ANKARA (AA) - Gıda boyası kullanılarak derileri geçici olarak şeffaflaştırılan ve iç organları açığa çıkarılan farelerden insanlık tarihindeki ilk özel uzay yürüyüşünü yapan Polaris Dawn misyon ekibine kadar çok sayıda bilimsel ve teknolojik gelişme, eylül ayında basında yer aldı.
Bilim ve teknoloji dünyasında ortaya çıkan türlü keşif, yenilik ve atılım, evrenin bilinmeyen taraflarını açığa çıkarıyor ve ufuk açmaya devam ediyor.
AA muhabiri, eylülde öne çıkan bilimsel gelişme ve keşifleri derledi.
California'dan bilim insanları, su ve tartrazin adı verilen sarı gıda boyası karışımının fare derisini geçici olarak şeffaflaştırıp iç organların görülebilmesini sağladığını keşfetti.
Araştırmacılar deneyde, tüyleri kazınan farelerin kafatasına sürülen karışım yardımıyla şeffaflaşan kafa derisi üzerinden doğrudan beyin yüzeyindeki kan damarlarını gözlemledi. Farelerin karın bölgesinden ise iç organları ve yiyecekleri sindirim kanalında hareket ettiren kas kasılmaları görülebildi.
Biyomedikal araştırmalarda devrim niteliğinde olduğu ifade edilen keşfin, fare derisinden 10 kat daha kalın insan derisinde yapılacak testlerde başarı sağlanabilirse, kan alırken damarların daha görünür hale gelmesinin yanı sıra çok geniş tıp ve sağlık uygulamalarında kullanılabileceği belirtildi.
- Tarihteki ilk özel uzay yürüyüşü
SpaceX'in, insanlık tarihindeki ilk özel uzay yürüyüşünü yapan ABD'li milyarder iş insanı Jared Isaacman'ın bulunduğu Polaris Dawn misyonu ekibi, görevini tamamlayarak Dünya'ya döndü.
Polaris Dawn ekibinin bulunduğu Dragon kapsülü, ABD'nin Florida eyaletindeki Dry Tortugas bölgesi yakınlarında Meksika Körfezi sularına indi.
Dragon kapsülünden bir halat yardımıyla uzay boşluğuna çıkılan Isaacman ve SpaceX mühendisi Sarah Gillis, 5 günlük yolculuğun sona ermesiyle uzayda yürüyüş yapan 264 ve 265'inci kişiler olarak kayıtlara geçti.
- Yutulan Japon yılan balıkları, yırtıcı balıkların midelerinden kaçabiliyor
Bilim insanları, Japon yılan balıklarının, kendilerini yutan yırtıcı balıkların midelerinden kaçabildiğini tespit etti.
32 yılan balığına kontrast madde enjekte ederek bunların "Odontobutis obscura" isimli yırtıcı balığın sindirim sistemindeki serüvenini X-ray ile inceleyen araştırmacılar, balıklardan 28'inin yırtıcı balık tarafından yutulduktan sonra kaçma girişimde bulunduğunu ve bunlardan 9'unun yırtıcı balığın midesinden başarıyla kaçabildiğini gözlemledi.
Araştırmacılar, Japon yılan balıklarının yırtıcı balığın midesinden yemek borusuna çıktıkları, yemek borusundan manevra yaptıkları ve son olarak solungaçlardan dışarı çıktıklarını aktararak, bu sürecin ortalama 56 saniye sürdüğünü belirtti.
- Dünya, geçmişte Satürn'deki gibi bir halkaya sahip olmuş olabilir
Avustralyalı araştırmacılar, Dünya'nın yaklaşık 466 milyon yıl önce Satürn'deki gibi bir halka sistemine sahip olmuş olabileceğini ortaya koydu.
Meteor kraterlerinin incelendiği araştırmada, yüz milyonlarca yıl önce büyük bir asteroidin Dünya'nın sınırlarından geçerken gelgit kuvveti nedeniyle parçalanarak gezegenin etrafında Satürn'deki gibi bir halka sistemi oluşturmuş olabileceği kaydedildi.
Bu halkanın Dünya üzerinde gölge oluşturarak güneş ışığını engellemiş, bunun da küresel soğumaya yol açmış olabileceği belirtildi.
Araştırmacılar, "bu halka sisteminin küresel sıcaklıkları etkilemiş olabileceği fikrinin, Dünya dışı olayların Dünya'nın iklimini nasıl şekillendirmiş olabileceğine dair anlayışa yeni bir karmaşıklık eklediğini" belirtti.
- Dünyada ilk tüm göz nakli yapılan kişide 1 yıl sonra ciddi ilerleme
Araştırmacılar, iş yeri kazasında gözünü ve yüzünün bir kısmını kaybetmesinin ardından dünyada ilk tüm göz ve sol yüz nakli yapılan kişinin iyileşme sürecinde "ciddi ilerleme" kaydedildiğini açıkladı.
Naklin yapılmasından bir yılı aşkın sürenin ardından nakledilen gözün normal kan akışını sürdürdüğünü tespit eden araştırmacılar, gözün nakil esnasındaki boyutunu koruduğunu ifade etti.
Araştırmacılar, hastanın görme yetisini zamanla kazanabileceği konusunda umutlu olduklarını dile getirdi.
Söz konusu naklin sonuçlarının olumlu olduğunu belirten araştırmacılar, bu naklin gelecekteki araştırmalara ve nakillere de ışık tutabileceğinin altını çizdi.
- Ay'da yaklaşık 120 milyon yıl önce volkanik aktivite olduğu saptandı
Çin'de yapılan araştırmaya göre, Dünya'nın uydusu Ay'da yaklaşık yüz milyonlarca yıl önce oluşmuş volkanik maddeler bulundu.
İncelemeler sonucunda, "Chang'e 5 Uzay Aracı"nın yaklaşık 4 yıl önce Ay'dan topladığı örneklerin 4,6 milyar yaşında olan Ayda 120 milyon yıl önce volkanik aktivite olduğunu gösterdiği bulundu.
Bu bulgunun Ay'ın varoluş sürecinin çoğunda volkanik olarak aktif olduğuna işaret ettiği kaydedildi.
