BRÜKSEL (AA) - Avrupalı liderler, Gazze'de 7 Ekim 2023'te başlayan olayların birinci yılında verdikleri mesajlarda İsrail'le dayanışmalarını ifade ederken, Tel Aviv yönetiminin sürdürdüğü soykırımdan ise hiç söz etmedi.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, dün "İsrail'e yönelik 7 Ekim 2023 terör eylemlerinin birinci yılı" başlığıyla özel bir yazılı açıklama yayımladı.
"Hamas'ın terör eylemlerinin hiçbir gerekçesi olamaz. Bu barbarca saldırıları bir kez daha ve mümkün olan en güçlü şekilde kınıyorum." ifadelerini kullanan von der Leyen, Gazze'de derhal ateşkes yapılması, tüm esirlerin koşulsuz serbest bırakılması çağrısında bulunmakla yetindi.
Von der Leyen, Orta Doğu'daki mevcut durumu Hamas'ın saldırısının ateşlediğini savunurken, AB içerisinde antisemitizmle mücadeleye ve "Yahudi yaşamını destekleme"ye daha fazla kaynak ayırma taahhüdünde bulundu.
Gazze'deki saldırılarında İsrail'e koşulsuz destek sunduğu gerekçesiyle eleştirilen von der Leyen, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu yönetiminin yaptığı soykırıma ise hiç değinmedi.
AB Konseyi Başkanı Charles Michel de sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Bir yıl önce, Hamas'ın vahşi terörist saldırıları masum İsrailli sivilleri hedef aldı ve Orta Doğu'da tarifsiz ölüm oranıyla bir şiddet sarmalını körükledi." değerlendirmesinde bulundu.
Nispeten dengeli tutumuyla öne çıkan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ise "Düşüncelerimiz Hamas tarafından vahşice katledilen 1200 kişinin aileleriyle ve derhal serbest bırakılması gereken rehinelerle birlikte. Bir yıl sonra, acı ve şiddet tırmandı." ifadelerini kullandı.
Borrell, "Bölgesel bir ateşkes zamanı geldi. Şimdi." mesajını paylaştı.
- Fransa
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, X hesabından yaptığı paylaşımda "7 Ekim. Acı, bir yıl önceki kadar taze bir şekilde sürüyor. İsrail halkının acısı. Bizimki. Yaralı insanlığın acısı. Kurbanları, rehineleri ya da kalpleri yokluktan veya beklemekten kırık aileleri unutmuyoruz. Onlara kardeşçe düşüncelerimizi gönderiyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Fransa Başbakanı Michel Barnier, X paylaşımında Hamas'ın 7 Ekim saldırılarının üzerinden geçen 1 yılda "Acı geçmiyor." ifadesini kullandı. Barnier, "Bugün, kurbanları ve rehineleri düşünüyoruz. Hala yas ve endişe içinde olan ailelerle dayanışma içindeyiz." ifadeleri ile İsrail halkının "yasını ve endişesini paylaştıklarını" belirtti.
- İngiltere Başbakanı, İsrail'in adını vermeden Gazze'ye değindi
İngiltere Başbakanı Keir Starmer yaptığı yazılı açıklamada, 7 Ekim'in Yahudi tarihinin en karanlık günlerinden biri olduğunu kaydetti.
Kendisinin de 7 Ekim'de hayatını kaybedenlerin aileleriyle buluştuğunu hatırlatan Starmer, esirlerin salıverilmesi için gösterdikleri duruşu sürdüreceklerini dile getirdi.
Starmer, İsrail'in adını vermeden Gazze ve Lübnan'da yaşananlara da değinerek, "Siviller Orta Doğu'daki çatışmaların korkunç bedelini öderken kafamızı başka yöne çeviremeyiz. Gazze ve Lübnan'da acil ateşkes çağrımı ve Gazze'ye tüm insani yardımların girişi önündeki engellerin kaldırılması çağrımı yineliyorum." değerlendirmesini yaptı.
Başbakan Starmer açıklamasında, "Barış arayışımızdan vazgeçmeyeceğiz. Bu acılı ve üzüntülü günde kaybettiklerimizi hatırlıyor, hala esir olanları geri getirme, acı çekenlere yardım etme ve Orta Doğu'ya daha iyi gelecek sağlama kararlılığımızı sürdürüyoruz." ifadelerine yer verdi.
- İrlanda
İrlanda Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Savunma Bakanı Micheal Martin de yaptığı açıklamada, ülkesinin 7 Ekim'deki saldırıları kınadığını hatırlattı.
Hala esir bulunanların derhal serbest bırakılması gerektiğini kaydeden Martin, "Bunun İsraillilerde ve dünya ile İrlanda'daki Yahudi toplumunda sebep olduğu acıyı anlıyoruz." ifadelerini kullandı.
Martin, Gazze'de bir yıldır devam eden İsrail saldırılarına değinerek, "Bu yıl dönümünü, son 12 ayda Gazze'de sıradan Filistinlilerin maruz kaldığı ölüm ve yıkıma yönelik haklı öfkeden ayrı olarak ele almak mümkün değil. İrlanda'nın pozisyonu açıktır. Şiddet durmalı." değerlendirmesini yaptı.
- Hollanda
Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, X hesabından yaptığı paylaşımda, Hamas’ın İsrail'e 7 Ekim 2023'te yaptığı saldırının üzerinden bir yıl geçtiğini hatırlatarak, bu saldırıyı kınadıklarını belirtti.
Paylaşımında Gazze’deki soykırıma ve öldürülen Filistinlilere değinmeyen Veldkamp, İsrail halkıyla dayanışma içinde olduğunu dile getirdi.
- Belçika
Dışişleri Bakanı Hadja Lahbib de "Bir yıl önce Hamas, İsrail'e kanlı bir saldırı gerçekleştirerek yaklaşık 1200 kişiyi öldürdü. Düşüncelerimiz rehineler, kurbanların aileleri ve yakınlarıyla birlikte." mesajını paylaştı.
- İsviçre
İsviçre Konfederasyonu Başkanı Viola Amherd, X'ten yaptığı paylaşımda, Hamas'ın bir yıl önce bugün gerçekleştirdiği "terör saldırılarının" İsrail'i, bölgeyi ve dünyayı sarstığını belirtti.
Bu saldırının tüm mağdurlar ve onların yakınlarıyla dayanışma içerisinde olduklarını kaydeden Amherd, "Tüm rehinelerin serbest bırakılması, acılara son verilmesi ve Orta Doğu'da barışa giden yolun bulunması için çabalarımızı sürdürmeliyiz." ifadelerini kullandı.
- İtalya
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni de Gazze'de 7 Ekim 2023'te başlayan olayların yıl dönümü dolayısıyla yaptığı açıklamada, "Bir yıl önce yaşananları hatırlamak ve şiddetle kınamak sadece bir ritüel değil, Orta Doğu'da barışı yeniden tesis etmek için gerçekleştirmemiz gereken her siyasi eylemin ön şartıdır." ifadelerini kullandı.
Meloni, "Bugün, İsrail'in kendisini savunma ve sınırları içinde güvenli bir şekilde yaşama konusundaki meşru hakkını, aynı zamanda bunun uluslararası insancıl hukuka uygun olarak uygulanmasının gerekliliğini yeniden teyit ediyoruz. Aslında Gazze'deki çok sayıda masum sivil kayba duyarsız kalamayız. Onlar hem kendilerini canlı kalkan olarak kullanan Hamas'ın hem de sonra İsrail'in askeri operasyonlarının kurbanı." yorumunu yaptı.
- Papa: "Eziyet gören ve tükenmiş durumda olan Gazzeli sakinler, sizlerle birlikteyim"
Olayın yıl dönümü nedeniyle dünya barışı için dua edip, oruç tutan Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus, ayrıca Orta Doğu'daki Katoliklere bir mektup gönderdi.
Papa mektubunda, "Sizi düşünüyorum ve sizin için dua ediyorum. Bu üzücü günde size ulaşmayı arzu ediyorum. Bir yıl önce nefret fitili ateşlendi. Bu sönmedi aksine uluslararası toplumun ve en güçlü ülkelerin silahları susturmak konusundaki utanç verici beceriksizliğinde bir şiddet sarmalı patladı. Savaşın bir yenilgi olduğunu, silahların geleceği inşa etmediğini, şiddetin asla barış getirmediğini tekrarlamaktan yorulmuyorum. Eziyet gören ve tükenmiş durumda olan Gazzeli sakinler, sizlerle birlikteyim. Her gün düşüncelerimde ve dualarımdasınız. Evlerinizi terk etmek zorunda kalan, okuldan ve işten ayrılmak durumunda kalan, bombalardan kaçmak için bir sığınak arayan sizlerle birlikteyim." ifadelerini kullandı.
- Avusturya
Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, 7 Ekim'in yıl dönümünde sosyal medya hesabı X'ten yaptığı açıklamada, bir yıl önce bugün sivillere yönelik terör saldırısı düzenlendiğini, çok sayıda anne, baba ve çocuğun öldürüldüğünü, birçoğunun da esir alındığını, bunların arasında bir Avusturya-İsrail vatandaşının da bulunduğunu kaydetti.
Nehammer, "her şeyin sorumlusunun" Hamas olduğunu belirterek, Avusturya'nın dayanışma içinde İsrail ve bu ülkenin güvenliğinin yanında yer aldığını ifade etti.
İsrail’in bir yıldır katlettiği çocuk, kadın ve sivillere değinmeyen Nehammer, Avusturya-İsrail vatandaşını kurtarmak için diplomatik bütün yollar üzerinde çalışıldığını belirtti.
- Çekya
Çekya Başbakanı Petr Fiala da 7 Ekim'de yaşananlar ve geçen hafta İran'ın İsrail’i vurmasını hatırlatarak, dünyada antisemitizmin arttığını söyledi.
Fiala, Orta Doğu'da süren gerilimin buradaki bütün insanlara acı çektirdiğini belirterek İsrail'in, kendisini savunduğunu, bu nedenle Çekya olarak İsrail'in yanında yer aldıklarını dile getirdi.
- Almanya
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Hamburg'da Uluslararası Sürdürülebilirlik Konferansı'nda yaptığı konuşmada, bir yıl önce Hamas'ın İsrail'e saldırdığını, "İsrail vatandaşlarını kaçırdığı, tecavüz ettiği ve öldürdüğünü" savunarak, "Bu vahşi saldırıda binden fazla insan hayatını kaybetti. Yaklaşık 240 kişi kaçırıldı. Birçoğu hala teröristler tarafından rehin tutuluyor. İsrail'deki sevgili dostlarımız, dehşeti, acıyı, belirsizliği ve kederi sizinle birlikte hissediyoruz. Sizin yanınızdayız. Hamas teröristleriyle mücadele edilmeli." ifadelerini kullandı.
Scholz, bir yıllık savaşın Gazze Şeridi'ndeki Filistin halkına tahayyül edilemez acılar getirdiğini kaydederek "Günlük şiddet ve açlık deneyimi, iyiliğin gelişebileceği bir temel değildir. İnsanların terörden vazgeçebilmeleri için umuda ve perspektife ihtiyaçları var." şeklinde konuştu.
Başbakan Scholz, bu nedenle Alman hükümetinin ateşkes, esirlerin serbest bırakılması ve şu anda her zamankinden daha uzak görünse de siyasi bir süreç için çaba harcadığını söyledi.
Bu sürecin hedefinin İsraillilerin ve Filistinlilerin kalıcı bir barış içinde bir arada yaşayabilecekleri iki devlet olacağını aktaran Scholz, bunun da ancak bölgede bir yangının yayılmasının önlemesiyle başarılmasının mümkün olabileceğini ifade etti.
Scholz, İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırıları zaten gergin olan durumu daha da tırmandırdığını belirterek, G7 devlet ve hükümet başkanlarının bu saldırıları mümkün olan en güçlü şekilde kınadığını anımsattı.
"Hizbullah ve İran, İsrail'e yönelik saldırılarını durdurmalıdır." diyen Scholz, ortaklarıyla İsrail ve Hizbullah arasında ateşkes sağlanması için çalışmaya devam edeceklerini kaydetti.
- Yunanistan
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, X hesabından yaptığı paylaşımda, "7 Ekim'deki korkunç terör saldırılarının ardından bir yıl geçti, unutmuyoruz. İsrail halkının güvende yaşama hakkı vardır. Ayrıca esirlerin derhal serbest bırakılması çağrımızı da yineliyoruz." ifadelerine yer verdi.
Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, yayımladığı yazılı açıklamada, "Bugün, İsrail'e karşı yapılan, sivillerin ölümüne yol açan ve bölgede tansiyonun tehlikeli bir şekilde yükselmesine neden olan korkunç terör saldırısının yıl dönümü. Her gün esirlerin ailelerini düşünüyor ve esirlerin bir an evvel serbest bırakılmasını istiyoruz. İsrail'e, İsrail halkına ve İsrail halkının güvende yaşama hakkına desteğimizi dile getiriyoruz." ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, tüm sivillerin rahat bir nefes alması için bir an evvel ateşkes yapılması isteği kaydedilerek, ihtiyaç sahiplerine insani yardımların da artırılması istendi.
- Romanya ve Hırvatistan
Romanya Başbakanı Marcel Ciolacu, X'ten yaptığı paylaşımda, "Hamas'ın İsrail'e yönelik korkunç saldırılarının üzerinden 1 yıl geçti. Bu durumdan etkilenen ailelerin yanında olmaya devam edeceğiz. Terörün haklı gerekçesi olamaz." ifadelerini kullandı.
Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenkovic de "Hamas'ın korkunç saldırılarının yıl dönümünde İsrailli bir aileyi kabul ettik." paylaşımında bulundu.
- Litvanya ve Finlandiya
Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, X'ten yaptığı açıklamada, "Bugün Hamas'ın İsrail'e yönelik başlattığı terör saldırılarının birinci yılı. Birinci yılın sonunda bölge büyük bir çatışmanın eşiğinde. Unutulmaması gereken önemli bir nokta: Teröristlerle pazarlık yapılmaz, onları yenmek gerekir." ifadelerine yer verdi.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb da paylaşımında, "Hamas'ın İsrail'e yönelik şoke edici saldırısı ve Orta Doğu'da gerginliğin tırmanması üzerinden bir yıl geçti. Gerekli olan acil ateşkes. Uluslararası hukuk hem Filistinliler hem de İsraillileri güvende tutacak bir çözümün anahtarını elinde tutuyor. Bir çözüm bulmalıyız. Artık bahanesi yok." değerlendirmesinde bulundu.
- Estonya, Norveç ve İsveç
Estonya Cumhurbaşkanı Alar Karis de X üzerinden yaptığı değerlendirmede, "Bugün son derece trajik bir yıl dönümünü anıyoruz. Hamas bir yıl önce masum İsrailli sivillere karşı vahşi ve haksız bir terör uyguladı. Kurban ve yakınlarının yanındayım." ifadelerini kullandı.
Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide de Hamas'ın İsrail'e 7 Ekim 2023'te yaptığı saldırının üzerinden bir yıl geçtiğini hatırlatarak "Kalbimiz hayatını kaybedenlerin aileleriyle birlikte. Ateşkes ve esirlerin serbest bırakılması her zamankinden daha gerekli." ifadelerine yer verdi.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson da X üzerinden yaptığı paylaşımda, Yahudilere yönelik "katliam" yapıldığını iddia ederek, geçen bir yılda İsveç'teki Yahudilere yönelik nefret söylemlerinin artığını ve hükümetin, Yahudilerin yanında olduğunu kaydetti.
Bölgeye insani yardımın ulaştırılması gerektiğine işaret eden Kristersson, "İsrail ve Filistin'in barış, özgürlük ve demokrasi içinde yan yana yaşayabileceği iki devletli bir çözüme ihtiyaç var. İsveç böyle bir çözüm için çalışmaya devam edecek." değerlendirmesinde bulundu.
- Arnavutluk
Arnavutluk Avrupa ve Dışişleri Bakanı Igli Hasani de X'ten yaptığı paylaşımda, "Hamas'ın İsrail'e düzenlediği trajik 7 Ekim terör saldırısının üzerinden bir yıl geçti. Arnavutluk, tüm rehinelerin derhal ve koşulsuz serbest bırakılması yönündeki çağrısında kararlıdır. Kurbanların ailelerine en derin başsağlığı dileklerimizi iletiyor, halen esaret altında olanlara ve sevdiklerine sarsılmaz desteğimizi sunuyoruz." ifadelerini kullandı.
Hasani ayrıca taraflara bölgede kalıcı barış ve istikrarı garanti altına alacak kapsamlı bir çözüm için çalışma çağrısında bulundu.