ANKARA (AA) - İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu, dünyadaki gelişmeleri yakından takip ederek, Kimyasal Biyolojik Radyolojik Nükleer Tehditlere (KBRN) karşı alınması gereken tedbirleri titizlikle belirlediklerini, atılması gereken tüm adımları attıklarını bildirdi.
İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığınca (AFAD) "3. Uluslararası KBRN Kongresi" düzenlendi.
Bakan Yardımcısı Karaloğlu, AFAD Başkanlığındaki kongrede, kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehditlere karşı Başkanlık bünyesinde bütüncül ve yenilikçi bir yaklaşımla çalışmaları sürdürdüklerini belirtti.
Kongrede, Birleşmiş Milletler, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü gibi uluslararası kuruluşların temsilcileri ile Türkiye'den uzmanlar, akademisyenler ve özel sektör temsilcilerinin bulunduğunu ifade eden Karaloğlu, KBRN tehditlerinin sürekli değişen ve gelişen doğası karşısında ulusal sınırları aşan işbirliğinin hayati önem taşıdığını vurguladı.
Kongrenin dünya genelinde artan KBRN risklerine karşı ortak bir bakış açısı geliştirmeye olanak sağlayacağına işaret eden Karaloğlu, soğuk savaş döneminin sona ermesinin, sadece askeri tehditlere odaklanan ve yalnızca devlet merkezli bakış açısına sahip olan geleneksel güvenlik anlayışının köklü bir değişime uğramasını beraberinde getirdiğini söyledi.
Karaloğlu, soğuk savaş sonrasında küreselleşmeyle birlikte ivme kazanan yeni güvenlik anlayışının, çok boyutlu tehditler ve riskler ile sınır ötesi sorunları da güvenlik alanının içine dahil ettiğini aktararak, "Ham madde ve enerji güvenliğinden gıda güvenliğine, siber güvenlikten sağlık güvenliğine, afet yönetiminden çevre güvenliğine kadar pek çok konu güvenlik alanına girdi. Yeni güvenlik anlayışı askeri tehditlerden ibaret olmaktan çıktı, daha fazla tehdit ve risk içermeye başladı." dedi.
Güvenlik kavramının hem genişleyip hem de derinleştiğini dile getiren Karaloğlu, şunları kaydetti:
"Modern devletler kamu düzeni ve güvenliğini sağlama amacıyla yöntem ve stratejilerini sürekli gözden geçirmek ve revize etmek durumundadır. Bu nedenle özelde insanın güvenliği, genelde tüm canlıları tehdit eden KBRN risklerine karşı hızlı müdahalelerde bulunulması bir zorunluluk olmuştur. Ayrıca günümüzde ve yakın gelecekte kamu güvenliğini tehdit etme potansiyeli olan KBRN risklerine karşı sürdürülebilir bir şekilde önlem almak amacıyla çok aktörlü bir sorumluluk kaçınılmazdır. Sorumluluk sadece devletin değildir. Karmaşık ve küresel boyutuyla sürekli olarak gelişmeye ve geliştirilmeye açık olan kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehditler tüm paydaşların müşterek çabasını gerektirmektedir. Uluslararası kuruluşlardan STK'lere, medyadan akademi dünyasına ve bireylere kadar herkesin payına düşeni yapması gerekir. Nitekim KBRN tehditleri yalnızca belli ülkelerin değil, tüm insanlığın güvenliğini tehdit eden ortak meselelerimizdir."
- "Bölgesel ve küresel işbirliği önemli"
Kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer maddelerin yanlış amaçlarla kullanımı, terör örgütleri, organize suç grupları veya devlet dışı aktörlerin bunları kullanma potansiyelinin tehdidin boyutlarını giderek büyüttüğüne dikkati çeken Karaloğlu, AFAD Başkanlığının, KBRN'ye karşı koymak için çalışmalarını sürdürdüğünü aktardı.
Karaloğlu, AFAD'ın, Türkiye'de KBRN risklerinin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve yönetilmesi için gerek teknolojik altyapıyı gerekse insan kaynağını sürekli geliştirip yenilediğini belirterek, yenilikçi teknolojilerin kullanımının, KBRN risklerinin tespiti ve bertaraf edilmesinde büyük avantaj sağladığının altını çizdi.
Hassas algılama ve izleme sistemlerinin, tehditlerin erken aşamada fark edilmesi ve hızlı müdahaleye olanak sağladığını anlatan Karaloğlu, simülasyon teknolojileri ve sanal gerçeklik uygulamaları gibi yeniliklerin, sahada çalışan personelin eğitilmesi ve hazırlıklı olması için kullanıldığını ifade etti.
Karaloğlu, bu yeniliklerin yanı sıra bölgesel ve küresel işbirliğinin de AFAD için büyük bir önem taşıdığına işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Uluslararası kuruluşlarla yürütülen ortak projeler, bilgi alışverişi ve kapasite geliştirme çalışmaları, AFAD'ın kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer konularda önemli bir mesafe kat ettiğini göstermektedir. İçişleri Bakanlığı ailesi olarak, dünyadaki gelişmeleri yakından takip ediyoruz. KBRN tehditlerine karşı alınması gereken tedbirleri titizlikle belirliyor, atılması gereken tüm adımları paydaşlarımızla işbirliği ve koordinasyon içerisinde atıyoruz. Ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarımızla koordinasyon içinde inovatif yaklaşımlar geliştirerek riskleri minimize etmeye yönelik politikalar icra etmeye devam ediyoruz."
- "Ekiplerimiz 7 gün 24 saat hazır tutuluyor"
AFAD Başkanı Okay Memiş de yaşanan güncel siyasi ve askeri gelişmelerin, KBRN yayılım önlemleri ve müdahale kapasitesinin önemini bir kez daha hatırlattığını söyledi.
Son 100 yılda insanlığa en büyük acıları yaşatan olaylar arasında KBRN'nin önemli yer tuttuğunu hatırlatan Memiş, KBRN maddelerinin üretilmesi, stoklanması veya kullanılmasının çok sayıda anlaşma ve deklarasyonla yasaklanmış olmasına rağmen sıklıkla siviller üzerinde kullanıldığına şahit olunduğunu dile getirdi.
Memiş, devletlerin önlemler alıp KBRN olaylarına müdahale kapasitelerini artırmak için ciddi miktarda bütçe ayırdığını belirterek, tehlikenin farkında olan Türkiye'nin de KBRN müdahale kapasitesini artırdığına vurgu yaptı.
Bu kapsamda, Kimyasal Savunma Strateji ve Eylem Planı 2019-2023'ü uygulamaya aldıklarını anımsatan Memiş, "Radyolojik ve Nükleer Savunma ve Korunma Strateji Belgesi ve Eylem Planı'nı tamamladık. 2025 yılı içerisinde ise KBRN alanındaki tüm stratejik belgeleri tek çatı altında toplayarak, bütüncül bir yaklaşımla KBRN Strateji Belgesi ve Eylem Planı'nı yürürlüğe almayı planlıyoruz." ifadesini kullandı.
AFAD olarak KBRN konusunda Türkiye genelinde tatbikatlar ve planlamalar yaptıklarını aktaran Memiş, şunları ifade etti:
"Türkiye ve AFAD olarak, planlamalar ve tatbikatlar dışında KBRN konusunda önemli hazırlık ve kapasiteye sahibiz. 81 ilde KBRN ilk müdahale ekipleri, ekipmanlarıyla hazır bulunuyor. 16 Bölgesel AFAD Arama Kurtarma Birliğinde tam donanımlı ve eğitimli AFAD KBRN ekipleri görev yapıyor. Meydana gelebilecek KBRN olayları için AFAD KBRN saha ekiplerimiz 7 gün 24 saat hazır tutuluyor. AFAD KBRN uzmanlarından oluşan ekiplerimiz görevlerini uluslararası standartlarda yerine getiriyor. Bölgesel arama kurtarma birliklerimizin ve birliklerimizdeki tam donanımlı KBRN ekibi sayımızı kısa zaman içinde 20'ye çıkarıyoruz."
- Güncel tehdit ve tehlikeler değerlendirildi
Kongreye, ulusal ve uluslararası düzeyde KBRN alanında uzman personel ve akademisyenler katıldı.
KBRN alanında tehdit ve tehlikelere karşı yeni yaklaşımların değerlendirildiği kongrede, güncel teknolojik gelişmeler ve bilimsel çalışmalar ele alındı.
Sunum yapan konuşmacılara oturumların sonunda, Milli Savunma Bakan Yardımcısı Alpaslan Kavaklıoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Abdullah Tancan, İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu, AFAD Başkanı Okay Memiş ve ASELSAN Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Çelik tarafından teşekkür belgesi verildi.
Kongre kapsamında ayrıca, KBRN alanında faaliyet gösteren ulusal ve uluslararası üretici firmalar stant açarak ürünlerini sergiledi.