GENEL

ABD'nin ev sahipliğindeki QUAD zirvesi, Çin'e karşı ittifak yapısını pekiştirme yollarını arayacak

- Liderlerin, tedarik zinciri güvenliğinin sağlanmasına yönelik çabalar ile Gazze ve Ukrayna'daki çatışmaları görüşmesi de bekleniyor

ANKARA (AA) - Çin'in Pasifik bölgesindeki yükselişine karşı oluşturulan Dörtlü Güvenlik Diyaloğu'nun (QUAD) taraf ülkeleri ABD, Avustralya, Hindistan ve Japonya'dan liderlerinin katılımıyla 21 Eylül'de ABD'nin Wilmington kentinde düzenlenecek zirvede, yeni stratejiler ve işbirliği süreçleri masaya yatırılacak.

ABD Başkanı Joe Biden, QUAD liderlerini, yarın Delaware eyaletine bağlı Wilmington kentinde bulunan konutunda ağırlayacak.

Biden'ın ülkeler arasındaki yakın dostluk bağlarının göstergesi olarak QUAD liderlerini ilk kez kendi evinde ağırlayacağı zirve kapsamında, bölgesel güvenlik, Hint-Pasifik stratejisi ve küresel diplomasinin değişen dinamikleri masaya yatırılacak.

Liderlerin tedarik zinciri güvenliğinin sağlanmasına yönelik çabalar ile Gazze ve Ukrayna'da devam eden çatışmaları da görüşmesi beklenen zirvede, Çin'e karşı ittifak yapısını pekiştirme ile teknoloji, altyapı ve iklim değişikliği gibi alanlarda işbirliğini arttırma yolları aranacak.

Wilmington'daki zirve, Biden ve Japonya Başbakanı Fumio Kishida'nın görevden ayrılacak olması nedeniyle mevcut liderlerin son buluşması olacak.

AA muhabiri, ABD ev sahipliğinde yapılacak QUAD Liderler Zirvesi ile ilgili güncel bilgileri derledi.

- Zirve, stratejik yakınlaşmanın güçlendirilmesine odaklanacak

Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamada, ABD'nin, 2021'de düzenlenen ilk liderler zirvesinden bu yana QUAD ile 4 ülke arasında güvenlik, teknoloji, iklim değişikliğiyle mücadele ve siber güvenlik alanlarında sağlanan işbirliğini ilerletmeyi hedeflediği belirtildi.

Açıklamada, "Liderler Zirvesi, ülkelerimiz arasındaki stratejik yakınlaşmayı güçlendirmeye, özgür ve açık Hint-Pasifik bölgesine yönelik ortak vizyonumuzu ilerletmeye ve Hint-Pasifik'teki ortaklarımız için kilit alanlarda somut faydalar sağlamaya odaklanacaktır." ifadesine yer verildi.

- "Avustralya, Hint-Pasifik bölgesinin refah ve istikrarına fazlasıyla yatırım yapmakta"

Avustralya Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada, QUAD ülkelerinin, her yıl olduğu gibi bu yıl da tedarik zincirlerinin güçlendirilmesi, deniz güvenliğinin desteklenmesi ve bölgesel sağlık güvenliğinin geliştirilmesi gibi alanlarda çabaları arttırmak için çalışacağı vurgulandı.

Avustralya Başbakanı Anthony Albanese de yaptığı açıklamada, zirvede, QUAD ülkelerini ilgilendiren bölgesel konular ile fırsatların ele alacağını aktardı.

Hint-Pasifik bölgesinin karşı karşıya olduğu güçlükleri görüşmek ve dörtlü işbirliğini ilerletmek için ortaklarla bir araya gelmeyi sabırsızlıkla beklediğini belirten Albanese, "Avustralya, Hint-Pasifik bölgesinin gelecekteki refah ve istikrarına fazlasıyla yatırım yapmakta." ifadesini kullandı.

- 2025'teki zirve Hindistan'ın ev sahipliğinde olacak

Hindistan Dışişleri Bakanlığının açıklamasına göre, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, 21-23 Eylül tarihlerinde yapacağı ABD ziyaretinde 4. QUAD Liderler Zirvesi'ne katılacak.

Liderlerin, zirvede, son bir yılda kaydedilen ilerlemeyi gözden geçireceği aktarılan açıklamada, Hint-Pasifik ülkelerinin kalkınma hedeflerini karşılamalarına yardımcı olmak üzere gelecek yılın gündeminin belirleneceği vurgulandı.

Açıklamada, Hindistan'ın 2025'teki liderler zirvesine ev sahipliği yapmayı kabul ettiği kaydedildi.

- Yasa dışı balıkçılığa karşı ortak devriyelerin başlatılması planlanıyor

Japonya haber ajansı Kyodo News'un diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberine göre, QUAD ülkeleri, Çin'in etkisinin arttığı Hint-Pasifik sularında yasa dışı balıkçılık faaliyetlerine karşı bölgedeki gemileri izlemek üzere ortak devriyeler başlatmayı planlıyor.

Planlanan ilk gemi gözlem misyonunun 2025'te gerçekleşebileceği ifade edilen haberde, misyonun, hukukun üstünlüğüne dayalı deniz düzenini korumayı amaçladığı ve misyonların dönüşümlü olarak süreceği belirtildi. Misyona ilişkin detayların, zirvede yayımlanacak ortak bildiride yer alması bekleniyor.

Haberde ayrıca, liderlerin, ticaret ve sanayi bakanları düzeyinde dörtlü toplantıları düzenleme fikrini de görüşmesinin beklendiği aktarıldı.

- "Çin, zirvenin gündeminin üst sıralarında yer alacak"

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby, günlük basın toplantısında, Biden'ın, Hint-Pasifik'teki ittifak ve ortaklık ağına yatırım yapmayı öncelik haline getirdiğini ve bu çabaları kapsamında QUAD zirvelerine ağırlık verdiğini belirtti.

Çin'in zirvede ne ölçüde odak noktası olacağı sorusuna da Kirby, "Bence kesinlikle gündemin üst sıralarında yer alacak." ifadesini kullandı.

Kirby, Çin'in bölgedeki askeri faaliyetleri, ticari uygulamaları ve Tayvan Boğazı'nda yaşanan gerilimler göz önünde bulundurulunca liderlerin bölgede var olan "zorluklardan" bahsetmemelerinin "sorumsuzluk" olacağını savundu.

Biden'ın zirve marjında QUAD liderleriyle ayrı ayrı görüşeceğini de ifade eden Kirby, 4 liderin daha büyük genel oturumda bir araya gelerek çeşitli konularda işbirliğini güçlendirmeyi istişare edeceğini vurguladı.

- Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QUAD)

İlk kez 2004'te Hint Okyanusu'ndaki deprem ve tsunami felaketinin ardından insani yardım sağlamak amacıyla geçici olarak bir araya gelen ABD, Avustralya, Hindistan ve Japonya'nın hayata geçirdiği Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QUAD), dönemin Japonya Başbakanı Shinzo Abe'nin teşvikiyle 2007'de resmileştirildi.

Avustralya, ortaklığın Çin'i rahatsız edeceği yönündeki endişeleri nedeniyle dörtlü ortaklıktan çekilmesinin ardından 2008'de sona eren QUAD'ın 2017'de yeniden canlandırılmasına kadar geçen sürede 4 ülke arasında ikili ya da üçlü ilişkilerin geliştirilmesine devam edildi.

Eylül 2019'da QUAD'ın dışişleri bakanları düzeyindeki ilk toplantısı New York'ta yapılırken, Beyaz Saray, Eylül 2021'de ilk kez yüz yüze Liderler Zirvesi'ne ev sahipliği yaptı.

Çin'e karşı gayriresmi stratejik forum şeklinde bilinen ve "Asya'daki demokrasi yayı" olarak da nitelendirilen ittifakın üyeleri, ülkeler arasındaki ekonomik, diplomatik ve askeri bağları ilerletme hedefiyle düzenli toplantılarla karşılıklı bilgi alışverişinde bulunuyor.