Türkiye’nin ve Türk Dünyası’nın önemli parçası ve değeri olan Avrupa Türkleri, hafta sonu İstanbul’da yapılan bir ödül töreninde tekrar Türkiye gündemine geldi. Son aylarda, özellikle bazı çevrelerce sosyal medyada olumsuz bir şekilde gündeme getirilen Avrupa’daki Türkler, Türkiye’nin kültür ve sanat dünyasınca ödüle layık görüldüler.
Türkiye’nin saygın kurumlarından Edebiyat Sanat ve Kültür Araştırmaları Derneği (ESKADER)’in bir etkinliği olan “ESKADER 2022 Kültür Sanat Ödülleri”, İstanbul’da sahiplerini buldu. 2008 yılından itibaren verilen ödüller, 2022 yılında 24 dalda 27 kişiye verildi. Fatih Kültür Sanat Merkezi’nde gerçekleşen törende, ödüller sahiplerine takdim edilirken, “düşünce” dalında yılın ödülüne “Avrupa Türkleri Üzerine Düşünceler” adlı kitabım ödül aldı.
Şahsıma verilen ödülün, Avrupa Türkleri adına ne anlama geldiğine geçmeden önce, kısaca, ödüllerin nasıl tespit edildiğine değineyim:
ESKADER Başkanı Fatma Ersen Yargıcı, ödüllerin tespitini şöyle açıklıyor:
“Yönetim ve denetleme kurulumuz her türlü değerlendirmeleri yapıyor. Konularında uzman olan edebiyatçıların, araştırmacıların, yayınevlerinin, edebiyatla ilgili kurum ve kuruluşların tavsiyelerini alıyor ve üyelerle istişareler yapılıyor.”
İşte böyle bir süreçten sonra, Avrupa Türklerine verilen “Düşünce” dalındaki ödülün yorumuna gelelim.
“Avrupa Türkleri Üzerine Düşünceler” adlı çalışmamda, Avrupa’ya yapılan Türk göçünün kısa bir analizi yapıldıktan sonra, göçün süreçleri ve ortaya çıkan “kurumlaşma, sivil toplum, siyasi katılım” gibi konular ele alınıyor. Avrupa’nın güncel sorunu ve tarihi sınavı “ırkçılık”, sık sık dillendirilen, “Avrupa İslamı, Türkiye Avrupa Birliği ilişkileri” ve Avrupa’daki Türkler de çalışmanın diğer konuları arasında. Kitapta, “Yeni bir Türk tipi, yeni bir dil” ve buna ilaveten “Avrupa’da bir gelecek perspektifi ve vizyonu” tartışmaya açılıyor.
Bu ve benzeri konuların ele alındığı kitap çalışmasının, ESKADER tarafından keşfedilip, Türkiye’nin kültür ve sanat dünyasına sunulması, Avrupa Türklerinin, Türkiye ve Türk Dünyası için ne anlama geldiğinin de somut bir gösteresidir.
Bir iş gücü göçü çerçevesinde 60 yıl önce Avrupa’ya göç eden Türklerin çocuklarının, kendi gelecekleriyle ilgili kavram, yöntem ve vizyon üretmeleri, Avrupa Türklerinin geldikleri ve ulaştıkları konumla ilgili ip uçları da vermektedir.
Diğer taraftan, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın da, “Dünyaya yayılmış yedi milyon diasporamız bulunmaktadır” gerçeğinin, önemli bir bölümünü, Avrupa Türklerinin oluşturduğunu rahatlıkla ifade etmemiz gerekiyor. Elbette Avrupa Türklerinin 60 yıllık göç tarihi mücadelelerle dolu olup, bugüne kadar Müslüman Türk kimliğini muhafaza ettiği gibi, gelecekte de bu kimliği geliştirerek ve güncelleştirerek devam ettirecektir.
Ödül törenine geri dönersek: İstanbul’un kültür ve sanat insanlarının toplandığı salonda Avrupa Türklerine ayrı bir ilgi ve alakanın olduğunu da hissettiğimizi belirtmeliyiz.
TRT2, EkoTürk Tv’lerinin ilgi odağı olan şahsım ve Avrupa Türklerinin, ESKADER’in ödül töreninde tekrar Türkiye kültür ve sanat çevrelerinin gündemine girmiş olması, bizim için elbette önemli bir kazançtır. Avrupa Türkleri olarak ESKADER’e teşekkürü bir borç biliriz.
Tabii ki, törende ilgi çeken bir başka detay daha vardı. O da, Avrupa’da kendilerine has yeni bir dünya kuran Avrupa Türkleri dayanışmasıydı. Avrupa Türk İslam Birliği kurucu başkanı Musa Serdar Çelebi, EkoTürk Tv Genel Yayın Yönetmeni Cengiz Özdemir, FEBOR Group Yönetim Kurulu Başkanı Osman Çelik ve oğlu pilot Emre Çelik, Tv. Program Yapımcısı Fehmi Atay ve TESAM Düşünce Kuruluşundan Talha Zeytinci, Hamza Doğalı ve Ömer, Güler, gazeteci Hüseyin Sarıkoç programa katılarak kadirşinaslık örneği gösterdiler.
Veyis Güngör
25 Aralık 2023