Reklamlarda çeşitli figürleri kullanmak yaygın bir yol. Reklamcılar ve reklam verenler bu yolla kullanılan figürlerin çağrıştırdığı özelliklerden yola çıkarak çağrışım temelli bir algı uyandırmaya çalışıyor. Güç, estetik, güven, sempati, neşe gibi bir çok algı bir ünlüyle, bir maddeyle veya bir hayvanla tüketicinin zihninde markayla ilişkilendiriliyor.
Garanti Bankası Çiftliği
Türkiye’de reklam deyince örnek gösterilen ve kimilerinde çığır açtığı kabul edilen efsane “sucu çocuk” reklamıyla bizi tanıştıran Garanti Bankası son zamanlarda reklamlarda küçük bir hayvan sürüsü kullanıyor. Henüz nereye varmak istediğini anlayamadığım bu küçük hayvan grubu çeşitli şivelerle bize oyunlar oynuyor, güldürüp mesaj vermeye çalışıyorlar. Ben henüz ilişkinin nasıl kurulmaya çalışıldığını anlamadım. Sanırım şiveli konuşmalarla hayvanla aramızda, bu vesileyle de bankayla aramızda bir yakınlık doğurmak isteniyor. Bu reklamlara bugüne kadar gelen tepkileri ve reklamın geri dönüşünü merak ediyorum doğrusu. Genelde sosyal medyada olumlu ve sevimli bir yansıması olmadığını düşünüyorum. Buna rağmen Garanti bu hayvancağızlarla devam etme konusunda kararlı görünüyor. Reklam maliyeti yüksekse geri adım atmak zor gelir. Belki de bizim görmediğimiz büyük, olumlu geri dönüşler oluyordur.
Hayvana Dikkat
Reklamda hayvan kullanımı etkili olduğu kadar tehlikeli de bir yol. İletişim kazasına çok açık. Garanti Bankası geçenlerde Konya sokaklarında reklam panolarına dev reklamlarını yerleştirdi. Bölgesel reklamla tüketicinin aidiyet duygusunu artırmak amacıyla tasarlandığını zannediyorum bu reklamın. Zannediyorum diyorum, çünkü amacının tam tersi bir etki uyandırdı Konya’da. Bu afişte Garanti Bankası’nın son dönemlerde kullandığı hayvan figürlerinin hepsi bir arada. Eşek, köpek, tavuk v.s. Afiş reklamda Garanti Bankası çalışan ve müşterisi olan Konyalı sayısını belirterek “Biz Aslen Konyalı’yız” diyor. Diyor ama yazının altında Garanti’nin hayvan çetesinin resimleri var. Normalde bu hayvanlar maskot, şişme gibi şekillerde Garanti Bankası şubelerinde, alışveriş merkezlerinde, şehir merkezinde insanların karşısına çıksa belki sevimli olacak. Fakat hep bir ağızdan “Biz Aslen Konyalıyız” deyince bu durum Konyalı’yı rahatsız etti. Garanti Bankası’nın “hadi Konyalılar’ı hayvana benzetelim” dediğini eminim kimse düşünmüyordur. Farklı bölgelerde de bu reklam olduğundan yola çıkarak bunun Konya’ya has bir durum olmadığını da söyleyebiliriz. Tüm bunlara rağmen, ortada açık bir iletişim hatası olduğu kesin. Başka yerlerde bu reklam tepki görmediyse de, takdir edildiğini de sanmıyorum. Burada yöre ağzıyla, yöreye has ögeleri kullanarak bir reklam yapmak belki de daha etkili olurdu.
Tepkiyi Dinlemek
Konyalı bu reklamlara sosyal medya ve bölgesel medya kuruluşları aracılığıyla tepkisini gösterdi. Garanti Bankası bu tepkileri duydu ve hemen afişleri değiştirdi. Garanti Konya’da bir krizin eşiğinden döndü. Bölgesel kültür ve algı göz önünde bulundurularak yapılması gereken bu reklamlarda oluşan tepkilerin de çok iyi dinlenip anında harekete geçilmesi önemli. Sosyal medya ve iletişim araçları sayesinde dünyanın her hangi bir yerindeki bir Konyalı, reklamı çıplak gözle görmemesine rağmen bu reklamdan rahatsız oldu ve tepkisini belirtti.
İletişimin diken üstünde olduğu günümüzde etkinin nereden doğacağı, tepkinin nereden geleceği belli değil. Herkesin, her zaman tüm iletişim kanallarını dört açıp, her tepkiyi dinlemesi gerek.