ANKARA (AA) - İsrail'de eski Başbakan ve ana muhalefet lideri Yair Lapid, Yüksek Mahkeme'nin Ultra Ortodoks Yahudi (Haredi) erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiği yönündeki kararına destek verdi.
The Times of Israel'in haberine göre, Lapid, Reichman Üniversitesi'nde her yıl düzenlenen Herzliya Konferansı'nda konuştu.
Lapid, Mahkeme'nin, hükümetin zorunlu askerlik taslağından Haredileri muaf tutmasının yasal dayanağı olmadığı yönündeki kararının ardından, hükümeti Tevrat kursları (Yeşiva) öğrencilerini "derhal topyekün seferberliğe" almaya çağırdı.
Yüksek Mahkeme'nin kararının "açık ve net" olduğuna işaret eden Lapid, şunları söyledi:
"Ultra Ortodokslar için artık muafiyet yok. Ultra Ortodokslara yönelik muafiyet taslağı da yasa dışıdır. Savunma Bakanı karara uymalı ve şu ana dek askerlik hizmetinden kaçan onbinlerce Ultra Ortodoks gence zorunlu askerlik emri çıkarmalı." dedi.
Lapid, devletin Yeşivalarda eğitim gören Haredi gençlere sağladığı ödeneğe işaret ederek, "Tevrat kaçamak için bir mazeret değil ve Talmud da reddetmek için bir mazeret değil. Bugünden itibaren askere gitmeyenler devletten tek kuruş alamayacak." ifadelerini kullandı.
Hükümetin Yeşivaları "masa altından" finanse etmediğinden emin olmak için takipçi olacakları sözünü veren Lapid, Netanyahu hükümetinin ortaklarına hitaben karar uymamanın "askerlere ihanet" olduğunu söyledi.
- Yüksek Mahkemenin Ultra-Ortodoks Yahudilerin zorunlu askerlikten muafiyet kararı
İsrail Yüksek Mahkemesi, bugün oybirliğiyle Ultra Ortodoks Yahudi (Haredi) erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğine karar vermişti.
Kararda, askere alınmayanların kamu tarafından finanse edilen sosyal yardım ve eğitim yardımlarından da yararlanamayacaklarına yer verilmişti.
Kararın, zorunlu askerliğe uygun olduğu tahmin edilen 67 bin Haredi erkeğe toplu mu yoksa kademeli biçimde mi tevdi edileceği henüz kesinleşmedi.
Haredi erkeklerin askerlik hizmetini yerine getirmesi gerektiği yönündeki kararın siyasi ve toplumsal sonuçlarının olması bekleniyor.
- Hükümetin Haredilerin askerlik muafiyeti için ek süre talebini reddedilmişti
İsrail'de 7 Ekim 2023'ten sonra Gazze Şeridi'ne başlatılan saldırıların ardından Haredilerin askerlikten muaf tutulmaya devam edilip edilmeyeceği tartışması yaşanıyor.
Yüksek Mahkeme, mart ayında Netanyahu hükümetinin yeni askerlik yasası hazırlanana kadar Ultra Ortodoks Yahudilerin (Haredi) askerlik muafiyetinin uzatılması için ek süre talebini reddetmişti.
Mahkeme, şu ana kadar askerlik şubesine yazılmamış Tevrat okullarında (Yeşivalarda) eğitim gören Haredi öğrenciler için hükümetin sağladığı fonun da kesilmesi talimatını vermişti.
İsrail Meclisinde, Haredilerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasına ilişkin yasa tasarısı, 11 Haziran'da yapılan oylamada oy çokluğuyla kabul edilmişti.
Tasarının, yürürlüğe girmesi için ikinci ve üçüncü okumada onaylanmak üzere Meclisin Dışişleri ve Güvenlik Komitesinde tartışılması bekleniyordu.
Muhalefet partileri Haredilerin askerlikten muaf tutulmasını eleştirirken, Netanyahu hükümetinde yer alan Ultra Ortodoks Yahudileri temsil eden partiler ise Haredilere askerliği zorunlu hale getirecek yasa tasarısına karşı çıkıyor.
- Harediler İsrail nüfusunun yaklaşık yüzde 12'sini oluşturuyor
Çoğu dini gerekçelerle askere gitmeyi reddeden Harediler, 9 milyonluk ülkede nüfusun yaklaşık yüzde 12'sini oluşturuyor.
Ülkedeki Haredi Yahudilerinin büyük çoğunluğu Batı Kudüs'teki Meaşerim Mahallesi'nde ve başkent Tel Aviv yakınlarındaki Bney Brak kentinde yaşıyor.
İsrail'de 1 Kasım 2022 seçimlerinden zaferle ayrılan Likud lideri Netanyahu'nun koalisyon ittifakında aşırı sağcı partilerin yanı sıra Ultra Ortodoks Şas ve Birleşik Tevrat Yahudilik partileri yer alıyor.
Laik Yahudilerle aralarında birçok konuda görüş ayrılığı olan ve toplumun geri kalanına entegre olmayı reddeden HarediYahudilerin çoğu, orduda dinlerinin gerektirdiği şekilde yaşayamayacakları gerekçesiyle askerlik yapmayı reddediyor.
Kadın ve erkekler için İsrail'de 3 yıl zorunlu askerlik hizmeti bulunuyor. Ultra Ortodoks Yahudilik inanca sahip Harediler ise 26 yaşına kadar Tevrat kurslarında (Yeşiva) eğitim almaları halinde askerlikten muaf tutuluyor.
İsrail'de koalisyon ortağı Haredi partiler, "Tevrat eğitiminin temel hak olduğu" yönünde bir kanun geçirerek temsil ettikleri kesimi askerlikten muaf tutulmasını yasal güvence altına almayı planlıyordu.
