Yükselen enerji fiyatları, “National Insurance” ödemelerindeki artış ve ürünlerin giderek pahalılaşması gibi etkenler, bankaları kredi kurallarını daha da katılaştırmaya yönlendiriyor.

Mortgage komisyoncuları, bankaların müşteriye ne kadar mortgage verebileceğini hesaplarken hayat pahalılığını da hesaba katmaya başlayacağını ve bunun, ev almayı daha da zorlaştıracağını söylüyor.

Santander bankasının, müşterilere uygulanan ödenebilirlik testlerini hayat pahalılığına göre güncellemeye başladığı ve HSBC, Barclays, Lloyds ve NatWest gibi diğer büyük bankaların da aynı uygulamayı benimsemesinin beklendiği ifade ediliyor.

The Guardian gazetesine göre, müşterilere sunulan kredi miktarında dikkate değer bir azalma olması, konut piyasasının yavaşlaması anlamına gelebilir. 10 yıldan uzun bir süre önce meydana gelen finansal krizden bu yana, mortgage başvurusu yapanların katı ödenebilirlik testlerinden geçmesi gerekiyor.

Başvuru yapanlar genellikle çocuk bakımı masrafları, araç kredilerine yönelik geri ödemeleri ve spor salonu üyeliği için ne kadar ücret ödediği de dahil olmak üzere, aylık tüm giderlerini uzun formlar doldurarak beyan ediyor.

Halifax’tan Russell Galley, konuyla ilgili şöyle konuştu: “Alıcılar, daha yüksek faiz oranları ve daha yüksek hayat pahalılığı olasılığıyla mücadele ediyor. Ödenebilirlik ölçüleri halihazırda aşırı derecede katılaştırılmış durumda. Bu faktörler, gelecek yıl boyunca ev fiyatları artışında bir yavaşlamaya neden olacaktır.”

Birçok banka, borç almak isteyen birinin giderlerini değerlendirmek için, Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) tarafından yayınlanan harcama verilerine bakıyor. Başvuru sahibinin aylık giderleri bu verilerden daha düşük olsa bile, bankalar genellikle kararını bu verilere bakarak veriyor.

Böylelikle, müşterilerin fatura ve diğer masrafları ödedikten sonra, aylık mortgage ödemelerini karşılayıp karşılayamayacağı belirleniyor.

Buna rağmen, The Guardian gazetesinin haberine göre, bu ONS verileri yakında artan enerji masraflarını da içerecek.

Bu durumda, bazı kişilerin gelecek aylarda, daha önce alabilecekleri miktarda kredi almasına izin verilmeyebileceği belirtiliyor. Santander bankasının geçen hafta mortgage komisyoncularına söylediğine göre, bankanın ödenebilirlik testleri, son ONS verilerini yansıtabilecek şekilde güncelleniyor.

Son verilere bakılırken, daha az bir boyutta olsa da “National Insurance” ödemeleri ve çeşitli vergi oranları da dikkate alınacak. Faiz oranlarının yükselmesiyle birlikte, bankalar halihazırda daha katı “stres testleri” uygulamaya başlamıştı. Bu testler, müşterilerin standart değişken faiz oranı artı yüzde 3’lük bir ödemeyi karşılayıp karşılayamayacaklarını kontrol etmek için tasarlandı.

Mortgage danışmanlığı ve komisyonculuğu yapan John Charcol firmasından Ray Boulger, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu: “Bu, muhtemelen mortgage kurallarında 2009’dan bu yana yapılan en büyük katılaşma.

Çünkü, faiz oranları artıyor ve hayat pahalılığında 1980’lerden beri görülen en büyük artışı yaşıyoruz. O zamanlar ve şimdi arasındaki fark şu ki, o zamanlar bankalar büyük bir fon kıtlığı yaşıyordu. Şimdilerdeyse bankalar, müşterilerinin neyi karşılayıp karşılayamayacağına bakıyor.”

Ödenebilirlik kontrolleri ve stres testlerinin katılaşmasının, ev fiyatlarına da darbe vurabileceği belirtiliyor. Halifax tarafından yayınlanan verilere göre, ortalama ev fiyatı mart ayında 282 bin 753 sterline çıkarak rekor kırdı.