Analistler, İngiltere’nin her 44 sterlinden birini hastalık yardımlarına harcayacağı konusunda uyarıyor
Resolution Foundation adlı düşünce kuruluşu, hastalık yardımı harcamalarının 2028 yılına kadar reel olarak 11 milyar sterlin daha artacak olması nedeniyle yeni hükümetin bir dizi zor kararla karşı karşıya kalacağını açıkladı.
İktidara gelecek hükümetin karşı karşıya kalacağı sorunların boyutunu ortaya koyan hesaplamalara göre, hastalık yardımları önümüzdeki parlamento döneminde emeklilik harcamalarından bile daha hızlı artacak.
Uzmanlar, salgın sonrası hastalık artışını ödemenin, temel gelir vergisi oranında 4 penny artışa eşdeğer bir maliyete sahip olduğu ve Sir Keir Starmer’ın önümüzdeki ay No 10’a girmesi halinde bir dizi acı verici seçenekle karşı karşıya kalacağı uyarısında bulundu.
Muhafazakar manifesto lansmanında hastalık yardımı harcamalarındaki “sürdürülemez” artışlar konusunda uyarıda bulunan Başbakan Rishi Sunak, gelecekteki artışları yaklaşık 12 milyar sterlin azaltarak vergi kesintilerini karşılayabileceğini savundu.
Ekonomistler, Muhafazakârların hesaplamalarına şüpheyle yaklaştıklarını ifade etseler de Resolution Foundation adlı düşünce kuruluşu tarafından yayınlanan bir rapor, çalışmakta zorlananlara yönelik iş göremezlik yardımları ile çalışıp çalışmadığına bakılmaksızın günlük yaşamda yardıma ihtiyaç duyanlara yönelik engellilik yardımlarındaki artışın sosyal yardım harcamalarını ne kadar arttırdığını ortaya koyuyor.
The Times’ta yer alan habere göre, genel olarak refah devleti 2008 yılında GSYH’nin yüzde 10’undan şu anda yüzde 11.2’sine yükseldi ancak bu mütevazı artış, emeklilik ve hastalık harcamaları artarken, iş arayanlar ve çocuklar için büyük bir kesintiyi gizledi.
Resolution’ın hesaplamalarına göre, devlet emeklilik harcamaları bu süre zarfında GSYH’nin yüzde 3,7’sinden yüzde 5’ine yükselirken, engellilik ve iş göremezlik yardımları yüzde 1,2’den yüzde 2,1’e yükseldi.
Düşünce kuruluşunun resmi projeksiyonları kullanarak yaptığı hesaplamaya göre, 2028 yılına kadar hastalık yardımları harcamaları reel olarak 11 milyar Sterlin daha artarak, GSYH’nin yüzde 2,3’üne ulaşacak. Bu rakam, hem İşçi Partisi hem de Muhafazakârların üçlü kilit taahhüdüne rağmen, emeklilik harcamalarında öngörülen 9,5 milyar sterlinlik artıştan daha fazlasına tekabül ediyor.
Cari fiyatlarla, hastalık yardımları için yapılan harcamalar 2008’de 28 milyar Sterlin iken, 2019’da pandeminin arifesinde 38 milyar Sterline yükseldi. Harcamalar o zamandan bu yana 59 milyar sterline yükselirken, on yılın sonunda 70 milyar sterline ulaşacak; bu da Covid öncesi seviyelere göre 32 milyar sterlinlik bir artış anlamına geliyor.
Resolution’da ekonomist olan Alex Clegg, “Bu açıkça bir sonraki hükümetin bakmak isteyeceği ve çok endişeleneceği bir konu” dedi.
Muhafazakârların faturayı 12 milyar sterlin azaltma planlarına “şüpheyle” yaklaştığını belirten Clegg, “Seçimi kazanan her iki parti de bu parayı almaktan çok mutlu olacaktır, ancak bunu elde etmek çok zor olacaktır” dedi.
Clegg, planların “temelde ya hak talebinde bulunan kişi sayısında ya da gerçekte daha büyük olasılıkla her birinin ne kadar alacağı konusunda çok büyük bir kesinti içereceğini” kaydetti.
