PEKİN (AA) - ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Çin'i ziyaretinde ülkenin en kıdemli askeri yetkilisi, Merkezi Askeri Komisyon Başkan Yardımcısı General Cang Youşia ile bir araya geldi.
Beyaz Saray'dan yapılan açıklamaya göre, Sullivan, görüşmede iki ülkenin, aralarındaki rekabetin çatışma veya cepheleşmeye dönüşmesini önleme konusunda ortak sorumluluğunun bulunduğunu vurguladı.
Taraflar, görüşmede ABD ile Çin arasında üst düzey diplomasi ve açık iletişim kanallarına ihtiyacın yanı sıra iki ülke orduları arasında iletişimin sürdürülmesinin önemini yinelerken kesintiye uğrayan Cephe Komutanları Görüşmeleri'nin yakın gelecekte yapılmasında anlaştı.
Sullivan, görüşmede Tayvan Boğazı'nın iki yakası arasında barış ve istikrarın önemine değindi ve ABD'nin, Güney Çin Denizi'nde seyrüsefer serbestisine bağlılığını vurguladı.
Çin'in Rusya'nın savunma sanayisi temeline desteğiyle ilgili endişeleri dile getiren Sullivan, siber uzayda gerilimi tırmandırmaktan ve hesap hatalarından kaçınılması gerektiğini kaydetti.
Sullivan, ayrıca Gazze'de ateşkese ve esir takası anlaşmasına varılmasının gereğine işaret etti.
- Çin'den Tayvan uyarısı
Çin tarafı ise görüşmede Tayvan sorununun hassasiyetini vurguladı.
Çin Savunma Bakanlığının açıklamasına göre General Cang, görüşmede Sullivan'a Tayvan'ın, "Çin'in temel çıkarlarının kalbi", "ABD-Çin ilişkilerinin siyasi temeli ve aşılmaması gereken ilk kırmızı çizgisi" olduğunu ifade etti.
Washington yönetiminden Tayvan ile askeri bağlarını kesmesini talep eden Cang, "Tayvan'ı silahlandırmaya" ve "Tayvan hakkında sahte anlatılar yaymaya son vermesi" uyarısında bulundu.
Cang, "Tayvan'ın bağımsızlığına kararlı şekilde karşı koymak ve yeniden birleşmeyi teşvik etmek, Çin Halk Kurtuluş Ordusunun görevi ve misyonudur. Tayvan'ın bağımsızlığını savunan güçlerin pervasız eylemlerine karşılık vermeliyiz." ifadelerini kullandı.
Çin'in topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasında iç savaşın ardından ortaya çıkan ayrılık ve egemenlik ihtilafı sürüyor.
- Askeri iletişimin sürdürülmesi
Eski ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Ağustos 2022'de Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan'a yaptığı ziyaret, Ada'yı topraklarının parçası gören Çin'in tepkisini çekmişti. Pekin yönetimi, savunma alanında Çin ile ABD arasındaki Savunma Politikası Eşgüdüm Görüşmeleri, Askeri Deniz İstişare Anlaşması Görüşmeleri ve Cephe Komutanları Görüşmeleri'ni iptal etmişti.
ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, 15 Kasım 2023'te San Francisco'da Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi'nin marjında yaptıkları yüz yüze görüşmede askeri iletişimin yeniden kurulmasını kararlaştırmıştı.
Kararın ardından ABD Genelkurmay Başkanı Charles Quinton Brown Jr, Çinli mevkidaşı Liu Cınli ile 21 Aralık 2023'te video konferans yöntemiyle görüşmüştü. Görüşme, askeri diyaloğun kesildiği Ağustos 2022'den bu yana iki ülke orduları arasında ilk üst düzey temas olmuştu.
Ardından Çin-ABD Savunma Politikası Eşgüdüm Görüşmeleri 8-9 Ocak'ta Washington'da, Askeri Deniz İstişare Anlaşması Görüşmeleri ise 3-4 Nisan'da Hawaii'de yapılmıştı.
General Cang, Biden yönetiminden bir yetkiliyle görüşen en üst düzey Çinli asker oldu. Daha önce ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile Çinli mevkidaşları arasında görüşmeler yapılmıştı.
Çin'de Merkezi Askeri Komisyonun Başkan Yardımcısı olan iki general, Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı'ndan daha kıdemli konumda bulunuyor.