1953 yılının Şubat ayının son gününde Cambridge Üniversitesi okulları mensubu bilim adamlarından Francis Crick ve James Watson, yoğun kafeinli, bilimsel niteliği yüksek Eagle&Child kahvehanesinde (public house?) buluşup sosyalleştikleri bir günde insan DNA’sının sırrını çözdüklerini duyurdular.
Bu buluşun arkasındaki hikaye biraz buruk ve infial doludur. Rosalind Franklin isimli diğer bir bilim insanı vardır hikayede ama hatırlanmamıştı, çünkü kadındı. Şubat ayının son konusu, bilimsel niteliği yüksek müdavimleri ile bilinen ve yaşamın sırrı da denilen insan DNA’sının keşfedildiğinin duyurulduğu Cambridge şehrinin popüler mekanı olan ‘Eagle&Child’ kahvehanesi/barı olsun!
Bene’t Sokağı’nda, 8 numaradadır. İçmek ve düşünmek, düşünerek içmek, içerek düşünmek. Ancak ‘içmek’ fiili son zamanlarda algılandığı gibi algılanmasın lütfen! İlle de alkollü içecek içmeniz gerekmez. DNA buluşunun şerefine "Eagle's DNA” ismini verdikleri bir biraları da vardır ama kahvesi de şahanedir. Bahçesi, alçak tavanları, tavan ve duvar süslemeleri, farklı konsepti ve öğle yemekleriyle ünlüdür.
Bu tip yerler haberleşmek, fikir alışverişinde bulunmak ve fırsatlardan haberdar olmak için hala ideal yerlerdir ama 1950’li yıllar ve haberleşme yöntemleri düşünüldüğünde daha kıymetli olduğu anlaşılacaktır.
Cambridge Üniversitesi okulları mensubu bilim adamlarının da uğrak yeri olan Eagle&Child ve DNA’nın sırrının hikayesi şudur;
Bu ikinci derece tarihi eser niteliğindeki mekan Cambridge şehrinin en eski mekanıdır ve 1600’lu yılların ortalarından beri faaldir. Oxford’da ne varsa Cambridge’de de var demeyin ama aynı isimli lokanta/kahvehane/bar her iki şehirde de mevcuttur.
Eagle&Child kahvehanesinin önemi ise yoğun kafeinli ortamlarda buluşup sosyalleşen ve buluşlarından bahseden, bilimsel niteliği yüksek müdavimlerinden gelir; James Watson ve Fransis Crick. Kendileri buraya geldikleri sırandan bir günde, 28 Şubat 1953 günü, uzun zamandır çalıştıları Cavendish Laboratuvarı’nda DNA’nın sırrını çözdüklerini duyurdular. Ancak aynı laboratuvarda çalıştıkları Rosalind Franklin isimli bilim kadınından hiç söz etmediler. Denir ki…aslında kendileri Franklin’in icadı olan X-ray çizimleri sayesinde buluşu gerçekleştirdiler lakin bu radyoaktif maddeye yoğun olarak maruz kaldığı için erken yaşta ölen kadının adını zikr etmediler, katkılarını önemsemediler. 1962 yılında Nobel Ödülü’ne layık görüldüklerinde ise Rosalind Franklin çoktan ölmüştü.
2003 yılında bu kıymetli olaya tanıklık eden mekanın girişine DNA’nın şifresini çözmenin şerefine üzerinde elbette Watson ve Crick’in isimleri yazan bir mavi plaka konuldu, Franklin adından hiç bahsedilmedi. 2017 yılında ise vandal olduğu lanse edilen birisi bu mavi plakaya Franklin’in adını kazıdı, ‘+ Franklin’ diye yazdı, ama bu ekleme plakanın üzerinden silindi ve gazetelere haber oldu.
Ancak daha çok yeni bir plaka var ki Rosalind Franklin’in ismini de görürsünüz. Eylül 2023 itibariyle plaka yenilendi ve her üç bilim adamının adı da aynı plakada, yine aynı yerde, siz içeriye doğru girerken yorgunluk atmaya gülümsetir sizi. Artık daha rahat yudumlayabilirsiniz içeceğinizi.
Esas güzel olan şu ki English Heritage, Londra Chelsea’de 1951 ile 1958 yılları arasında Rosalind Franklin’in yaşadığı evin girişine bir mavi plaka asarak onu onurlandırdı. Katkılarından da DNA’nın keşfini de içeren ‘moleküler yapı’nın gelişimine dair çalışmalar olarak bahsetti.
Ayrıca doğum günü olan 25 Temmuz’da Google kendisini sayfadan selamlar.
Cambridge şehrine yolunuz düşerse burasını ziyaret etmeniz de hiç zor değil ve zaman kaybı yaratmaz. Kudretli Kral 8. Henry heykelinden karşıya geçince Eagle&Child tabelasını görürsünüz. Hoşunuza gidebilecek bir şey daha var içeride; içeceğinizi yudumlarken başınızı yukarıya kaldırarak İkinci Dünya Savaşı sırasında Kraliyet Hava Kuvvetleri pilotlarının sigara çakmaklarının duman ve ateşiyle buraya adlarını yazdıklarını, imzalarını attıklarını görürsünüz.
İyi gezmeler dilerim!