ABD Temsilciler Meclisi, Müslüman Uygur Türklerine yönelik 'keyfi gözaltı, işkence ve tacizlerinden' dolayı Çin hükümetine yaptırım uygulanmasını öngören yasa tasarısını onayladı.
Tasarının yasalaşması için Senato'nun ve ABD Başkanı Donald Trump'ın da onayı gerekiyor.
Yasa tasarısı, Çin hükümetinden bazı yetkililer ile Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nden sorumlu Çin Komünist Partisi lideri Chen Quanguo'ya yaptırım uygulanması çağrısında bulunuyor.
Tasarı, Temsilciler Meclisi'nden Salı gecesi 1'e karşı 407 oyla geçti.
ÇİN RAHATSIZ OLDU!
Pekin yönetimi ise, Temsilciler Meclisi'nin tasarıyı onaylamasına "içişlerine çirkin bir müdahale" sözleriyle tepki gösterdi.
Trump geçen hafta da Hong Kong'daki demokrasi yanlısı protestoculara destek çıkan yasayı onaylamış, Çin'in politikalarını kınamıştı.
Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyesi Thomas Massie ise hem Uygur Türklerine, hem de Hong Kong'daki demokrasi yanlısı protestoculara destek çıkan iki yasa tasarısını da reddetti.
BBC'nin Çin muhabiri John Sudworth, Uygur Türklerine yönelik insan hakları ihlalleri nedeniyle Çin'e yaptırım öngören tasarının yasalaşması halinde bu kararın "Uygur Türkleri ve Müslüman azınlıkların toplu tutuklanmalarına karşı Çin'e yönelik uluslararası baskının en önemli adımı olacağını" söyledi.
TASARIDA NE VAR?
Yasa tasarısının amacı '1 milyondan fazla Uygur Türkü'nün keyfi tutuklanmaları dâhil evrensel insan hakları ihlallerine' dikkat çekmek.
Tasarı ayrıca, Çin'i Uygur Türklerine karşı 'sistematik ayrımcılık' yapmak ve Uygur Türklerini 'ifade, din, serbest dolaşım, adil yargılanma ile vatandaşlık ve siyasi haklarından mahrum bırakmakla' suçluyor.
Tasarıda, Çin'in, Sincan'daki Müslümanlara yönelik şu hak ihlallerinde bulunduğu öne sürülüyor:
- Çocuklardan DNA örnekleri toplamak dahil, her yere nüfuz eden ileri teknoloji kullanılarak yapılan gözetleme uygulaması
- Evlerin dışına yerleştirilen barkod uygulamasıyla bireylerin ne sıklıkla dua ettikleri, namaz kıldıkları hakkında bilgi toplamak
- Yüz ve ses tanıma uygulaması ile analitik tekniklerle 'olası suç faaliyetleri' veri tabanı oluşturmak
Tasarı, Sinsan'da 'insan hakları ihlallerinden sorumlu olan' Çin hükümeti yetkililerine yaptırım uygulanmasını öngörüyor.
Tasarı, ABD Başkanı Donald Trump'a da Uygur Türklerine yönelik 'ihlalleri kınaması' çağrısı yapıyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı yazılı açıklamasında Temsilciler Meclisi'nin kararına tepki gösterip 'yasa tasarının onaylanmasının Çin'in terörle mücadele çabalarını baltaladığını' söyledi.
Hükümet, Sincan'da uygulanan politikanın 'şiddet, terör ve ayrımcılıkla mücadele' olduğunu ifade etti ve "Bu çabalar sayesinde Sincan'da son üç yılda tek bir terör saldırısı yaşanmadı" dedi.
