KÜLTÜR-SANAT

Dublin’de ‘Sultan Bestekarlarla’ Müzikal Yolculuk

Yüzyıllar boyunca birçok farklı kıtadaki medeniyete hükümdarlık eden, köklü kültürlerini yaşatmak ve zenginleştirmek adına çeşitli alanlarda eğitim alan Osmanlı Sultanları, müsiki eğitimine verdikleri önem biliniyor.

Musikide uzmanlaşan sultanlar bir çok farklı türde müzik icra ederek, bestekarlık yaparak ve yeni makamlar kazandırdılar. Sultanların asırlar boyunca bestelediği bu eşsiz eserler 27 Mayıs Cuma günü saat 19.00'da Dublin Trinity College Edmund Burke Tiyatrosu'nda 'Sultan Besteciler' Konseri ile yeniden yankılandı.

Osmanlı Klasik Müziği, günümüz ünlü müzisyenlerinin bilgi ve birikim dolu icralarıyla bu kez Dublin’de hayat bulurken, Sultan Bestekarlar Konseri ile dinleyiciler İrlanda’nın kadim ve aynı zamanda da yakın dostu olan Osmanlı İmparatorluğu sultanlarına ait makamları ve tınıları keşfetme fırsatı yakaladılar.

Konser içeriğinde, Osmanlı dönemine ait saz eserleri ve sözlü eserler yer aldı ve bu konser aracılığı ile musikişinas Osmanlı Sultanları ve Saray bestekârlarının eserleri sanatseverlerin beğenisine sunuldu.

14. yüzyılda Osmanlı saraylarında musiki önemli bir yere sahipti. Osmanlı klasik müziği, İmparatorluğun biçim ve estetik olarak büyüyüp gelişmesiyle birlikte 17. yüzyılın ikinci yarısında önemli bir ilerleme göstermiştir. Musiki camiasında ney üflemesiyle de bilinen ve 15 farklı müzik makamını icat ederek Türk müziğine kazandıran Musiki Üstadı Padişah III. Selim, Batı usulü müzik türlerini besteleyerek ve icra ederek Türk Müziğine kazandıran Sultan II. Mahmud bu dönemdeki musiki çalışmalarına öncülük etmiş sultanlar arasında gösterilebilir.

Yunus Emre Enstitüsü Dublin tarafından, Türkiye Cumhuriyeti Dublin Büyükelçiliği ve Türk Havayolları işbirliğinde düzenlenen bu nadide etkinlikte yer alan sanatçılar, aynı gün Türkiye Cumhuriyeti Dublin Büyükelçiliğince düzenlenen, “Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı” kitabındaki tariflerin yer alan Türk yemekleri tanıtıldığı ve İrlanda'daki Büyükelçi Eşleri Derneği üyelerinin katıldığı davette de özel bir konser verdiler.

Trinity College Edmund Burke Tiyatrosu'nda gerçekleşen ve Osmanlı sultanlarının nefes kesici bestelerinin seslendirildiği konserde Ankara Müzik ve Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Serda Türkel Oter ile İcrâ Sanatları Öğretim Üyelerinden Doç. Dr. Kibele Kıvılcım Çiftçi, Doç. Dr. Tolga Oter ve Öğr. Gör. Tevfik Bilen Osmanlı Sultanları ve saray bestekârlarının eserlerini icra ettiler. Usta sanatçılar, dinleyicilere Türkiye'nin hem kalbe hem de kulağa hitap eden ve dinleyicilerinin içini ısıtan Türk musikisinin özgün bir deneyimini yaşattı.

Büyükelçi Mehmet Hasan Olcay, Trinity Collegege Yanın ve Orta Doğu Çalışmaları Bölüm Başkanı Dr. Zuleika Rodgers ve Yunus Emre Enstitüsü Dublin Koordinatörü Dr. Murat Şiviloğlu’nun konuşmalarının ardından konsere Sultan II. Bayezid'in bestelediği Nevâ Peşrev eseriyle başlayan müzisyenler, tarihi açıdan zengin ve kulağa hitap eden eserlerle icraya devam ettiler.

Etkinliğe katılanlar arasında Dublin Büyükelçisi, Mehmet Hasan Olcay, Londra Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Dr. Mehmet Karakuş, Malta, Portekiz, Gürcistan, ve Bulgaristan Büyükelçileri de vardı. Etkinlikte, İrlandalı müzikseverlerin yanı sıra kültür - sanat camiasından isimler ve akademisyenler de hazır bulundu.

Konserde icra edilen eserler ise şöyle:

  • Peşrev (Sultan II. Bayezid)
  • Yürük Semâî-Gelse nesîm subh ile (IV. Murad)
  • İlâhi – Uyan ey gözlerim (IV. Murad)
  • Bûselik Beste – Sünbül-i sünbül-i sünbül-i siyeh (Şeştârî Murad Ağa) 
  • Mâhur Peşrev - Gâzi Giray Han (Kırım Han’ı) 
  • Yürük Semâî – Tûtî-i Mûcize (Itrî)
  • Şarkı – Ey gâziler (III. Selîm)
  • Pesendîde Saz Semâisi (III. Selîm)
  • Peşrev (Neyzen Yusuf Paşa)
  • Neveser Ağır Semâî- Mecliste bu revnâk (Kömürcüzâde) 
  • Kalenderî (II. Mahmud)
  • Şarkı – İndim yârin bahçesine (Dede Efendi)
  • Sirto (Sultan Abdülazîz)