Geçen hafta, şiddettin genel amaç ve türlerini işlemiş, genel olarak sebeplerini kağıda dökmüştük. Ama ‘Yakın Partner Şiddeti’ yada diğer adıyla ‘Eşler Arası Şiddet’, genel şiddetten çok farklıdır ve farklı risk tanımları ve ölçekleri taşır. Adli ve Soruşturmacı Psikoloji alanında üç farklı ‘profil geliştirme’ yöntemi vardır. Bunlardan birisi ‘Psikolojik profil’ geliştirmektir.
NOT: Bu faktörlerin var olması, şiddettin olduğu anlamına gelmez. Herşey gibi, faktörlerin olayın tümüyle değerlendirilmesi gerekir. Ayrıca, risk faktörlerin etkisi ‘ilavelidir’ – yani diğer faktörler ile birleşek önemini ve etkisini arttırı.
Fail’in Genel Risk Tanımı
§ Geçmiş ilişkilerinde şiddetin bulunması
§ (Varsa eğer) ‘Çocuklarıyla görüşebilme sıkıntıları’
§ Ağır alkol tüketimi ve diğer madde kullanımı
§ Depresyon, İntihar düşünceleri ve isteği
Fail’in Yüksek Risk Tanımı
Yüksek risk tanımı, şiddetin cinayete gidebileceği vakalarda kullanılır, ve müdahalede aciliyet gerektirir.
§ Fiziksel şiddette ‘boğazlama’ yöntemi
§ Cinsel istismarın varlığı
§ ‘Açık’ ve ‘agresif’ stalklama.
§ Silahlara kolay erişim.
§ İlişkinin bitmesi (kadının sonlandırdığı)
§ ‘Sonluk’, ‘Kesinlik’, yada ‘Yolun sonu’ düşünceleri (Fail’in)
§ Kadın’ın intihar etme teşebbüsü yada tehtidi (Mağdur’un)
Fail’in Psikolojik Yapısı
§ Güvensiz/Emniyetsiz Bağlanma tarzı (G/EBt) – (Bir çocuğun ebeveynleryiyle ilişkisini anlatan bir kavramdır. G/EBt olan bir yetişkin, ilişkilerinde sürekli güvence isteyen, yakınlıktan kaçınan, yada eşini küçümseyen davranışlar sergileyebilir).
§ ‘Olumsuz Çocukluk Tecrübeleri’ – (Kendi çocukluğunda psikolojik travma, fiziksel şiddet, ve anne-baba dinamiklerinde bozukluk yaşaması).
§ Normal sosyal durumların kötü yorumlanması – (Örneğin: “Beni çekemiyorlar”, “Beni ezmeye çalıştı” vs.)
§ Kendi Anne-Baba arasında fiziksel şiddete şahit olması.
§ Düşük kabiliyetler kümesi – (Sosyal kabiliyeti, iletişim kabiliyeti, sorun çözme kabiliyeti, sözlü zeka ve kabiliyeti)
§ Ruh sağlığı bozuklu – (‘Psikolojik ayrışma’ ve ‘Öfke kontrol’ sorunları çok önemli bir belirtidir).
§ Kişilik bozukluğu – (Narsist Kişilik Bozukluğu, Anti-Sosyal Kişilik Bozukluğu, ve Bipolar Kişilik Bozukluğu).
Bu bölümün kısa olduğunun farkındayım. Geliştirilen Profil ve Risk Tanımları, kısa ve öz olarak iletildiğinde daha etkili ve daha hatırlanabilir hale gelmekte. Gelecek hafta “Kadına Şiddet III: Mağdurun ve Çocuğun Üzerindeki Etkisi” yazısında buluşmak dileğiyle…
Psk. Akın Gürsoy
@akin.resmi