Sosyal medyada 5 Aralık, Dünya Kadın Hakları Günü ve Türkiye’de Kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınmasının 85. Yılı olarak kutlandı. Tam da bugün Amsterdam’da iki önemli gelişme yaşandı. Bunlardan birisi Faslı kadınların hazırladıkları ‘Amsterdamlı Fatimalar’ın kitabınının duyurulmasıydı. Diǧeri ise, Amsterdam’ın Kuzey bölgesinde kocası tarafından bıçaklanarak öldürülen bir kadın cinayetiydi. Amsterdam’da yaşanan bu iki olayın birincisi, Hollanda’dadaki Faslılar ve özellikle Faslı kadınlarla ilgili olumsuz algıyı deǧiştirmeyi hedefliyordu. İkincisi de, cinayet her ne kadar münferit olsa da, Türklerdeki kadın konumu ve anlayışı hakkında Hollandalılara olumsuz bir algının oluşmasına katkıda bulunuyordu.
2019 yılı Faslıların resmi olarak Hollanda’ya göç edişlerinin ellinci yılı. Hollanda Fas arasındaki resmi göç anlaşması 14 Mayıs 1969 tarihinde Den Haag’da yapılmıştı. Ellinci yıl çerçevesinde bir çok etkinlik gerçekleştiriliyor. Bunlardan bir tanesi de Raja Felgata ve Fatimzahra Baba tarafından hazırlanan “Fatima Fotograf Projesi”. Het Parool gazetesinden Sara Luijters’ın hazırladıǧı ön tanıtım makalesinde, sözkonusu projeyle, Hollanda toplumuna Faslılar hakkında olumlu bir ses, imaj vermek istendiǧi belirtilmekte.
Proje yürütücüleri, medya girişimcisi Raja Felgata ve sosyal girişimci Fatimzahra Baba, elli Faslı kadın ve genç kızın hayat hikayelerini öne çıkararak göç sürecine bir katkıda bulunmak istemişler. Amsterdam Belediyesinin de desteklediǧi projede toplumda başarılı olmuş Fas kökenli elli Amsterdamlı kadın seçilmiş. Seçilenlerden yedisinin ismi Fatima. Bir çoǧu kariyer sahibi olan kadınlar arasında ev hanımlarına da yer verilmiş.
Fatimzahra Baba’ya göre Fatima Amsterdam’da çok sık karşılaşılan bir isim ve aynı zamanda bir övgü. Buradan hareketle artık olumsuz algının kırılmasının zamanı geldi diyen Raja Felgata, kafamızı kuma gömemeyiz, olumlu ve rasyonel bir ses duyurulması gerekir diyor. Faslılar hakkında yayınlanan bütün olumsuz haberler insanın dna’sını bozuyor diyen Felgata, çocukların Amsterdam’da doǧup, büyümesine raǧmen travma gerçirmelerine sebep oluyor görüşünde. Bunun için olumlu ve başarılı hikayelerin duyurulması ve örnek alınması kaçınılmazdır.
Kitapta yer alan başarılı Fatimalar gibi, proje yürütücüleri de toplumda kendi ideallerini gerçekleştirmişler. Felgata’nın çocukken hayeli büyüyünce televizyon sunucusu olmakmış. Ve 2000 yılında AT5 televizyonunun ilk Faslı sucunusu olmayı başarmış. Daha sonra Hollanda’nın yüz renkli zirvesi listesini oluşturmuş. Felgata’yı, Faslı feminist Fatima Mernissi’nin kitapları oldukca etkilemiş. Fatimzahra ise evin beş erkek çocuǧu arasında büyümüş ve babası yetişmesinde önemli rol oynamış.
Amsterdamlı Fatimalar, hem Fas kimlik, kültür, gelenek, görenek ve kimliklerini korumak isterlerken, ve bununla gurur duyarken aynı zaman da Hollanda toplumunda da yerlerini almanın mejaslarını veriyorlar. Babalarının alın terlerinin Amsterdam’ın gelişmesine katkıda bulunduǧuna inanan Fatimalar, ‘Fatima’nın Faslılar arasında bir rol model oluşturduǧuna inanıyorlar. Buna göre Fatima toplumda başarılı olacak, sorumluluk alacak, yönetime katkıda bulunacak. Kimliklerinin şu veya bu olmadıǧını, çok yönlü bir kimliǧe sahip olduklarına dikkat çeken Amsterdamın Fatimaları, kişiliklerin sürekli gelişme halinde olduǧu ve artık Faslı kadınlar arasında ‘Fatima’nın bir slogan haline geldiǧine dikkat çekiyorlar.
Evet, aynı şehirde yani Amsterdam’da, bir tarafta, kendileri hakkında oluşmuş olumsuz algıyı bertaraf etmek ve başarılarını topluma ve gelecek nesillere sunmak için yapılan Fatima Fotograf Projesi. Diǧer tarafta, aralarında yaşanan anlaşmazlık yüzünden, iki çocuk annesi bir kadının hem de bir çocuǧunun gözleri önünde kocası tarafından bıçaklanarak öldürülmesi. Ne diyelim? Kendi kimlikleriyle gurur duyan, utanmayan, toplumda başarılı olmuş ve cinayetlere kurban gitmeyen kadın sayısının artması dileǧimizle.
Veyis Güngör
5 Aralık 2019