Boxing Day

Noel, kutlamaları, süslemeleri, hediyeleri gibi faaliyetler sona ererken resmi tatil olan bir ilginç gün daha var; Boxing Day (yirmi altı aralık veya Noel ertesi günü veyahut ikinci Noel günü)

Boks sporu ile alakalı olmayan bu gün başta Birleşik Krallık olmak üzere eskiden onun bir parçası olan diğer bazı ülkelerde de kutlanır. Bugün ise biraz da alışveriş ile alakalı olmuştur. Nasıl Şükran Günü’nden sonra kara cuma ile alışveriş çılgınlığı yaşanıyor ise Noel ertesi günü de Noel kutlamalarına doyamayıp uzatma olarak tanımlanabilir.

Lakin bu günün tatil olmasının altında insanı gülümseten ve nerden kaynaklandığını anlatan birkaç hikayesi de var elbette.

Avrupa’da muhtaçlara ayni ve nakdi yardımın Ortaçağ’dan beri yapıldığı ve bunun ibadethane çevrelerindeki zekat kutularına ihtiyaç sahipleri için bağış bırakmak şeklinde yapıldığı bilinmektedir. Hatta bu uygulama veya geleneğin Hristiyanlık öncesi döneme kadar gittiği iddia edilir. Ayrıca 26 Aralık gününün Hrıstiyanlığın öldürülerek ilk olarak aziz mertebesine yükseltilen Aziz Stephan günü ile aynı güne denk gelmesi de bu geleneğin zekat vererek fakirlere yardım etmek uygulamasıyla alakalı olduğu düşünülür.

Tuttuğu günlüklerle önemli tarihi olaylara ışık tutan Samuel Pepys isimli günlük yazarı, 1660 yılındaki Büyük Londra Yangını’nı da yazarak olayın günümüzde bilinmesine vesile olmuştur, 1600’lü yıllardaki günlüklerinde zengin şahısların hizmetkarlarının Noel günü kutlamaları sonrasında ailelerini ziyaret etmek ve dinlenmek için izinli olduklarını ve izne çıkarken de içinde hediye, para veya Noel ziyafetinden kalan yemeklerin konulduğu bir kutu aldıklarını kaydeder. Hizmetçi aldığı hediyeleri ailesine bir kutu içinde götürür. Yirminci yüzyılın başına kadar pek çok İngiliz’in genellikle nakit para olarak hediye verildiği bilinmektedir.

Ayrıca denizcilikte ziyadesiyle ileri gitmiş Britanya İmparatorluğu bahriyelilerine şans getirme kutusu olduğu da bilinir. Gemiler sefere çıkarken içi para dolu mühürlü bir kutu mürettebata bol şans getirmesi için teslim edilir. Eğer sefer kazasız ve başarılı geçmişse kutu bir rahip tarafından açılır ve para sadece ihtiyaç sahiplerine dağıtılır.

1871 yılından beri resmi tatil olan 26 Aralık gününe dair İngiltere’de bilinen ilk kutlama Oxford Sözlüğü’ne göre 1830’lu yıllardadır ve Noel gününden sonraki ilk gündür ki postacılar, office boy denilen çırak veya ayakçılar, hizmetçiler yani kısaca Noel günü için veya Noel gününde çalışmak zorunda kalan hizmetliler için ayrılmış bir gündür. Günün hafta içi bir gün olması önemlidir zira pazar gününe denk geldiği yıllarda kutlama ve tatil bir sonraki haftanın ilk iş günüdür.

26 Aralık günü Iskoçya, İrlanda, Avustralya, Yeni Zelanda, Kanada, Güney Afrika gibi İngiliz İmparatorluğu ile tarihsel bağları olan ülkelerde ve hatta artık Çin ile anılan Hong Kong’da bile tatildir. Eskiden bu günde aile bireyleri beraberce vakit geçirip bazı yerel spor faaliyetlerinde bulunurmuş ki bu genellikle at yarışları, avcılık ve futbol oyunlarıymış. Ama kendilerinin de garip adetler olarak nitelendirdikleri bazı uygulamalar da varmış, en çılgını da soğuk ve buzlu Manş Denizi’ni yüzerek Fransa’ya geçme adedi imiş. Ancak bu gün günümüzde sadece tatildir ve perakende mağazacılık için gerçek bir kazanç kapısıdır çünkü bir alıveriş çılgınlığı yaşanır. Bu sebeple bu güne omuz omuza alışveriş veya kavgası bol alışveriş de denilir.