“Diaspora” kavramına, şimdilik kimi çevreler pek sıcak bakmasalar da, “Türk diasporası” olgusu artık sosyolojik bir olgu olup, uluslararası ilişkilerde de önemli bir aktör olarak yerini almaya başlamıştır. Hiç şüphesiz, Türk diasporasının küresel bir aktör olarak işlev yapabilmesi, ülkeleri etkileyebilmesi, öncelikle fikirde ve işte birliktelikle olacaktır. Birliktelik ise, ortaya konulacak ortak akıl ve irade ile sağlanacaktır.
İşte bu bağlamda, 14 - 16 Ekim tarihlerinde ‘Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi’ ve paydaş kuruluşlarınca “Türkiye Yüzyılında 1. Uluslararası Türk Diasporası Sempozyumu” gerçekleşecektir.
Türk diasporası iradesinin oluşması ve inşasında önemli bir adım olduğuna inandığım ‘Erzincan Sempozyumu’, başlı başına çalışılması gereken bir tez niteliğindedir. Öyle ki, sadece sempozyum program kitapçığı 25 sayfadan oluşmaktadır.
Gelin, programı çok genel hatlarıyla birlikte kısaca analiz etmeye gayret edelim.
Salonların isimleri
Önce, etkinliklerin yapılacağı salonların isimlerine bir göz atalım.
Etkinlikte iki gün boyunca aynı anda şu salonlarda gerçekleşecek:
Mustafa Kemal Atatürk Salonu,
Rauf Denktaş Salonu,
Dr. Sadık Ahmet Salonu,
Ebulfeyz Elçibey,
Şehit Diplomat Mehmet Baydar.
Salonların isimleri bile, Türk diasporasının referansları olmaya yetmektedir
Dünya Türk diasporası
Programda, üzerinde konuşulacak dünya Türk diasporası toplulukları şu şekilde sınıflandırılmış:
Doğu ve Batı Avrupa Türk diasporası,
Balkan Türkleri diasporası,
Türkistan diasporası,
Kafkasya Türk diasporası,
Doğu Akdeniz Türk diasporası,
Güney Amerika Türk diasporası,
Baltık Devletleri Türk diasporası,
Afrika Türk diasporası…
Diaspora aktörleri
Program kitapçığını incelerken dünyanın farklı ülkelerinden pek çok dostun ismiyle karşılaştım. Bu isimlerle, on yıllardır, bir çok Türk dünyası etkinliklerinde birlikte olduk. Programda da görüleceği üzere Türk dünyası diaspora aktörleri, bilim insanları, siyasetçiler, araştırmacılar, medya mensupları, uzmanlar, sivil toplum temsilcileri ve sanatçılardan oluşmaktadır. Bu aktörler, Türk toplulukları arasında ortak bir iradenin oluşması için çalışmaktalar.
Zihinsel zemin
Büyük Türk sosyoloğu Erol Güngör’ün, “Medeniyetleri politikacılar yaratmaz, medeniyet alimler ve sanatkârların işidir” ifadesinden hareketle, dünya “Türk diasporası ortak aklı” da, biraz önce ifade edilen aktörler tarafından inşa edilecektir.
Türk diasporası gerçeği, öncelikle zihinlerde kabul görecek ve yürekler toplu atmaya başlayacaktır. Konuşacaklar, yazacaklar, araştıracaklar, yayınlayacaklar ve tartışacaklar. Unutmamak gerekir ki, hiç bir düşünce, çilesi çekilmeden hayata geçmez.
Velhasıl değerli dostlar, sadece programda yer alan isimleri burada yazsak, bu köşe yetmez. Ancak, 45 yıldır bu tür programlar yapan birisi olarak, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi’nden Prof. Dr. Abdulkadir GÜL ve Doç. Dr. Muhammed KÖSE başta olmak üzere, görünmeyen bütün emektarları tebrik etmek isterim.
Bundan böyle, Uluslararası Erzincan Türk Diasporası Sempozyumu, “Türk diasporası” inşası sürecinde önemle hatırlanacak ve uzmanlar tarafından referans olarak kullanılacaktır.
Veyis Güngör
13 Ekim 2024
Sempozyum programı: https://utds.org.tr/wp-content/uploads/2024/10/UTDS-Sempozyum-Programi-11.10.2024.pdf