CENEVRE (AA) - MUHAMMET İKBAL ARSLAN - Birleşmiş Milletler (BM) Sağlık Hakkı Özel Raportörü Tlaleng Mofokeng, Gazze'de kelimenin tam anlamıyla yok edilen bir grup insan olduğunu ve bu durumu ifade etmek için "soykırım" dışında başka bir kavram kullanılamayacağını söyledi.
BM İnsan Hakları Konseyi'nin 56. Oturumu'na katılmak üzere Cenevre'de bulunan Mofokeng, 7 Ekim 2023'ten bu yana İsrail'in yoğun saldırıları altında bulunan Gazze'de yaşananlara ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Gazze'de sağlık hizmetlerine erişilemediğini belirten Mofokeng, "Gazze'de insanlar hayatta kalmaya çalışıyor, gerçekten yapabilecekleri tek şey budur. Beslenme, güvenli içme suyu, güvenli barınma ve sağlıklı çalışma gibi temel ihtiyaçlar yok." dedi.
Mofokeng, İsrail'in devam eden bombardımanları neticesinde Gazzelilerin ruh sağlığının bozulduğunu ve çok daha ağır travmalar yaşadığını dile getirdi.
Ateşkesi sağlamanın herkesin görevi olduğunu vurgulayan Mofokeng, bu şekilde Gazze'de yaşamın normale dönmeye başlayabileceğine işaret ederek, şöyle dedi:
"Gazze'de öldürülen insanların sayısı artmaya devam ediyor, bunları hesaplıyoruz. Ekim 2023'ten bu yana hala enkaz altında kalan kişi ve savaş nedeniyle engelli olarak yaşayan insan sayısı da oldukça dehşet verici. Gazze Şeridi'ne baktığımızda ne kadar küçük bir alan olduğunu görüyoruz. Burada ne tür bir yıkımın gerçekleştiği ve bunun hala nasıl devam ettiğini anlamaya çalışmak gerçekten imkansız."
Gazze'deki sağlık tesislerinin son durumuna ilişkin bilgilerin Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve sahadaki diğer yardım kuruluşlarından gelmeye devam ettiğini aktaran Mofokeng, burada kaliteli bir sağlık hizmeti vermenin çok zor olduğunun altını çizdi.
Mofokeng, "Gazze'deki hastanelerin tıbbi malzeme ve temel ilaçları alamaması, bizzat sağlık çalışanlarının görevi sırasında öldürülmesi ve tacize uğraması, sağlık hakkına yönelik saldırıları daha belirgin hale getiriyor. Bunlar sağlık hakkına ve sistemine yönelik saldırılar." diye konuştu.
Sağlık altyapısını yeniden inşa etmenin ne kadar süreceği konusunda bir öngörüsünün olmadığını söyleyen Mofokeng, saldırıların devam ettiği Gazze'de hala binlerce kişinin enkaz altında olduğunu ve yeniden inşa süreci öncesinde bu enkazın temizlenmesi gerektiğini vurguladı.
Mofokeng, "Gazze'nin yeniden inşasının bedelini kim ödeyecek?" gibi bir sorunun çok politik olduğuna dikkati çekerek, "(Gazze'nin yeniden inşası) Her türlü planlama ve düşünce için derhal ateşkesin sağlanması ve (İsrail'in) işgalinin sona ermesine ihtiyacımız var." dedi.
- "Daha kaç çocuğun ölmesi gerekiyor?"
Mofokeng, 7 Ekim 2023'ten sonra Avrupa ülkeleri ve ABD'nin İsrail'e, soykırım eylemlerine varan fikirlerini sürdürmesi için ekonomik, siyasi ve diplomatik koruma sağladığını söyleyerek, "yaşanan bu krize müdahale edilmesi ve bunun durdurulması" çağrısında bulundu.
Mofokeng, "Gazze'de eğer hala bu noktadaysak, bombalar durmadıysa, ateşkes gerçekleşmediyse daha ne olacak? Kim ölmeli? Daha kaç çocuğun ölmesi gerekiyor? Bu tamamen içler acısı. Gazze'de bu korkunç kabusu her gün yaşayan insanları var." ifadelerini kullandı.
Gazze Şeridi'nde bir işgalin ve apartheid rejiminin olduğunu belirten Mofokeng, bunun doğası gereki "soykırım" niteliği taşıdığının altını çizdi.
Mofokeng, Gazze'de yaşananların "soykırım" olduğuna dair bir tartışma yapmanın ve daha sonra insanları uluslararası hukuk mahkemesinde belirli suçlardan yargılamanın önemine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Kimseyi yargılamakla görevli değilim ve bunu yapmak gibi bir arzum da yok. Şu anda tanık olduğumuz, sağlık hakkının yok edilme düzeyi gördüğümüzün en kötüsüdür. Bu, hukuk dışı bir işgal bağlamında gerçekleşiyor. Kelimenin tam anlamıyla yok edilen bir grup insan varsa, buna 'soykırım' dışında başka ne isim verilir? Sorumluluk, kurallar ve kimin hesap vermesi gerektiğiyle ilgili diğer konu ise farklı bir sorun ve bu benim sorunum değil."
Mofokeng, sağlık hakkına yönelik saldırıların ve bu bağlamda gerçekleştirilen şiddetin kesinlikle kabul edilemeyeceğini ifade etti.