ancak üst düzey memurların kendilerine Packer'ı takip etmemelerini söylediğini ve bunun yerine yanlışlıkla 4 Türkiye kökenli erkeğe karşı dosya oluşturduğunu ve bu kişilerin daha sonra açılan davada aklandığını kaydediyorlar.
Olay, BBC Packer'ın tutuklanmasının yolunu açana kadar, İskoçya'nın en yüksek profilli faili meçhul cinayetlerinden biriydi.
Emma'nın çıplak cesedi 8 Mayıs 2005'te Glasgow'un 64 km güneydoğusundaki bir ağaçlık alanda bulundu. 27 yaşındaki seks işçisi en son bir ay süre önce şehir merkezinde görülmüştü.
Emekli dedektif Stuart Hall, Packer'ın ifadesini ilk kez 22 Haziran 2005'te, Emma'nın cesedinin bulunmasından sadece birkaç hafta sonra aldı.
Packer başlangıçta Emma'yı tanımadığını ve seks işçileriyle görüşmediğini öne sürdü.
Ancak birkaç seks işçisi onu fotoğraflardan teşhis etti ve Stuart Hall, Packer'ın yalan söylediğine inanmaya başladı.
Kıdemli bir memura, resmen şüpheli olarak sorguya çekilebilmesi için Packer'ı gözaltına almak istediğini söyledi ancak söylediğine göre kendisine “Hayır” dendi.
Eski dedektif ayrıca Pauline adlı bir kadının ifadesini aldı; kadın, bir kişinin onu cinsel ilişkiye girmek için Glasgow'dan arabayla bir saat uzaklıktaki bir ormanlık alana götürdüğünü söyledi.
Polise, bu kişinin kendisini soyunmaya zorladığını ve cinsel saldırıda bulunduğunu anlattı.
Polis, Pauline bu ifadeyi verdikten altı ay sonra onlara yeri göstermesini istedi. Bu yer, Emma'nın cesedinin bulunduğu yerle aynıydı.
Pauline, onu oraya götüren kişinin Iain Packer olduğunu teşhis edecekti.
BBC ayrıca, Emma'nın öldürülmesini takip eden aylarda, başka üç kadının daha polise verdikleri ifadede, Packer'ın kendilerini seks için ücra bir ormana götürdüğünü söylediklerini ortaya çıkardı.
Altı kadın daha onun tarafından başka yerlerde tecavüze ve cinsel saldırıya uğradığını anlattı ve bu kişinin, Emma'ya ölümünden önceki aylarda tecavüz eden kişi olduğu belirlendi.
Ancak yine de Packer'a karşı herhangi bir suçlama yöneltilmedi.
Hem Stuart Hall hem de emekli dedektif David Barr, BBC'ye Packer'ın gözaltına alınmaması emrinin soruşturmanın kıdemli memuru Willie Johnston'dan geldiğini söyledi.
Johnston, 2006 yılında teşkilattan ayrıldı. BBC'ye açıklama yapmayı reddetti; ancak "yakında görülecek olan duruşmanın, merhumun ailesinin uzun süredir hak ettiği cevapları nihayet sağlayacağını umduğunu” belirtti.
Polis, Iain Packer'la 2005 ve 2007 yılları arasında 6 kez görüştü.
Ağustos 2006'daki dördüncü ifadesinde, Emma Caldwell'e cinsel ilişkiye girmek için para ödediğini itiraf etti ve onu ormanlık alanın ücra bir köşesine götürdüğünü söyledi.
İfadeyi alan David Barr, üst düzey memurlara Packer'ı gözaltına alıp alamayacağını sorduğunda, yine “Hayır” cevabını aldı.
Barr kendisine, "Iain Packer'ı emniyete getirdiğinizde size ne söylerse söylesin, bu davaya sanık olarak çıkarılmayacak" dendiğini anımsıyor.
Altıncı ve son ifadesinde dedektifler Packer'dan Emma'yı götürdüğü yeri tam olarak göstermesini istedi. Burası, cesedinin bulunduğu ormanlık alandı.
Glasgow'a geri götürüldü ve 10 yıldan uzun süre polis onu tekrar sorguya çekmedi.
Kıdemli memurlar bunun yerine Emma'yı öldürdüğüne inandıkları Türkiye kökenli 4 kişiye odaklanıyordu.
Polisin bu kişilere karşı kesin delil elde etme çabaları sırasında, önemli miktarda kamu harcaması yapılarak, mümkün olan en yüksek düzeyde izlemeye izin verildi.
Daily Record’un 2015 yılında yayımladığı bir haberde, Emma’nın telefonunu son arayan kişinin bu Türkiye kökenli kişilerden biri olduğu yazıyor. Başka seks işçilerinin Glasgow’da Türkiye kökenlilerin işlettiği bir kafede cinsel saldırıya uğradığını söylemesi ve bu kişilerin yanı sıra Emma’nın DNA örneğinin de burada bulunması, polisleri bu kişilerin suçlu olduğuna inandırdı. Habere göre, suçlanan kişiler arasında geçen bir konuşma da polisin bu sonuca varmasına yol açtı.
Emekli dedektif Mick McCarron kıdemli memurların bu kişilerin suçluluğundan çok emin olduğunu hatırlıyor.
McCarron, o dönem bu kişilerin Emma Caldwell'i Glasgow'daki Bridge Street'teki Türkiye kökenlilerin işlettiği bir kafede öldürdüğüne inanıldığını söyledi.
"Emma'nın başka erkekler tarafından başına bir şey gelmiş olması ihtimalini unutun; bunu o kişiler yaptı."
2007 yılında dört Türkiye kökenli kişi Emma Caldwell'i öldürmekle suçlandı.
Gizli dinleme sırasında kaydedilen konuşmalar, haklarındaki davanın temelini oluşturdu.
Türkçe’den İngilizce’ye çevrilen bu konuşmaların ya bağlam dışına çıkarıldığı ya da yanlış tercüme edildiği ortaya çıkınca haklarındaki dava 2008 yılında çöktü.
Emekli dedektif Willie Mason, kıdemli memurların rezil olmaktan çekindiklerini iddia ediyor.
"Eğer dönüp ‘Biz burada bir hata yaptık, kamunun parasını buna harcadık' deselerdi kariyerleri biterdi ve bunu da biliyorlardı. Bu yüzden oyun oynadılar" dedi.
İskoçya polisi şu açıklamayı yaptı:
"Emma Caldwell, ailesi ve diğer birçok kurban, 2005 yılında polis tarafından hayal kırıklığına uğratıldı. Bunun için üzgünüz.
"O dönemde sesini yükseltme konusunda büyük bir cesaret sergileyen önemli sayıda kadın ve kız çocuğu da Strathclyde Polisi'nden ihtiyaç duydukları ve hak ettikleri desteği alamadılar ve adaletin sağlandığını göremediler.
"Strathclyde Polisi tarafından 2005 yılında yapılan soruşturma yedi yıl boyunca incelendi.
"İlk soruşturma ve daha sonra yürütülen soruşturmadan ders çıkardık."
Emma Caldwell'in cinayeti çözülemedi. Mayıs 2015'te polise soruşturmayı yeniden açması talimatı verildikten sonra bile Packer'ı şüpheli olarak görmediler.
Olayla ilgili röportaj vermeyi kabul etmeseydi, halen özgür bir adam olarak sokaklarda dolaşıyor olabilirdi.
Packer, Kasım 2018'de BBC’ye bir röportaj verdi. Adını temize çıkarmak istediğini söyledi. Röportajda Emma Caldwell'i öldürmediğini ve hayatında asla bir kadına zarar vermediğini söyledi.
Ancak daha sonra yaptığımız araştırma, polisin 2005'ten bu yana bildiği şeyi ortaya çıkardı: Kadınlara karşı bir dizi şiddet içerikli cinsel suçta bulunmuştu.
Emma’yı öldürmekten tutuklanmasına yol açan şey, röportajımız ve Packer hakkında daha sonra yürütülen soruşturmaydı. Emma'nın ölümünden önce ve sonra işlediği suçlar, onu İskoçya'nın en fazla suç işleyen kişilerinden biri yapıyor.
2022'de, röportajımızın ardından polis Iain Packer'ı Emma Caldwell'i öldürmekten tutukladı. Bu cinayetten ve kadınlara karşı düzinelerce başka suçtan hüküm giydi.
Emekli dedektif Willie Mason, kıdemli memurların Packer’a daha önce suçlama yöneltmeme kararının feci olduğunu söyledi:
"En büyük adaletsizliklerden birine sebep oldular... Iain Packer'a kadına yönelik şiddetini sürdürme izni verdiler."